تبیان، دستیار زندگی
در تورات، انجیل، زبور و دیگر كتب آسمانى نكات برجسته و زیبایى پیرامون سیماى حكومت جهانى حضرت بقیةاللَّه - ارواحنا فداه - آمده كه شرح آن به روایت قرآن كریم چنین است: "وَ لَقَدْ كَتَبْنَا فِى الزّبُورِ مِنْ بَعْدِ الذِّكْرِ أَنَّ الارْضَ یَرِثُها عِبادِىَ ا
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

امام مهدى و شكوفائى فرهنگ و تمدن اسلامى در جهان

گفتار سوم :  مدینه‌ی فاضله

رشد

• در آمد

• شكوفایى علم و فرهنگ

• رشد عجیب فناورى

• بهداشت جهانى

• امنیت جهانى

• عدالت فراگیر

رفاه همگانى

• آبادانى جهان

• رضایت همگانى

• فرماندهان لشكرى و كشورى

• تنها رهبر

• در آمد

در تورات، انجیل، زبور و دیگر كتب آسمانى نكات برجسته و زیبایى پیرامون سیماى حكومت جهانى حضرت بقیةاللَّه - ارواحنا فداه - آمده كه شرح آن به روایت قرآن كریم چنین است:

"وَ لَقَدْ كَتَبْنَا فِى الزّبُورِ مِنْ بَعْدِ الذِّكْرِ أَنَّ الارْضَ یَرِثُها عِبادِىَ الصَّالِحُونَ"

ما بعد از ذكر - تورات - در زبور نیز نوشتیم كه زمین را بندگان شایسته‏ام به ارث مى‏برند.(1)

اطلاع‏رسانى گسترده‏اى كه در كتب آسمانى توسط پیامبران الهى پیرامون وضعیت جهان در دولت حضرت مهدى  آمده؛ بسیار حائز اهمیت است و خود نیازمند تألیف كتابى مستقل مى‏باشد.(2)

بیش از 300 آیه قرآن در احادیث پیشوایان به ظهور حضرت مهدى  و اوضاع جهان در عصر موعود تفسیر شده كه به دلیل رعایت اختصار از همه آنها صرف‏نظر مى‏كنیم.(3)

بیش از یك هزار حدیث از پیشوایان معصوم به نویدهاى مربوط به موعود و وضع جهان در عصر آن كعبه مقصود اختصاص دارد.(4)

ما در بخش پایانى این نوشتار تنها به شمارى از احادیث وارده پیرامون مطالب طرح شده در این مقال اشاره مى‏نمائیم:

• شكوفایى علم و فرهنگ

روایات فراوانى به توسعه بسیار گسترده دانش و فرهنگ در عصر ظهور اشاره نموده، از قبیل:

امام صادق‏علیه السلام مى‏فرماید:

دانش 27 حرف است، همه آنچه پیامبران آورده‏اند دو حرف است، تا به امروز مردم جز با دو حرف آشنا نشده‏اند، هنگامى كه قائم  قیام مى‏كند، 25 حرف دیگر را بیرون آورد و در میان مردم منتشر نماید، آن دو حرف را نیز به آنها پیوست مى‏كند تا همه 27 حرف منتشر گردد.(5)

بیش از 300 آیه قرآن در احادیث پیشوایان به ظهور حضرت مهدى  و اوضاع جهان در عصر موعود تفسیر شده و بیش از یك هزار حدیث از پیشوایان معصوم به نویدهاى مربوط به موعود و وضع جهان در عصر آن كعبه مقصود اختصاص دارد

هنگامى كه برق اختراع شد، یك علم به هزاران علم موجود افزوده شد و چهره جهان تغییر یافت. چنانكه با راه‏اندازى اینترنت در جهان معاصر، ارتباطات جهانى به كلّى دگرگون گردید. بر اساس حدیث فوق مهدى موعود بر دانش موجود 12/5 برابر، یعنى 1250% خواهد افزود كه با این بیان ترسیم جهان در عصر موعود براى ما غیرممكن است.

