تبیان، دستیار زندگی
دولت الکترونیک شامل استفاده از فناوری های اطلاعاتی و ارتباطی برای تحویل خدمات دولتی به شهروندان و بنگاه ها می باشد. این کار مستلزم تحویل خدمات دولتی به شهروندان از طریق فرآیندهای سازمانی جدید و فناوری های جدید می باشد.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

شناخت بیشتر دولت الکترونیک

(قسمت سوم)


دولت الکترونیک شامل استفاده از فناوری های اطلاعاتی و ارتباطی برای تحویل خدمات دولتی به شهروندان و بنگاه ها می باشد. این کار مستلزم تحویل خدمات دولتی به شهروندان از طریق فرآیندهای سازمانی جدید و فناوری های جدید می باشد.

قسمت اول - قسمت دوم

دولت الکترونیک

هدف دولت الکترونیک، در دسترس قرار دادن بیشتر خدمات دولتی، متمرکز ساختن بیشتر این خدمات بر مصرف کننده، مرتبط تر ساختن آنها بر شهروندان و پاسخگوتر ساختن نسبت به نیازهای آنها است. همچنین به نظر می رسد دولت الکترونیک نقشی حیاتی در ارتقای بیشتر مشارکت شهروندان در رویدادهای مدنی و دموکراتیک باشد.

همچنین دولت الکترونیک به منظور تسهیل، سبکی به هم پیوسته تر از دولت طراحی شده است. این امر به معنای پیوندهای ارتباطی و روشهای یکسان سازمانی ،  مشارکت بین لایه ها و بخشهای مختلف دولت، گروه های مرکزی و محلی دولت و گروه های دولت با سایر سازمان های اجرایی و قانون گذاری می باشد.

می توان دولت الکترونیک را این گونه تعریف کرد: «استفاده بخش های دولتی از تکنولوژی اطلاعات، به ویژه اینترنت، به منظور ارائه اطلاعات و خدمات به شهروندان، بخش های اقتصادی کارمندان و دیگر قسمت های دولت». در واقع دولت‌ الکترونیک‌، پیش‌ نیاز تحقق‌ «تجارت‌ الکترونیک» است‌. از سوی‌ دیگر تحقق‌ دولت‌الکترونیک‌ در کشور،  نیازمند مشارکت‌ ‌شهروندان الکترونیکی‌ است‌ که‌ نقش‌ موثرتری‌ در رسیدن‌ به‌ اهداف‌ مورد نظر ایفا می‌کنند.

دولت ها باید به عنوان یک مجموعه، قادر باشند اطلاعات دیجیتالی را به خوبی دریافت کنند و زمینه های فنی لازم را برای ارتباطات واحدهای مختلف کشوری با همدیگر، و همکاری بخش خصوصی و دولتی فراهم سازند

دولت الکترونیکی حاصل تغییرات فنی، به خصوص فناوری اطلاعات از یک طرف، و انطباق سازمانی با تغییرات عصر اطلاعات و دیجیتال از طرف دیگر است. در صورت پذیرش تفکر مدیریت استراتژیک در حوزه دولتی، فلسفه دولت الکترونیکی به راحتی برای کارگزاران و بوروت کرات ها قابل هضم خواهد بود. البته دولت الکترونیک همانطور که تشریح شد، ابعاد مختلفی نظیر مشتری مداری، کیفیت، کارایی، اثربخشی، انعطاف پذیری، استفاده از توانمندی ها و مهارت های بخش خصوصی در بخش دولتی، و به کارگیری مکانیسم های بازار را در بر می گیرد.

همچنین سازمان ملل برای ارزیابی پیشرفت کشورها در برپایی دولت الکترونیک پنج مرحله زیر را شناسایی نموده که به قرار زیر است:

1. مرحله نوظهور: طی این مرحله تعدادی وب سایت ساده و مستقل از هم توسط دستگاه های دولتی ایجاد می شود که بر روی آنها اطلاعاتی محدود و پایه ای گذاشته می شود.

2. مرحله تکامل یافته: در این مرحله بر تعداد سایت های دولتی افزوده می شود. در این مرحله اطلاعات غنی تر و پویا هستند و تغییرات با تواتر بیشتری درسایت ها اعمال می شوند.

