تبیان، دستیار زندگی
در مورد حوادث مصر هیچ روایتی مبنی بر حتمی بودن نیامده است. با این وجود از روایات مختلف برمی آید که حوادث مصر در آستانه ظهور با خروج سفیانی گره خورده است که این نشان از ارتباط تنگاتنگ این رخدادها با نشانه های حتمی ظهور خواهد بود.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

حوادث مصر نشانه پراهمیتی برای ظهور

شهر قاهره مصر و شهادت محمد عاطف

حوادث مصر در آستانه ظهور(1)

پیوستن نیروهای مصر به سفیانی(2)

نقد روایات حوادث مصر در آستانه ظهور(3)

تحلیل روایات در حوادث مصر(4)

تطابق برخی از نشانه های ظهور حضرت ولی عصر(عج) با جنبش کنونی مردم مصر ما را بر آن داشت که به واکاوی دقیق این دسته از روایات بپردازیم. گفتیم که برای تحلیل دقیق این روایات لازم است مراحلی سه گانه را طی کنیم. نخست نمایی کلی از روایات مصر در آستانه ظهور ارائه گردید و پس از آن به نقد سندی این دسته از روایات پرداخته شد. حال نوبت به مرحله سوم یعنی تحلیل و نقد محتوایی رسیده است که در قالب نکات زیر بیان می گردد:

1ـ حوادث مصر از «نشانه های حتمی» یا «غیر حتمی ظهور»

یکی از عقاید شیعه این است که امور آینده بشر دو گونه می باشد: یکی «حتمی و تغییر ناپذیر» و دوم «غیر حتمی و قابل تغییر». به بیان دیگر گویا حوادث آینده در دو لوح مجزا قرار گرفته است که در یکی، «حوادث حتمی» و در دیگری «حوادث معلق و مشروط» درج شده است. بنابراین ممکن است، حوادث لوح دوم در آینده به وسیله اموری همچون دعا، نفرین، کارهای خیر و یا اعمال ناپسند تغییر کند. زیرا خدایی که انسان را مختار آفریده و به او اجازه داده تا در قسمت قابل توجهی از آینده خود تاثیر گذار باشد، حوادث آینده را نیز مشروط و معلق به اعمال سنجیده یا نسنجیده او قرار داده است.

نشانه های ظهور نیز همانند دیگر رخدادها دو گونه خواهد بود. یکی «نشانه های حتمی ظهور» و دیگر «نشانه های غیر حتمی و مشروط».(الارشاد، ج 2، ص 370) از امام صادق علیه السلام نقل شده که فرمود:

«مِنَ الْأَمْرِ مَحْتُومٌ وَ مِنْهُ مَا لَیْسَ بِمَحْتُومٍ وَ مِنَ الْمَحْتُومِ خُرُوجُ السُّفْیَانِیِّ فِی رَجَبٍ» (الغیبة للنعمانی، ص 300)؛ «پاره ای از کارها حتمى و پاره ای از آن غیر حتمى است و از جمله امورى كه حتما واقع می شود، خروج سفیانى در ماه رجب است.»

بنابراین پاره ای از نشانه های ظهور حتمی و پاره ای از آنها معلق و مشروط به اعمال بشر است. اما سوال ما این است که حوادث مصر که به عنوان یکی از نشانه های ظهور مطرح گردیده در کدامیک از این تقسیمات قرار دارد؟

یکی از عقاید شیعه این است که امور آینده بشر دو گونه می باشد: یکی «حتمی و تغییر ناپذیر» و دوم «غیر حتمی و قابل تغییر». به بیان دیگر گویا حوادث آینده در دو لوح مجزا قرار گرفته است که در یکی، «حوادث حتمی» و در دیگری «حوادث معلق و مشروط» درج شده است. بنابراین ممکن است، حوادث لوح دوم در آینده به وسیله اموری همچون دعا، نفرین، کارهای خیر و یا اعمال ناپسند تغییر کند

با اینکه در منابع روایی نشانه های فراوانی برای ظهور مطرح شده اما بر روی تعداد اندکی از آنها مُهر «حتمی» بودن خورده است. محدثان بر حتمی بودن پنج نشانه که در حدیثی از امام صادق علیه السلام ذکر شده، متفق القول اند.(الكافی،ج 8، ص 310) این نشانه های پنج گانه عبارتند از: «صیحه آسمانى، خروج سفیانى، خورشید گرفتگى، كشته شدن نفس زكیه و خروج یمانى.»

اما در مورد حوادث مصر هیچ روایتی مبنی بر حتمی بودن نیامده است. با این وجود از روایات مختلف برمی آید که حوادث مصر در آستانه ظهور با خروج سفیانی گره خورده است که این نشان از ارتباط تنگاتنگ این رخدادها با نشانه های حتمی ظهور خواهد بود.

بنابراین بر فرض صحت این روایات و بر فرض قابلیت تطبیق این دسته از روایات با حوادث کنونی مصر، می توان گفت که حوادث مصر نشانه پراهمیتی برای ظهور خواهد بود.

2ـ حوادث مصر از «نشانه های متصل و نزدیک به ظهور» یا «نشانه های منفصل و دور»

در میان نشانه های ظهور برخی به عنوان نشانه های نزدیک و متصل به ظهور مطرح شده است. از امام صادق علیه السلام نقل شده که پس از اشاره به برخی از نشانه های مهم ظهور، چنین فرمود:

«إِنَّمَا هُوَ كَنِظَامِ الْخَرَزِ یَتْبَعُ بَعْضُهُ بَعْضا»(الغیبة للنعمانی، ص 262)؛ این نشانه ها همچون رشته منظّمى به دنبال هم خواهد بود.