حضرت در حدیث دیگرى فرمود:

هنگامى كه قائم ما قیام كند، زمین با نور صاحبش روشن گردد. مردم از نور خورشید بى‏نیاز شوند، شب و روز یكسان گردد و تاریكى رخت بَربندد.(6)

این روایت با آیات قرآنى دقیقاً منطبق مى‏باشد.(7)

در احادیث عامّه آمده است:

بعد از شما اقوامى خواهد بود كه زمین در زیر گامهاى آنها نَوَردیده مى‏شود و جهان براى آنها گشوده مى‏گردد ... اگر یكى از آنها بخواهد در یك ساعت به شرق دنیا یا غرب دنیا برود خواهد توانست.(8)

امام صادق‏علیه السلام در ترسیم مراسم بیعت مى‏فرماید:

در شب 23 رمضان به نام قائم منادى آسمانى ندا سر دهد، و در روز عاشورا كه روز شهید شدن حسین‏بن على‏علیه السلام است قیام مى‏كند. گویى او را با چشم خود مى‏بینم كه در روز شنبه دهم محرم در میان ركن و مقام ایستاده، جبرئیل در پیشاپیش او ندا مى‏كند: "بیعت براى خدا" پس پیروانش از اقطار و اكناف جهان به سوى او سرازیر مى‏شوند، زمین زیر پاى آنها درنوردیده شود، تا با او بیعت كنند.(9)

در این حدیث احتمال این معنى هست كه منظور از درنوردیده شدن زمین، طىّ‏الأرض باشد. ولى در حدیث قبلى بى‏گمان پیشرفت صنعت و تكنیك منظور شده، زیرا آنجا قید یك ساعت دارد، در حالیكه در طىّ‏الأرض صحبت از ساعت و دقیقه نیست. چراكه در یك لحظه انجام مى‏پذیرد.

• رشد عجیب فناورى

در مورد سیماى شگفت جهان در عصر حضرت صاحب‏الزمان ‏علیه السلام احادیث فراوان از پیشوایان معصوم رسیده كه پیشرفت فناورى جهان را به شكل شگفت‏آورى ترسیم نموده‏اند و اینك چند نمونه:

امام باقرعلیه السلام در حدیث معتبر و مورد استنادى مى‏فرماید:

چون قائم ما قیام كند خداوند بر توان دید و شنید شیعیان ما مى‏افزاید، بطوریكه در میان آنها و قائم پیكى نخواهد بود. او براى آنها سخن مى‏گوید و آنها در هر جایى كه هستند سخنانش را مى‏شنوند و به چهره‏اش مى‏نگرند.(10)

امام صادق‏علیه السلام در همین رابطه فرمود:

در زمان قائم شخص مؤمن كه در مشرق باشد، برادرش را كه در مغرب باشد مى‏بیند.(11)

"وَ لَقَدْ كَتَبْنَا فِى الزّبُورِ مِنْ بَعْدِ الذِّكْرِ أَنَّ الارْضَ یَرِثُها عِبادِىَ الصَّالِحُونَ"

ما بعد از ذكر - تورات - در زبور نیز نوشتیم كه زمین را بندگان شایسته‏ام به ارث مى‏برند

در عصر فن‏آورى اطلاعات و ارتباطات فهم این احادیث بسیار ساده است. ولى در دوران ائمّه‏علیهم السلام دانستن آن بسیار سخت بوده، و راویان حدیث تنها در پرتو ایمان راسخ به امام معصوم آنها را پذیرفته و براى نسل بعدى نقل كرده‏اند. اگرچه ما مطمئن نیستیم كه آیا این صحنه‏هاى شگفت در اثر پیشرفت سریع فناورى است یا در پرتو اعجاز امام‏علیه السلام؟! به هر حال سیماى جهان در عصر موعود اینگونه خواهد بود.

امام صادق‏علیه السلام فرود آمدن حضرت مهدى  را به هنگامه ظهور اینگونه تشریح مى‏كند:

"یَنْزِلُ فى سَبْعِ قُبابٍ مِنْ نُور"

او در هفت خیمه از نور فرود مى‏آید.(12)

جالب توجه است كه امروزه به بشقاب‏هاى پرنده نیز قباب مى‏گویند.

