مراقب توشه های کوله بار اعتکاف باشیم!

دغدغه های امروز معتکفان

چه زود گذشت؛ رفیقانِ معتکف! حتما دارید با خودتان نجوا می کنید که: "مهمانی ویژه ی حضرت رب چه خوش گذشت. خدا کند این احساس زلالی و سبکی، به این زودی ها از دست نرود. خدا کند توشه های این کوله های از اعتکاف آورده، ماندگار شود. خدا کند هیاهوی زندگی های شلوغمان آن چه را که در این ایام به زحمت مرتب کرده ایم و سامان داده ایم، حداقل زود به هم نریزد."

غروب روز پانزدهم رجب، معتکف احساس چندگانه ای دارد: اول، از وداع با اعتکاف، معتکفان هم قطار، کنج خلوت عرفانی خویش، حتی در و دیوار مسجد، سخت دلتنگ است؛ دوم، از اتصال مستقیم به تنها منبع نور، از یک انرژیِ عجیب پر شده است؛ و سوم، چند دغدغه ی مهم در سر دارد: چه کنم پس از این بازگشت و توبه ، دوباره شرمنده ی خدایم نشوم؟ چه کنم پس از این قرابت دلچسب، دوباره از معبودم دور نشوم؟ خلاصه چه کنم اعتکاف برایم بماند؟
جواب دغدغه های معتکفانه شاید فقط یک کلمه باشد: "مراقبت"
برای مراقبت های پس از اعتکاف ، باید مؤلفه های اعتکاف را دوباره مرور کنیم. اصل اعمال اعتکاف، دو کار ساده می خواست: روزه بگیر و در مسجد بیتوته کن. اما رشته ی محبت دوست، این روزه داری را که به خانه اش پناه آورده و بست نشسته بود، به هزار بهشت برین کشانده بود: بهشت یک خلوت شیرین اما درمیان خیل پناهندگان به درگاهش؛ بهشت مناجاتهای سحر و سحری های ساده؛ بهشت اتصال به بی نهایت فقط با دو دست گشوده و یک دل شکسته؛ بهشت توبه های نصوح ؛ بهشت زندگی دوباره برای قلب های مرده ...

سه روزاعتکاف، چکیده ی لحظه های انس با حضرت محبوب (جلّ و علا) است. اگر لحظه های انس و خلوت با خدا  را در یک سال، فشرده کنیم، با حسابِ غلظت و انبوهیِ نورانیت ماه رجب ، می شود همین سه روز اعتکاف.
پس اگر این سه روز فشرده و طلایی را بازگشایی کنیم، به چند اسم رمز می رسیم:

1- مسجدی شدن

استمرار ارتباط با مسجد ، رمز هزار موفقیت ناگفته است. این را حتماً مخاطبان مسجدی مان تأیید می کنند. اگر مسجد، فقط در چند مناسبت خاص، مثل اعتکاف و شب های قدر وارد زندگی مان می شود، آن را عضو همیشگیِ زندگی مان کنیم.
امام صادق علیه السلام فرمودند: "بر شما باد رفتن به مساجد؛ زیرا مساجد خانه هاى خدا در روى زمینند. هر كه پاك و پاكیزه وارد آنها شود خداوند او را از گناهانش پاك گرداند و در زمره زائران خود قلمدادش كند. پس، در مساجد نماز و دعا بسیار بگذارید." (میزان الحكمه، ج 5، ص 216 )
پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : "اى ابوذر! تا زمانى كه در مسجد نشسته اى خداوند متعال به تعداد هر نفسى كه مى كشى ، یك درجه در بهشت به تو مى دهد و فرشتگان بر تو درود مى فرستند و براى هر نفسى كه در مسجد مى كشى ده حسنه برایت نوشته مى شود و ده گناه از تو پاك مى گردد" (بحار الأنوار: ٧٧/٨٥/٣. میزان الحكمه، ج 5، ص 219)

2- با  خدا خلوت کردن

کسی که توفیق یافته تا در لباس یک معتکف، مهمان ویژه ی ماه رجب باشد، قطعاً اهل نمازهای منظم یومیه هست. چیزی که در فضای سه روزه ی اعتکاف، طعم شیرینش را می چشد، همراه شدنِ نمازهای همیشه با لذت مناجات و خلوت کردن با خداست. باز هم باید برای ماندگاری اعتکاف، قدری از آن را با خود به خانه آورد. می شود بعد از نمازهای روزانه کمی سر سجاده نشست و به زبان خود یا با کلمات حضرات معصومین علیهم السلام (دعاهای مأثوره) با خدا خلوت کرد. کم کم می شود این خلوت و این مناجات را به دل شب کشاند و با نماز شب همراه کرد.

3- با مؤمنان دوستی کردن

معمولاً در فضای گرم و دلچسب اعتکاف، دوستان خوبی پیدا می شود و روابط جالبی شکل می-گیرد. معتکفین هر کدام در محدوده ی محدود و کوچکی، روی یک سجاده یا زیرانداز در مسجد اتراق کرده اند. پس در این خانه ی کوچکشان با مؤمنان بسیاری همسایه و همدم می شوند. به خصوص در اعتکاف های دانشجویی، دوستان همسال و همزبان، بیشتر یافت می شود. حفظ این دوستی ها و گاه، تازه کردن دیدارها، به ماندگاری آثار اعتکاف کمک فراوانی می کند.
در روایات، یکی از آثار و برکات ارتباط مداوم با مسجد هم یافتن دوستان مؤمن ذکر شده است: امام على علیه السلام : "هر كه به مسجد آمد و شد كند به یكى از این هشت چیز دست یابد: یافتن برادرى به خاطر خدا ، یا دانشى جدید ، یا آیتى محكم ، یا رحمتى كه آن را چشم به راه بود ، یا سخنى كه او را از هلاكت برهاند ، یا شنیدن جمله اى كه او را به هدایت رهنمون شود ، یا آن كه گناهى را از ترس و یا شرم ترك گوید." (الأمالی للصدوق : ٤٧٤/٦٣٧ میزان الحكمه، ج5، ص 223 )

4- به حساب و کتابِ خود رسیدن

مگر نه اینکه پیشگیری، بهتر از درمان است؟ مگر نه اینکه اعتکاف، مثل یک زره می تواند به خوبی از خطرات زیادی مصونمان کند؟ هم خاصیت روزه این است، " لعلّکم تتقون" ( بقره، 183) و هم اثر خلوت با خود و خدای خود . پس باید این پیشگیری و حراست را در زندگیِ پس از اعتکاف، ادامه داد. به اعمال روزانه ی خود فکر کردن، کارها و حرف ها و حتی فکرهایمان را در چهارچوب دین و اخلاق اسلامی سنجیدن، خلاصه در پایان هر روز، یک حساب و کتاب سرانگشتی کردن، راه زره پوش شدنمان را هموار می کند.
و در آخر:
بازگشایی رموز دیگری از اعتکاف، به عهده ی خودتان. به اعتکاف فکر کنید و برای اینکه وارد زندگی تان شود، دست به خلاقیت بزنید.