نماز اول وقت فراتر از یک امر واجب!

امیرالمومنین علی(علیه السلام) در نامه ای به محمدبن ابی‌بکر می‌فرماید: «مراقب وقت نمازت باش و آن را در زمان خود بخوان، نه به دلیل بی‌كارى آن را پیش از موقع بخوان و نه به سبب كارى آن را از وقتش به تأخیر بیانداز».

یکی از چیزهایی که مورد تاکید اسلام بوده و ائمه اطهار(علیهم‌السلام) بسیار روی آن تاکید داشته و مورد اهتمام آنان بوده است، مساله نماز اول وقت است؛ خداوند متعال نیز در قرآن کریم یکی از اوصافی که برای متقین و مومنین بیان می‌کند، این است که از زمان نماز غافل نمی‌شوند و آن را گرامی می‌دارند.

یکی از مهم‌ترین آداب نماز، محافظت کردن بر وقت آن است؛ امیرالمومنین علی(علیه السلام) در نامه ای به محمدبن ابی‌بکر می‌فرماید: «مراقب وقت نمازت باش و آن را در زمان خود بخوان، نه به دلیل بی‌كارى آن را پیش از موقع بخوان و نه به سبب كارى آن را از وقتش به تأخیر بیانداز».[1]

هم‌چنین امام باقر(علیه السلام) در حدیثی زیبا می‌فرماید: «هر كس نماز واجب را در حالی كه عارف به حق آن است در وقتش بخواند، به گونه ای كه چیزی دیگر را بر آن ترجیح ندهد، خداوند برای او برائت از جهنم را می‌نویسد و كسی كه در غیر وقتش به جا آورد در حالی كه چیزی دیگر را بر آن ترجیح دهد، خداوند می تواند او را ببخشد یا عذابش كند».[2]

از آیت الله اشرفی اصفهانی(ره) نقل شده که فرمودند: به همراه آیت الله دستغیب عازم سفر به مشهد مقدس بودیم، ساعت پرواز هواپیما مصادف بود با وقت نماز ظهر، داخل هواپیما که نشسته بودیم، دیدم آیت الله دستغیب حالتی دارند احساس کردم نگران چیزی هستند، از ایشان پرسیدم: مشکلی پیش آمده؟ فرمودند: نماز اول وقت به تاخیر افتاد؛ گفتم: یکی دو ساعت دیگه به مشهد می‌رسیم و همان جا نماز را می‌خوانیم؛ گفتند: به خاطر سفر زیارتی نماز اول وقت فوت شود؟ صحبت‌های بنده اثری نداشت، بعد از مدتی اعلام کردند که: هواپیما به علت نقص فنی به مدت نیم ساعت در فرودگاه می‌ماند. با هم به نمازخانه فرودگاه رفتیم و نماز را خواندیم.[3]

امام صادق (علیه السلام ): «هر که نمازهاى واجب را در اول وقت بخواند و درست ادا کند، فرشته آن را پاک و درخشان به آسمان رساند و آن نماز فریاد زند خدا تو را حفظ کند چنانچه حفظم کردی و تو را به خدا سپارم چنانچه مرا به فرشته‏اى کریم سپردى و هر که بدون عذر بعد از وقتش، آن را بدون دقت و ارتباط معنوی لازم بخواند، فرشته آن را سیاه و تاریک بالا برد و آن نماز فریاد کشد خدا ضایعت کند چنانچه ضایعم کردى و رعایتت نکند چنانچه رعایتم نکردى...» [4]

لذا مومنین و بندگان راستین الهی نسبت به زمان فرا رسیدن نماز، بسیار مراقبت کرده و حتی اگر در مسافرت باشند، در کنار جاده توقف کرده و نماز اول وقت خود را به جا می‌آورند و اجازه نمی‌دهند از اول وقت آن به تاخیر بیافتد. این درسی است که شیعیان واقعی و محبین و دلسوختگان حقیقی، از مولای خود اباعبدالله الحسین(علیه‌السلام) فرا گرفته‌اند؛ چرا که امام حسین(علیه‌السلام) در روز عاشورا همین که متوجه شدند وقت نماز ظهر رسیده است در همان اثناء جنگ، نماز اول وقت را اقامه کردند.

آثار نماز اول وقت

نماز اول وقت در نصوص دینی، مورد تأكید بسیار قرار گرفته و فضایل فراوانی برای آن نقل شده است. از نظر تأثیرات روحی، روانی و اجتماعی، می توان امور زیر را نام برد:‌

الف) عادت دادن شخص به نظم.

ب) وجود نشاط و آمادگی و حضور قلب بیشتر جهت انس و ارتباط با خدا و تقویت كمالات نفسانی.

ج) زمینه سازی جهت برگزاری جماعت های بزرگ و انس و الفت واتحاد بیشتر مسلمانان. توضیح آنكه: وقتی جامعه اسلامی مقید به خواندن نماز در اول وقت باشند، در هر منطقه غالب مردم هم زمان به نماز خواهند ایستاد. این مسأله آمادگی آنان را برای جماعت و ایجاد صفوف گسترده و پرجمعیت بیشتر می كند. در حالی كه نماز در غیر اول وقت، در بین زمانه های مختلف پركنده می شود و از اجتماع و شكوه عبادی و انس و الفت مومنان در مراكز دینی می كاهد.

در مورد ارزش نماز اول وقت آیت الله مصباح می گوید: آیت الله بهجت از مرحوم آقای قاضی (ره) نقل می کردند که ایشان می فرمود: « اگر کسی نماز واجبش را اول وقت بخواند و به مقامات عالیه نرسد مرا لعن کند!

حجة الاسلام سید عباس حسینی واعظ می‌گوید: در مشهد خدمت حاج شیخ حسنعلی نخودکی اصفهانی رسیدم به ایشان عرض کردم برای عاقبت به خیری و روزی چه کاری باید انجام داد؟ فرمود: نماز اول وقت، نماز اول وقت، نماز اول وقت.

پی نوشت ها:

[1]. المیزان،حکمت328.

[2]. وسائل الشیعه،ج3،ص81،ح23.

[3]. نقش نماز در شخصیت جوانان، ص271

[4] . وسائل الشیعة، ج 4، ص 123 و 124.

فرآوری: محمدی                

بخش اخلاق و عرفان اسلامی تبیان

منابع:

رهروان ولایت

سایت پرسمان

اسلام کوئست

منتظران ظهور

مطالب مرتبط:

هرگز نگو: ما که تـو هر دو دنیا بدبختیم!

محبت خدا را در دل کوک کنید

شاه کلیدی برای 3 قفل بزرگ در زندگی!

به فكر نمازت باش، مثل شارژ موبایلت!