و در احادیث عامّه آمده است:

"وَ تُكَلِّمُ الرَّجُلَ عَذَبَةُ سَوْطِهِ وَ شِراكُ نَعْلِهِ، وَ تَخْبِرُهُ بِما اَحْدَثَ اَهْلُهُ بَعْدَهُ"

منگوله شمشیر و بند كفش با انسان سخن مى‏گوید و به او خبر مى‏دهد كه خانواده‏اش بعد از او چه كارى انجام داده‏اند.(13)

ظرافت و لطافت حدیث بر همگان روشن است و جالب توجه است كه در عصر رسالت هرگز چنین معنائى به ذهن احدى خطور نمى‏كرد تا آن را جعل كند. لذا محققان معتقدند كه در اینگونه احادیث به بررسى سند نیازى نیست.

• بهداشت جهانى

علیرغم این همه پیشرفت چشم‏گیر پزشكى، پیدایش تخصّص‏هاى فراوان، كشف آثار شگفت گیاهان در معالجه امراض؛ در عین حال همه روزه شاهد رشد سریع بیمارى‏ها و پیدایش امراض گوناگون ناشناخته هستیم. ولى در عصر موعود پیشرفت علم پزشكى و گستره بهداشت جهانى به حدى مى‏رسد كه آمار بیماران در جهان به صفر مى‏رسد.

امام صادق‏علیه السلام در این رابطه مى‏فرماید:

"لایَبْقى عَلى وَجهِ الأرضِ أَعْمى وَ لامُقْعِدٌ وَ لا مُبْتلى"

بر روى زمین، نابینا، زمین‏گیر و هیچ مریض دیگرى نمى‏ماند.(14)

• امنیت جهانى

در جهان كنونى، رقم بسیار بالایى از بودجه كشورها به تسلیحات نظامى اختصاص مى‏یابد. در دولت حضرت مهدى  هزینه‏هاى تسلیحاتى به صفر مى‏رسد و امنیت در بالاترین حدّ برقرار مى‏شود.

امیرمؤمنان‏علیه السلام مى‏فرماید:

هنگامى كه قائم قیام كند، با عدالت رفتار مى‏كند. ظلم و ستم در زمان او رخت برمى بندد، راه‏ها امن مى‏شود. زمین بركاتش را بیرون مى‏فرستد و هر حقى به صاحبش بر مى‏گردد.(15)

در حدیث دیگرى فرمود:

یك پیرزن از عراق تا شام گام مى‏سپارد... زنبیلش بر سرش باشد، نه درنده‏اى او را مى‏آزارد و نه از چیزى هراس مى‏كند.(16)

امام صادق‏علیه السلام درباره فراگیر بودن عدل مهدوى فرمود:

اَما وَ اللَّهِ لیَدْخُلَنَّ عَلَیْهِم عَدلُهُ جَوْفَ بُیُوتِهِمْ كَما یَدْخُلُ الحَرُّ وَ القَرُّ؛ به خدا سوگند عدالت آن حضرت از درهاى بسته بر خانه‏هاى آنها وارد مى‏شود، آنگونه كه سرما  و گرما به داخل خانه‏ها نفوذ مى‏كند

امام باقرعلیه السلام نیز فرمود:

یك پیرزن فرتوت از مشرق تا مغرب مى‏رود، بدون اینكه احدى براى او مانع ایجاد كند.(17)

امام صادق‏علیه السلام در تفسیر آیه شریفه "وَمَنْ دَخَلَهُ كانَ امِناً" هركس وارد آنجا (مسجدالحرام) شود در امان خواهد بود؛(18) فرمود:

"فَمَنْ بایَعََهُ، وَ دَخَلَ مَعَهُ، وَمَسحَ عَلى یَدِهِ، وَ دَخلَ فى عَقْدِ اَصحابِهِ، كانَ امِناً"

هركس با او بیعت كند و همراه او وارد مسجدالحرام شود، با او دست دهد و در زمره یاران او قرار بگیرد؛ در امان خواهد بود.(19)

و در تفسیر آیه شریفه "سیروا فیها لَیالِىَ وَ ایَّاماً امِنینَ"؛ بگو: شبها و روزها در آنجا با ایمنى كامل سیر كنید؛(20) فرمود:

"مَعَ قائِمِنا اَهلَ‏ البَیْتِ"؛ همراه با قائم ما اهل‏بیت.(21)

این دو حدیث بسیار جالب است. چراكه بدون این توضیح، معناى آیه درست نمى‏شود.(22)

امام صادق در مقام تشریح گستره عدل مهدوى فرمود:

"وَ اصْطَلَحتِ السِّباعُ وَ الْبَهائِمُ"؛ حتى درندگان و حیوانات با یكدیگر آشتى مى‏كنند.(23)