3. مرحله تعاملی: در این مرحله کاربران از فرم های الکترونیکی استفاده می کنند و از طریق اینترنت با مقامات دولتی برای انجام کارهای خود تماس برقرار کرده و درخواست ها و قرار ملاقات های خود را به صورت online تنظیم می نمایند.

4. مرحله تراکنش: طی این مرحله کاربران می توانند پرداخت هزینه خدمات و یا انجام تبادلات مالی را از طریق شبکه و به صورت امن انجام دهند.

5.  مرحله یکپارچه: طی این مرحله کلیه فعالیت های دولتی به صورت یکپارچه بر روی شبکه اینترنت ارائه خواهد شد.

دولت الکترونیک

موانع ایجاد دولت الکترونیک

در راه ایجاد دولت الکترونیک موانع بسیاری وجود دارد که بطور اختصاصی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

* عدم احساس نیاز به دولت الکترونیک

* عدم حمایت مدیریت ارشد سازمانها

* ناتوانی در مرزبندی بین اطلاعات محرمانه و اطلاعات قابل ارائه به شهروندان و بنگاههای اقتصادی

* هزینه سنگین ایجاد، نگهداری و توسعه شبکه‌های اطلاع‌رسانی و پایگاههای اطلاعاتی

* فقدان یا کمبود متخصص فناوری اطلاعات در برخی کشورها

اثرات ناشی از عدم ایجاد دولت الکترونیک

* بیشتر شدن شکاف بین کشورهای در حال توسعه و فقیر با کشورهای پیشرفته

* افزایش شکاف بین انتظارات مردم و توانائیهای دولت

* متحمل شدن هزینه فرصت

* افزایش روز افزون هزینه‌های دولت، به علت ارائه خدمات به صورت سنتی

مشکلات اجرای دولت الکترونیکی

دولت الکترونیکی با وجود مفهومی ساده، مشکلات زیادی برای دولت ها دارد. مشکل اصلی در روش طراحی نیست بلکه ارایه خدمات به روش مناسب، معضل اول دولت هاست. دولت ها باید به عنوان یک مجموعه، قادر باشند اطلاعات دیجیتالی را به خوبی دریافت کنند و زمینه های فنی لازم را برای ارتباطات واحدهای مختلف کشوری با همدیگر، و همکاری بخش خصوصی و دولتی فراهم سازند. مشکل دیگری که وجود دارد فرهنگ و ذهنیت مردم است. تغییر ذهنیت و فرهنگ سنتی در مورد استفاده از خدمات، هزینه زیادی خواهد داشت. فراهم کردن فضای مناسب، دور نگه داشتن آن از استفاده های نامناسب، و فقدان تخصص لازم در انجام تغییرات سریع در فناوری اطلاعات از مشکلات دیگر به حساب می آید.

دولت الکترونیک

دومین معضل اساسی دولت ها، ایجاد روش های قانونی مناسب برای تجارت الکترونیکی است. چون دنیا در حال حاضر به طرف اقتصاد جهانی دیجیتال حرکت می کند. با این وضعیت، هرگونه مغایرت قانونی در تجارت های بین المللی بیش تر نمود پیدا می کند. در این مسیر، دولت ها با مشکل مربوط به مالیات بر تجارت الکترونیکی و نحوه کنترل آن، امضای الکترونیکی قراردادهای تجاری و کنترل بر برنامه های رمزنویسی قوی موجه هستند.

سومین معضل اساسی دولت ها که به نوعی یک مشکل بالقوه به حساب می آید، نیازمندی روزافزون به دموکراسی و عدم استفاده دمکراتیک از سیستم های دیجیتالی است. با افزایش اقتصاد دیجیتالی، فناوری از دیدگاه دموکراتیکی، خنثی یا از آن به غلط استفاده می شود و در نتیجه تنوع را از بین برده و مردم را تشویق می کند تا بر اساس روش های جدید جهانی تعامل کنند.

فرآوری: مریم نایب زاده

بخش دانش و زندگی تبیان


منبع:  itanalyze ،icecc، ictec.msy، roshd