لاشه ی بجامانده از یک ابرنواختر
تصویری بسیار زیبا از ابر N132D ، بجامانده از یک ابرنواختر، که توسط رصدخانه ی اشعه X ناسا تهیه شده است. این توده ی بجامانده، در ابر ماژلانی بزرگ قرارگرفته است و پرنورترین بجامانده از ابرنواختر در این کهکشان کوتوله ی همسایه می باشد.
معمولا ستارگان پرجرم در انتهای عمر خود، با یک انفجار بزرگ ستاره ای بخش عظیمی از جرم خود را به درون فضای بین ستاره ای می ریزند. با این انفجار که ابَر نواختر (Supernova) خوانده می شود، در واقع به عمر خود پایان می دهد. تنها چیزی که پس از این ابرنواختر از ستاره باقی می ماند، یک ستاره ی نوترونی بسیار بسیار فشرده و توده ای از موادی است که از دورن این ستاره به بیرون پاشیده است. ستارگان در طول حیات خود عناصر سبکتر را به عناصر سنگین تر تبدیل می کنند و بدین ترتیب پس از چنین انفجاری آن عناصر جدید را به فضا می ریزند.
مواد بجامانده از چنین انفجارهایی در فضای میان ستاره ای باقی می ماند و منظره های زیبایی را پدید می آورد.
معمولا در تصویری مانند این، از رنگهای غیر حقیقی استفاده می شود، که نشاندهنده ی طول موجهای مختلف در تابش اشعه ی X است. تابش کم انرژی X به رنگ قرمز، تابش متوسط سبز و تابش پر انرژی آبی رنگ آمیزی شده است.
N132D شاید پرنورترین مواد بجامانده از ابرنواختر باشد، ولی در واقع تنها جزئی از یک نوع نادر از انفجارهای غنی از اکسیژن است. ستاره شناسان همچنان سعی می کنند بفهمند چه شرایطی در ستاره اولیه بوده است که توانسته با انفجاری بزرگ چنین عناصر سنگینی مثل اکسیژن تولید و به درون فضای اطراف بپاشد.
منبع:
ترجمه و توضیحات:
ا.م.گمینی - واحد نجوم تبیان