• عدالت فراگیر

روایات در مورد عدل فراگیر كه توسط حضرت مهدى  در گستره زمین برقرار مى‏شود، بسیار فراوان است. در 148 حدیث به این تعبیر آمده است:

"یَمْلَاُ الاَرضَ قِسطاً وَ عَدلاً كَما مُلِئَت جَوراً وَ ظُلما"ً؛ زمین را پر از عدل و داد مى‏كند، همانگونه كه پر از جور و ستم شده باشد.(24)

امام صادق‏علیه السلام درباره فراگیر بودن عدل مهدوى فرمود:

اَما وَ اللَّهِ لیَدْخُلَنَّ عَلَیْهِم عَدلُهُ جَوْفَ بُیُوتِهِمْ كَما یَدْخُلُ الحَرُّ وَ القَرُّ؛

به خدا سوگند عدالت آن حضرت از درهاى بسته بر خانه‏هاى آنها وارد مى‏شود، آنگونه كه سرما و گرما به داخل خانه‏ها نفوذ مى‏كند.(25)

رفاه همگانى

امام باقرعلیه السلام در مورد فقرزدائى آن حضرت مى‏فرمایند:

"وَ لا غارِماً اِلّا قَضى دَیْنَهُ"؛ هیچ شخص مقروضى در روى زمین باقى نمى‏ماند جز اینكه قرض او را ادا مى‏كند.(26)

و در مورد رفع تبعیضات فرمود:

"اِذا قامَ قائِمُنا اِضْمَحَلَّتِ القَطائِع"؛ چون قائم ما قیام كند، تیول و قطایع برچیده شود.(27)

امام صادق‏علیه السلام در مور ریشه‏كن شدن فقر مى‏فرماید:

هر یك از شما به دنبال كسى مى‏گردد كه او را صله كند و زكاتش را بپذیرد، ولى هرگز كسى را پیدا نمى‏كند كه زكات را از او بپذیرد، زیرا همگان از فضل پروردگار بى‏نیاز مى‏شوند.(28)

رسول‏اكرم‏صلى الله علیه وآله وسلم در مورد رفاه عمومى در عهد آن حضرت مى‏فرماید:

امت من در زمان او آنقدر در نعمت فرو مى‏روند كه هرگز چنین نعمت و رفاهى دیده نشده، خداوند آسمان را سیل‏آسا براى آنها فرو مى‏ریزد و زمین چیزى از گیاه و میوه‏جاتش را ذخیره نمى‏كند.(29)

• آبادانى جهان

در روایات فراوان آمده است كه مهدى  حكومت واحد جهانى را بر اساس عدالت و آزادى، بنیان مى‏گذارد و جهان را سرسبز و خرم مى‏نماید:

امیرمؤمنان‏علیه السلام در این رابطه مى‏فرماید:

یك خانم در میان عراق و شام گام مى‏سپارد، هرگز قدمى جز بر روى سبزیجات نمى‏گذارد.(30)

امام باقرعلیه السلام پیرامون آبادانى جهان در عصر صاحب‏الزمان‏علیه السلام مى‏فرماید:

"فَلا یَبْقى فِى الارْضِ خَرابٌ اِلّا عَمَّرَه"؛

در روى زمین ویرانه‏اى نمى‏ماند جز اینكه آنرا آباد مى‏سازد.(31)

امیرمؤمنان‏علیه السلام در مورد زیباسازى و سالم‏سازى شهرها مى‏فرماید:

جاده‏هاى اصلى را توسعه مى‏دهد، آنها را به 60 ذراع مى‏رساند ... هر پنجره‏اى كه به سوى خیابان باشد مسدود مى‏كند. هر بالكن، ناودان و فاضلابى كه به طرف خیابان باشد مسدود مى‏كند.(32)

امام باقرعلیه السلام در مورد خدمت‏رسانى دولت مهدوى مى‏فرماید:

فرمان مى‏دهد كه از پشت حرم امام حسین‏علیه السلام رودى را به سوى نجف‏اشرف حفر كنند تا آب وارد نجف شود. آن‏گاه بر دهانه‏هاى آن پل‏ها و آسیاب‏ها مى‏سازد.(33)

• رضایت همگانى

از روزى كه آدم ابوالبشر بر روى این كره خاكى پا نهاده، هیچ حكومتى نیامده كه همگان از حاكمیت آن خشنود باشند. زیرا هرگز همه اهل زمین از صالحان نبوده‏اند و همه نیازهاى آنها تأمین نشده است؛ ولى در حكومت جهانى آن مصلح آسمانى همه صالح و طرفدار حكومت صالحان خواهند بود و همه نیازهاى مادى و معنوى آنها تأمین خواهد شد. بنابراین همه آسمانى‏ها و زمینى‏ها از آن خشنود خواهند بود.

