خطرات زندگى الكترونیكى (2)
بمباران اطلاعات الكترونیك
با آمدن اینترنت كه به تعبیرى همه چیز را به شكل الكترونیك در اختیار كاربرانش قرار مى دهد و چندین رسانه را به صورت مجتمع در خود گرد آورده است، به شكلى بسیار آرام و خزنده كاربران را دچار خستگى و یا به عبارت بهتر گرفتار سرسام الكترونیك خواهد كرد.
میلیون ها سایت و میلیاردها وبلاگ و تریلیون ها صفحات اینترنتى و موضوعات گوناگون به یك باره در كمین كاربر نشسته و با اشاره اى ده ها صفحه حاوى انواع اطلاعات راست و دروغ به سمت استفاده كننده هجوم مى آورند. قدرت پردازش و تجزیه و تحلیل آدمى به هر میزانى كه باشد از چنبره این پدیده رهایى نداشته و در آن واحد صدها و هزاران اشاره (HINT) او را به سوى خود فرا مى خواند. بدین شكل انسان ها تبدیل به موجوداتى خواهند شد كه از یك سو با گستره و انبوهى از اطلاعات مواجه شده و از سویى دیگر اجازه و امكان تفكر و تعمق و بالطبع پردازش را نخواهند یافت كه عارضه طبیعى آن دل نگرانى (STRESS) و خستگى الكترونیك است.
خشونت الكترونیك
از جمله غرایز بشرى كه مانند سایر غرایز در ساختار آدمى نهادینه است، غریزه خشونت است كه در اثر ترغیب و رشد دادن آن، انسان را به هیولایى غیرقابل پیش بینى و خارج از تصور تبدیل خواهد كرد. گذشته از ترویج خشونت در رسانه هاى ماهواره اى و تلویزیونى، هم اكنون ده ها هزار سایت بر روى اینترنت به انحاى مختلف تبلیغ خشونت مى نمایند تا از این رهگذر به اهداف مادى خود كه سالیانه بالغ بر میلیارد ها دلار است دست یابند.
براساس تحقیقى كه توسط یونسكو در سال 1998 انجام شد مشخص شد كه ??درصد كودكان و نوجوانان، شخصیت آرنولد شوارتزنگر را به سبب ایفاى نقش اش در فیلم ترمیناتور كه مملو از صحنه هاى خشن است مى شناسند. نكته جالب دیگرى كه تحقیق یونسكو بدان اشاره مى كند آن است كه نیمى از خشونت هاى به تصویر كشیده شده در بازى هاى رایانه اى توسط نقش هاى مثبت این بازى ها رخ مى دهد. این عمل با وجاهت بخشیدن به خشونت و به نوعى تشویق مخاطب به خشونت، زمینه هاى بروز نگرش ها و رفتارهاى خشونت آمیز در كودكان و نوجوانان را فراهم مى سازد.
بسیار بدیهى است كه صحنه هاى خشن در فیلم هاى تلویزیونى، سینمایى و بازى هاى رایانه اى، عملكرد مغز كودكان را تحت تاثیر قرار مى دهد كه منجر به تغییرات رفتارى خاصى در آنها خواهد شد.
پورنوگرافى الكترونیك
دستیابى به تصاویر و فیلم هاى غیراخلاقى به خصوص براى كودكان و جوانان در بزرگراه اطلاعاتى یا اینترنت از مباحث بسیار جدى و نگران كننده اى است كه خانواده ها و سایر اقشار فرهنگى و فرهیخته جوامع را به چالش كشیده است. این موارد ضد فرهنگى و ضداخلاقى الكترونیك كه تنها در اینترنت شامل ده ها میلیون صفحات الكترونیكى است، كانون خانواده ها و در رأس آن كودكان و جوانان را هدف خود قرار داده است.
اعتیاد الكترونیك
تحقیقات و آمار نشان مى دهد كه الگوهاى رفتارى اعتیادگونه در بین كاربران دائمى اینترنت وجود داشته و بى وقفه بر تعداد آنها افزوده مى شود.
نگران كننده ترین جنبه اعتیاد به اینترنت، آسیب دیدن كودكان و نوجوانان است كه آنها را با ایجاد جذابیت گوناگون در كام خود فرو مى برند.
بدین ترتیب كودكان و نوجوانان به راحتى به سوى بازى هاى چند نفره (GROUP GAMES) و حتى بخش هاى مبتذل آن كشیده مى شوند. اعتیاد به اینترنت ساعت هاى بسیار زیادى از طول شب و روز این قبیل افراد را به باد نیستى داده و آنها را به ولگردى الكترونیك و گشت و گذارهاى بى هدف (SURFACE) مى كشاند. كارشناسان استفاده غیرطبیعى از اینترنت را اصطلاحاً اعتیاد به اینترنت مى نامند. علت اعتیاد به اینترنت در بسیارى از این افراد، دستیابى به راهى براى سركوبى اضطراب ها و تنش هاى زندگى است. به گفته پژوهشگران درصد اعتیاد به اینترنت در افراد منزوى و همچنین افرادى كه در ارتباط هاى اجتماعى و بین فردى خود مشكل دارند بیش از سایرین دیده مى شود. برخى از علائم شناخته شده این اختلالات به شرح زیر هستند:استفاده از كامپیوتر براى خوشگذرانى، شادى یا وقت گذرانى، احساس افسردگى به هنگامى كه از كامپیوتر استفاده نمى كنند، صرف زمان طولانى در شبانه روز با كامپیوتر، صرف هزینه زیاد براى نرم افزار و سخت افزار و فعالیت هاى مرتبط با آن بدون توجیه منطقى، بى توجهى نسبت به كار، مدرسه و خانواده.
خواسته و ناخواسته جوامع بشرى در آینده اى نه چندان دور شاهد خانه هاى دیجیتالى خواهند بود. این پدیده نه قابل حذف است و نه امكان مقابله چكشى در قالب هاى رایج كه منجر به پاك كردن صورت مسئله مى شود راه حلى است اساسى. تنها باید شرایطى فراهم شود كه فرهیختگان و متخصصین آن را بشناسند، تجزیه و تحلیل و آسیب شناسى كنند و آنگاه راهكارهاى انسان محور ارائه نمایند.
نویسنده: میرحسن ولوى
