تبیان، دستیار زندگی
معمولا تمامی ستارگان آسمان که هر شب دیده می شوند، بعد از غروب خورشید بدون تغییر دوباره سر جای خودشان هستند. ولی گاهی اوقات پیش می آید که ستاره ای جدید در آسمان ظاهر می شود که تا بحال دیده نشده است!
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

ستاره ای جدید در آسمان!

معمولا تمامی ستارگان آسمان که هر شب دیده می شوند، بعد از غروب خورشید بدون تغییر دوباره سر جای خودشان هستند. ولی گاهی اوقات پیش می آید که ستاره ای جدید در آسمان ظاهر می شود که تا بحال دیده نشده است!

ستاره ای جدید در آسمان!

اگر کسی با آسمان و موقعیت ستارگان آشنا باشد می تواند متوجه حضور این ستارگان جدید شود. ولی این پدیده بسیار بسیار نادر است. معمولا در هرچند قرن یک بار چنین ستارگان پرنوری ظاهر می شوند. ولی تعداد ستارگان جدید که با چشم غیرمسلح دیده نمی شوند، بیشتر است. در واقع با دوربین و تلسکوپ می توان ستارگان جدید بیشتری یافت. البته تنها یک منجم بسیار کارکشته و رصدگری بی نظیر شاید بتواند چنین ستارگانی را تشخیص دهد. ویا از روش عکس برداری از زمینه ی آسمان و مقایسه ی آن تصاویر با نقشه های آسمان استفاده کند، و بدین ترنیب بتوانداگر ستاره ی جدیدی در آسمان پیدا شده است در میان انبوه ستارگان بیابد.

به هر حال یافتن یک ستاره ی جدید کاری بسیار طاقت فرسا است. مخصوصاً با توجه به این که این درخشش های ستاره – مانند، مدتی کوتاه در حد چند روز یا چند هفته بیشتر در آسمان نمی مانند. در واقع این ها ستاره نیستند! بلکه انفجار هایی از نوع ابرنواختر یا نواختر می باشند که دونوع متفاوت از انفجارهای نجومی هستند.

از آنجایی که نواختر ها کم نور تر هستند یافتنشان سخت تر است، ولی ابرنواختر های پرنورتر اما کم یاب ترند.

به تازگی در روز پنج شنبه ی گذشته یعنی 22 فروردین دو منجم ژاپنی، ستاره ای جدید در صورت فلکی قو (الدجاجة) یافتند. این نقطه ی نورانی در واقع یک نواختر درخشان است که البته با چشم غیر مسلح دیده نمی شود. ولی با استفاده از یک دوربین شکاری معمولی می توان آن را یافت. احتمالا به زودی نور این نواختر اندک اندک خاموش می شود، پس عجله کنید!

نواختر
نواختر جدید

این نواختر که از قدر 7ام است، توسط دو منجم آماتور ژاپنی به نامهای Koichi Nishiyama و  Fujio Kabashimaکشف گردید.  همانطور که می دانیم ستاره های از قدر هفتم از این ستاره ی جدید در یک سوم فاصله ی از ستاره ی منقار الدجاجة (? Cygni) تا  ستاره ی صدر الدجاجة (? Cygni) قرا گرفته است.

این کشف فردای آن روز یعنی جمعه توسط مرکز تلگرامهای نجومی واقع در رصدخانه ی اخترفیزیک اسمیتسونی در دانشگاه کمبریج منتظر شد.

این دو رصدگر با تجربه اعلام کرده اند که این ابر نواختر را بوسیله ی عکس هایی با یک دوربین مجهز به لنز 105 میلیمتری یافته اند، و سه روز پیش از آن، این ستاره وجود نداشته است. موقعیت دقیق این نواختر : بعد: 19h 43.0m میل: +32° 19'

دو رصدگر ایتالیایی به نامهای Ernesto Guido و  Giovanni Sostero قدر ستاره  را یک روز بعد 7،5 بدست آورده اند.

دجاجة
موقعیت نواختر در صورت فلکی دجاجة: بادوربین دوچشمی درون دایره را نگاه کنید
نقشه
نقشه ی منطقه ی درون دایره: با دوربین دوچشمی این منظره را می بینید، ستاره ای که درون این نقشه نیست، همان نواختر است.

این تصویر موقعیت ستارگان اطراف این نواختر را نشان می دهد. اگر بادوربین دوچشمی این قسمت را نگاه کنید، می توانید این صحنه را ببینید، هر ستاره ای که به اندازه ی سه ستاره ی نامگذاری شده درخشان باشد و در این نقشه نباشد، همان نواختر است!

برای آشنایی با مکانیزم انفجارهای نواختری اینجا را در دانشنامه ی رشد ببینید.

می توانید در طی چند شب این نواختر را زیر نظر بگیرید و نغییرات نور آن را دنبال کنید.

البته صورت فلکی دجاجة این شبها حدود 3 صبح طلوع میکند. در نتیجه قبل از اذان صبح باید دست به کار شوید. برای آشنایی با صورت فلکی دجاجة (قو)  اینجا را ببینید.

منابع:

http://www.universetoday.com/

http://www.skyandtelescope.com/

ترجمه و توضیحات:

ا.م.گمینی - واحد نجوم تبیان