امام باقرعلیه السلام پیرامون آبادانى جهان در عصر صاحب‏الزمان‏علیه السلام مى‏فرماید:

"فَلا یَبْقى فِى الارْضِ خَرابٌ اِلّا عَمَّرَه"؛ در روى زمین ویرانه‏اى نمى‏ماند جز اینكه آنرا آباد مى‏سازد

رسول‏اكرم‏ صلى الله علیه و آله و سلم در این رابطه فرمود:

"یَرْضى بِهِ ساكِنُ السَّماءِ وَ ساكنُ الْاَرضِ"؛ ساكنان زمین و آسمان از او خشنود مى‏گردند.(34)

و در حدیث دیگرى فرمود:

"تَتَمَنَّى الأحیاءُ الأمْواتَ مِمّا صَنعَ ‏اللَّهُ عزَّوجلَّ بِاهْلِ الأرضِ مِنْ خیرِهِ"؛ زندگان مرده‏هاى خود را آرزو مى‏كنند كه اى كاش بودند و مى‏دیدند كه خداوند چقدر به اهل زمین عنایت فرموده است.(35)

• فرماندهان لشكرى و كشورى

یكى از مهم‏ترین عوامل موفقیت حضرت مهدى  در اداره دهكده جهانى، وجود اصحاب و یاران خاص آن حضرت مى‏باشد كه از ویژگى‏هاى فراوان برخوردارند. به برخى از آنها اشاره مى‏كنیم:

امام صادق‏علیه السلام مى‏فرماید:

گویى قائم را بر فراز منبر كوفه مى‏بینم كه 313 نفر (به تعداد اصحاب بدر) در اطراف او هستند. آنها پرچم‏داران و زمامداران روى زمین از سوى خداوند هستند.(36)

امام باقرعلیه السلام در این رابطه فرمود:

گویى اصحاب قائم را مى‏بینم كه بر شرق و غرب جهان سیطره یافته‏اند. چیزى در جهان نیست جز اینكه از آنها فرمان مى‏برد و خشنودى آنان را در هر چیزى مى‏طلبد، حتى درنگان زمین و پرندگان آسمان.(37)

امام صادق‏علیه السلام در وصف آنان مى‏فرماید:

آثار سجده در پیشانى آنان آشكار است، آنها شیران روز و راهبان شب هستند. گویى بدن‏هاى آنها قطعات آهن مى‏باشد، به هر یك از آنها نیروى چهل مرد داده شده است.(38)

امیرمؤمنان‏علیه السلام در یك تعبیر بسیار بلند از میزان شناخت آنها پرده برمى‏دارد و مى‏فرماید:

"رِجالٌ عَرَفُوا اللَّهَ حَقَّ مَعرِفَته"؛

آنها مردانى هستند كه خداى را آن‏گونه كه باید شناخته‏اند.(39)

امام باقرعلیه السلام در وصف آنان مى‏فرماید:

"هُمُ‏ النُّجَباءُ وَ القُضاةُ و الحُكّامُ، وَ الفُقَهاءُ فىِ ‏الدّین"؛ آنها بزرگواران ، داوران ، زمامداران و كارشناسان احكام دین مى‏باشند.(40)

امام هشتم مى‏فرماید:

"وَ اشْفقُ عَلیهم مِنْ ابائهِم و اُمَّهاتِهم"؛ مهدى موعود از پدران و مادران نسبت به امت خود مهربان‏تر است

امیرمؤمنان بر جوان بودن آنها تكیه كرده مى‏فرماید:

یاران حضرت مهدى همه جوان هستند، كهنسالى در میان آنها جز به مقدار نمك طعام و سرمه چشم نخواهد بود.(41)

• تنها رهبر

همه آنچه پیرامون گارگزاران دولت حضرت مهدى  گفته شد؛ نشانه كوچكى از عظمت آن تنها بازمانده از حجج الهى مى‏باشد. لیكن توصیف آن امام همام میسور نیست، كه هرچه خوبان جهان دارند او به تنهایى دارد.

