خبرهای خوب از سلول درمانی MS

MS از گروه بیماری های «خود ایمنی» است و هنگامی رخ می دهد كه گلبول‌ های سفید كه نقش دفاعی در بدن دارند به میلین كه حفاظتی برای رشته های عصبی است و كمك می‌كند كه پیام های الكتریكی با سرعتی چندین برابر منتقل شوند، بجای یك عامل بیگانه حمله می‌كنند و هر بار كه این گلبول‌ها به رشته‌های اعصاب مربوط به یكی از اندام های بدن حمله كنند، آن اندام دچار مشكل می شود.

انواع MS

شاید بتوان گفت، نمی توان دو بیمار ام اس را یافت كه چگونگی شروع و ادامه بیماریشان مشابه هم باشد ولی در كل بیماری ام اس را می‌توان به چهار دسته‌ اصلی تقسیم كرد:

1.ام اس خوش‌خیم (Benign MS) كه در این نوع فقط تعداد كمی حمله رخ می‌دهد كه این حملات نیز معمولا با بهبودی كامل همراه است. این نوع ام‌اس در طی زمان بدتر نمی‌شود و معمولا موجب هیچ ناتوانی ماندگاری نخواهد شد.

2.  نوع عود كننده و فردكش یابنده (Relapsing Remitting MS) كه اكثر مبتلایان بیماریشان را با همین نوع آغاز می‌كنند و به این صورت است كه در آنها هر حمله بیماری، یك دوره آرام در پی دارد كه بیماران در این مدت مشكلی ندارند، حمله‌ها نیز معمولا غیر قابل پیش‌بینی‌اند.

3. نوع پیشرونده ثانویه (Secondary Progressive MS) ، این دسته می‌توان ادامه نوع قبلی دانست یعنی پس از چندین سال حمله‌ و آرامش بیمار به حدی می‌رسد كه بدون وجود دوره‌های واضحی از حمله با گذشت زمان ضعیف‌تر می‌شود.

4. نوع پیشرونده اولیه (Primary Progressive) در این نوع بیماری هرگز حالت های عود یا فروكش را ندارند و از همان حالت ممكن است هر زمانی متوقف شود یا همچنان بدتر شود.

علائم و مشكلات شایع در MS

تظاهرات و سیر بیماری ام اس از شخصی به شخص دیگر متفاوت است. چشم‌ها نیز معمولا اولین و شایع‌ترین عضو درگیر هستند. قدرت بینایی نیز معمولا در اشخاصی كه درگیری چشمی داشته‌اند تا حدی كاهش می‌یابد. اندام‌های دست و پا نیز ممكن است دچار مشكلات حسی و حركتی شوند مثل احساس كرختی، به خواب رفتگی یا سوزن سوزن شدن، اشكال در راه رفتن و حركات ارادی دیگر را می‌توان نام برد.

گوش‌ها گاهی دچار مشكلاتی نظیر وزوز یا كاهش شنوایی می‌شوند. احساس نیاز مكرر به دفع ادرار، بند آمدن و احتباس ادرار، بی‌اختیاری در دفع ادرار و بالاخره كاهش میل و توانایی جنسی از مشكلاتی هستند كه در دستگاه ادراری-تناسلی بیماران به وجود می‌آیند.

از دست دادن تعادل هنگام راه رفتن خصوصاً در تاریكی ممكن است به خاطر درگیری مخچه باشد. به جزء این موارد می‌توان به مشكلاتی نظیر تمركز حواس و گاهی بی‌حواسی، اضطراب، افسردگی، احساس درد در ماهیچه‌ها، اشكال در سخن گفتن، اشكال در اجابت مزاج اشاره كرد.

درمان MS

داروهای موجود برای درمان ام اس از نظر كاربرد به سه گروه اصلی تقسیم بندی می‌شوند:

1. برای حملات بیماری: در این دوره زمانی معمولا به صورت تزریقی وریدی و یا خوراكی تجویز می‌شوند و معمولا طول هر دوره بین چهار تا هفت روز طول می‌كشد. از این مواد، متیل پردنیزولون (سولومدرول یا دپومدرول) بیشتر به كار می‌رود و به جز آن از دگزامتازون، پروفیرون، بتامتازون هم استفاده می‌شود.

2.  برای كنترل علائم بیماری: بیش از 30 داروی مختلف به این منظور به كار می‌روند، مثلا از آمانتادین برای كم كردن اختلالات حركتی و از باكلوفن برای مقابله با سفتی عضلانی (اسپاسم) استفاده می‌شود.