بنابراین از روایات بر می آید که شماری از نشانه های ظهور که بیشتر همان نشانه های حتمی هستند، نزدیک ظهور و متصل به آن رخ خواهند داد و در مدت زمانی حدود یک سال یا اندکی بیشتر از آن به وقوع خواهند پیوست.

محدثان بر حتمی بودن پنج نشانه که در حدیثی از امام صادق علیه السلام ذکر شده، متفق القول اند.(الكافی،ج 8، ص 310) این نشانه های پنج گانه عبارتند از: «صیحه آسمانى، خروج سفیانى، خورشید گرفتگى، كشته شدن نفس زكیه و خروج یمانى.»

اما در مقابل، روایات فراوانی وجود دارد که به پیدایش نشانه هایی در عصر غیبت خبر داده است و پیوستگی به دوران ظهور در آن مطرح نیست که برخی از آنها تا کنون نیز به حقیقت پیوسته است. همانند سقوط بنی عباس، اشغال منطقه جزیره توسط ترک ها و بسته شدن پل بر روی دجله.

اما حوادث مصر از کدام دسته از این نشانه ها است؟

با توجه به روایات حوادث مصر در آستانه ظهور روشن است که این حوادث از نشانه های متصل به ظهور و نزدیک آن است. چراکه این حوادث با خروج سفیانی گره خورده است و مطابق روایات معتبر فاصله زمانی میان خروج سفیانی تا ظهور حضرت، بسیار اندک است.

ثورة مصر

3ـ میزان فاصله میان مراحل هفت گانه

با کنکاش روایات مصر در آستانه ظهور به این نتیجه رسیدیم که این اتفاقات در هفت مرحله رخ خواهد داد. این اتفاقات عبارتند از:

1ـ حرکت انقلابی مردم علیه حاکمان در مصر و دیگر کشورهای عربی

2ـ کشته شدن فرمانروای مصر به دست مردم

3ـ هرج و مرج و نابسامانی در کشور به دلیل فقدان پیشوا

4ـ ورود نیروهای خارجی به مصر

5ـ انقلاب مردی از مصر و ایجاد حرکت اسلامی در این کشور

6ـ پیوستن نیروهای خارجی مستقر در مصر به سفیانی

7ـ آمادگی برای استقبال از امام زمان و ورود حضرت به این کشور

اما باید به این نکته پراهمیت توجه ویژه داشت که فاصله میان این اتفاقات تعیین نشده و روشن نیست که این فاصله چه مقدار است. بنابراین ممکن است میان هر رخدادی فاصله چندین و چند ساله وجود داشته باشد و نمی توان با بروز اولین نشانه، خود را در آستانه ظهور دید.

در مورد حوادث مصر هیچ روایتی مبنی بر حتمی بودن نیامده است. با این وجود از روایات مختلف برمی آید که حوادث مصر در آستانه ظهور با خروج سفیانی گره خورده است که این نشان از ارتباط تنگاتنگ این رخدادها با نشانه های حتمی ظهور خواهد بود.

البته اگر این حوادث به مرحله ششم برسد، دیگر وضعیت متفاوت خواهد بود. چراکه مرحله ششم با خروج سفیانی یعنی یکی از نشانه های حتمی و متصل به ظهور گره خورده و در نتیجه حوادث مصر از این مرحله به بعد وضوح بیشتری نسبت به ظهور خواهد یافت.

4ـ این همانی بودن این اتفاقات

یکی از مشکلات ما در مواجهه با این دسته از روایات، تطبیق بیرونی آن و به اصطلاح «این، همانی بودن» آنها است. به بیان دیگر، آیا واقعا حوادثی که در ایران، مصر، فلسطین، یمن و دیگر کشورها رخداده و یا در حال رخدادن است، همان است که در روایات به آنها اشاره شده و نشانه ای برای ظهور مطرح گردیده است.

مسلم است که همه ما دوست داریم رخ نمایی عزیز فاطمه را ببینیم. اما همین شیفتگی وافر، گاهی سبب تطبیق های زود هنگام و قاطعی گردیده که بررسی دقیق و همچنین گذر زمان، خطا بودن آن را روشن ساخته است.

برای نمونه در همین روایات مصر، «کشته شدن فرمانروای مصر به دست مردم» به عنوان یکی از نشانه های ظهور مطرح گردیده است. برخی به محض شنیدن خبر ترور «انور سادات» رئیس جمهور پیشین مصر، این اتفاق را نشانه محکمی برای ظهور دانستند.

اما دو نکته مهم نشان داد که این اتفاق هیچ ارتباطی با این نشانه نداشته است. اول اینکه «انور سادات» به دست مردم و در طی یک جنبش انقلابی کشته نشد؛ بلکه به دست «شهید خالد اسلامبولی» ترور و کشته شد. دوم اینکه گذر زمان نشان داد, که این اتفاق مرتبط با ظهور نبود. چرا که در ادامه این نشانه ها جنبش مردمی و یا هرج و مرج داخلی صورت نپذیرفت و در عوض به جای آن فردی خبیث همچون «حسنی مبارک» اوضاع کشور را در دست گرفت و امنیتی استبدادی را در طول بیش از سی سال در این کشور حاکم نمود.

بنابراین باید مراقب بود که با بروز هر اتفاقی که می تواند شبیه نشانه های ظهور باشد، به دام تطبیق های عجولانه و تحلیل های ناچسب و نقدهای فضایی نیافتیم. این نکته در مورد حوادث کنونی مصر نیز مطابقت دارد. چراکه حوادث کنونی مصر تنها با مرحله اول از مراحل هفتگانه مذکور سازگار است و هنوز روشن نیست که چه اتفاقی خواهد افتاد.

ادامه دارد ...

سیدمصطفی بهشتی

بخش مهدویت تبیان

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.