اگر مردم جهان به قهرمان خود عشق مى‏ورزند، هرگز قهرمانى در جهان به شجاعت و صلابت او وجود ندارد.

امام رضاعلیه السلام در این رابطه مى‏فرماید:

حضرت مهدى از نظر جسمى به قدرى توانمند است كه اگر دستش را به بزرگترین درخت روى زمین دراز كند آن را را از ریشه و بن مى‏كند و اگر در میان كوه‏ها بانگ برآورد، صخره‏هایش فرو ریزد.(42)

اگر یوسف كنعان به جهت جمال بى‏نظیرش، زیباترین تابلوهاى عهد كهن را به خود اختصاص داده؛ یوسف زهرا در میان دلبران بهشتى عنوان طاووُسُ اَهْلِ ‏الجَنَّة را از آنِ خود نموده است.(43)

پیامبراكرم‏صلى الله علیه وآله وسلم در وصف جمالش فرمود:

"وَجهُهُ كَالْكَوكَبِ الدُّرّىّ"؛ چهره‏اش چون ستاره سحر است.(44)

اگر پدران و مادران با عواطف و محبّت خود نسبت به فرزند زبانزد گردیده‏اند؛ مهربانى پدران و مادران در برابر عواطف آن حضرت كم رنگ است:

امام هشتم مى‏فرماید:

"وَ اشْفقُ عَلیهم مِنْ ابائهِم و اُمَّهاتِهم"؛

مهدى موعود از پدران و مادران نسبت به امت خود مهربان‏تر است.(45)

اگر پدران و مادران همواره نگران فرزندان هستند، او در توقیع خود به شیخ مفید مى‏نویسد:

"اِنّا غَیرُ مُهمِلینَ لِمُراعاتِكم وَ لا ناسینَ لِذِكرِكُم"؛ ما هرگز در رعایت و حراست شما كوتاهى نمى‏كنیم و یاد شما را از خاطر نمى‏بریم.(46)

این ویژگى‏ها او را محبوب‏ترین انسان جهان نموده، با این حال:

در منابع عامه آمده است كه:

"یُلقِى ‏اللَّهُ مَحبَّتَهُ فى صُدورِ النّاس"؛ خداوند محبتش را به دل‏هاى مردم مى‏اندازد.(47)

اگر همه دنیا در اشتیاق بهشت هستند، بهشت هم در اشتیاق یوسف فاطمه:

پیامبر رحمت مى‏فرماید:

بهشت در اشتیاق چهار تن از خاندان من هست كه خداوند آنها را دوست دارد و به من امر فرموده كه آنها را دوست بدارم. آنها عبارتند از: على‏بن‏ابى‏طالب، حسن، حسین و مهدى كه عیسى‏بن‏مریم پشت سرش نماز مى‏گذارد.(48)

پیامبر اكرم‏صلى الله علیه و آله و سلم در شب معراج جمال دل‏آراى او را دید، از اعماق دل به او عشق ورزید و فرمود:

"طوبى لِمَن لَقیهُ وَ طوبى لِمن اَحَبّهُ وَ طوبى لِمَن قالَ بِهِ"؛ خوشا به حال كسى كه او را دیدار كند، خوشا به حال كسى كه او را دوست بدارد و خوش به حال كسى كه به امامت او معتقد باشد.(49)

امیرمؤمنان‏علیه السلام بر فراز منبر كوفه، با یك دنیا شور و شعف از آن فرزند برومندش یاد كرده و مى‏فرماید:

برترین قله شرف، دریاى بیكران فضیلت، شیرِ بیشه شجاعت، ویرانگر كاخ‏هاى ستم، جهادگر همیشه پیروز، قهرمان دشمن‏شكن ...