3.  برای كنترل دوره بیماری: برای این منظور سه دارو وجود دارد كه دو عدد از آن‌ها از دسته اینترفرون‌ها هستند، اینترفرون‌ها مواد پروتئینی هستند كه به طور طبیعی در بدن برای مقابله با بعضی عفونت‌ها تولید می‌شوند. این سه دارو عبارتند از:

1. اینترفرون بتا یك (آوونکس A)

2. اینترفرون بتا دو (بتاسرون B)

3. گلاتیرامراستات (کوپاکسون)

از روش‌های درمانی دیگر می‌توان به تاثیر خوب بعضی از این روش‌های اثبات شده مانند كاردرمانی، فیزیوتراپی، گفتاردرمانی و ماساژ اشاره نمود.

چه کسانی بیشتر به MS مبتلا می شوند؟

هنوز چگونگی شروع ام اس دقیقا مشخص نشده است ولی شروع آن معمولا در سنین 20 تا 40 سالگی است. در مورد اثر مهاجرت به ابتلاء به ام اس دیده شده در افرادی كه قبل از 15 سالگی به سرزمین دیگری مهاجرت كرده‌اند میزان شیوع بیماری مانند میزان شیوع آن در مردم سرزمین جدید است. این بیماری بیشتر در كسانی بروز می‌كند كه شخصیت خاصی دارند چنین افرادی معمولا مسئولیت پذیر ولی حساس هستند كه هنگام بروز ناملایمات خیلی خودخوری می‌كنند.

درمان بیماری های سیستم عصبی با سلول های بنیادی خون بندناف امکان پذیر است

رییس مركز سلول درمانی پژوهشگاه رویان از سلول درمانی موفق با استفاده از خون بند ناف برای درمان بیماری های سیستم عصبی خبر داد و گفت: استفاده از سلول های بنیادی که از خون بند ناف جدا می شود، به خاطر قابل دسترس بودن و توانایی های بسیاری که دارد، برای درمان بیماری هایی که سیستم عصبی را درگیر می کند، منبع بسیار خوبی است.

دکتر اقدمی با اشاره به این که خون بندناف، ابزار درمانی بالقوه برای آسیب ها و بیماری های عصبی است افزود: در سطح آزمایشگاهی، سلول های بندناف را به نورون تبدیل کرده و آنها را به نخاع موشی که دچار ضایعه نخاعی شده تزریق کردیم و متوجه شدیم در فرآیند ترمیم بسیار موثر بوده است.

وی تصریح کرد: البته بهتر است از بندناف خود بیمار به وی تزریق شود اما می توان از سلول های بنیادی خون بندناف شخص دیگری نیز برای استفاده در ضایعات نخاعی استفاده کرد.

::میزان شیوع MS در نقاط مختلف جهان::

رییس مرکز سلول درمانی پژوهشگاه رویان افزود: جداسازی سلول های بنیادی از خون بند ناف، این امکان را فراهم می کند تا اگر سلول های بیمار مشکلی داشته باشند که نتوان از آنها استفاده کرد، از خون بندناف نوزاد برای درمان بیماری شان استفاده شود.

او خاطر نشان کرد: بیماری MS، که بیماری سیستم عصبی است، دو ویژگی دارد. در این بیماری سیستم ایمنی بسیار فعال است و سیستم عصبی آسیب می بیند. هدف از به کارگیری سلول های بنیادی برای درمان این بیماری، کنترل سیستم ایمنی است. برای درمان ام اس با سلول های بنیادی بیمار، از مغز استخوان فرد مبتلا، مزان کامل سلول های بنیادی گرفته و به خودش تزریق می شد که در درمان بیماری های فلج مغزی، آسیب های نخاعی و سکته های مغزی با موفقیت همراه بوده است.

وی در خاتمه گفت: سلول های بنیادی برای پیشگیری و درمان بیماری های پیش رونده عصبی نظیر ام اس، آلزایمر و یا ALS تا کنون توانایی خوبی از خود نشان داده و آینده روشنی خواهد داشت.

گفتنی است که سلول درمانی MS و سایر بیماری های دستگاه عصبی مرکزی هنوز در مرحله آزمایشات حیوانی است و مراحل کارآزمایی بالینی بر روی انسان هنوز صورت نگرفته است.