آن‏گاه دست روى سینه نهاده مى‏فرماید:

"هاهِ، شَوقاً اِلى رُؤیَتِهِ"؛ آه، منِ على چقدر مشتاق دیدار اویم.(50)

و چون از یاران با صفاى یوسف زهرا سخن مى‏گوید مى‏فرماید:

"وَ یا شَوقاهُ اِلى رُؤیَتهم فى حالِ حُضُورِ دَولتِهم"؛ آه چقدر مشتاقم كه آنها را به هنگام ظهور دولتشان دیدار نمایم.(51)

پیوند مطالب مرتبط:

بخش اول: زمینه‏هاى شكل‏گیرى تمدن اسلامى

بخش دوم: عوامل مؤثر در ركود تمدن اسلامى


1-    سوره انبیاء (21)، آیه 105.

2-   علیرغم اینكه به جز قرآن همه كتب آسمانى دستخوش تحریف شده‏اند، بسیارى از نویدهاى پیامبران عظیم‏الشأن پیرامون آخرین حجت و سیماى جهان در كتب آسمانى موجود، جایگاه خاصى دارد. ر.ك: مهدى‏پور، او خواهد آمد، ج 12، ص 144 - 117 .

3- ر.ك: سیدداود میرصابرى، الآیات الباهرة؛ سیدهاشم بحرانى، المحجة فیما نزل فى‏القائم الحجة؛ سیدصادق شیرازى، المهدى فى‏القرآن و بیش از 20 عنوان دیگر كه در »كتابنامه حضرت مهدى« ج 2، ص 808 شناسانده شده است.

4-   تنها در كتاب »منتخب الأثر« از آیةاللَّه صافى‏گلپایگانى 1200 حدیث بدون تقطیع و بدون تكرار، در سه مجلد، پیرامون آن حضرت آمده است.

5-    قطب‏راوندى، الخرائج والحرائج، ج 2، ص 841.

6-   طبرى امامى، دلائل الامامة، ص 486.

7-    وأشرقت الأرض بنور ربها، سوره زمر(39)، آیه 69.

8-    شیرویه، فردوس‏الأخبار، ج 2، ص 449، ح 3255.

9-  شیخ مفید، الارشاد، ج 2، ص 379.

10-    كلینى، الكافى، ج 8، ص 201، ح 329.

11-    شیخ حرعاملى، اثبات الهداة، ج 3، ص 584.

12-   عیاشى، التفسیر، ج 1، ص 214.

13-    شرویه، فردوس‏الأخبار، ج 5، ص 98، ح 7298.

14-   علامه مجلسى، بحارالانوارج 53، ص 62.

15-    شیخ مفید، الارشاد، ج 2، ص 384.

16-    شیخ صدوق، الخصال، ج 2، ص 419.

17-    علامه مجلسى، بحارالانوار، ج 52، ص 345.

18-   سوره آل‏عمران(3)، آیه 97.

19-   شیخ صدوق، علل الشرائع، ج 1، ص 91، ب 81، ح 5.

20-    سوره سبأ(34)، آیه 18.

21-    علامه مجلسى، بحارالانوار، ج 52، ص 314.

22-  زیرا در زیر آسمان جایى سراغ نداریم كه مردم بتوانند شب‏ها و روزها در آن با ایمنى كامل به گشت‏وگذار بپردازند و مسجدالحرام نیز همواره جاى امن نبوده، حجّاج ‏بن ‏یوسف آنجا را محاصر كرد و با منجنیق عبداللَّه‏ بن ‏زبیر را در داخل كعبه از پاى درآورد، حتى حجرالاسود نیز از منجنیق آسیب دید. ] ر.ك: ذهبى، تاریخ‏الاسلام، ج 5، ص 315]. در حادثه قرامطه چقدر انسان بى‏گناه در كنار كعبه كشته شد و حجرالاسود به یغما رفت. ] مهدى ‏پور، تاریخ الوهابیّین، چ قاهره، ص 41]. در طول دو قرن چقدر انسان بى‏گناه در داخل مسجدالحرام توسط وهابیان كشته شد، كه آخرین مورد آنها جهیمان، قحطانى و دیگر افراد متحصّن در مسجدالحرام، در اول محرم 1400 ه. ق بود. ] ر.ك: سید هادى خسروشاهى، مصلح جهانى، ص 50]. اگر از بیان امام صادق‏علیه السلام چشم‏پوشى شود، این دو آیه معنى نخواهد داشت.

23-    شیخ صدوق، الخصال، ج 2، ص 419.

24-    آیةاللَّه صافى، منتخب‏الأثر، ج 2، ص 235 - 222.

25-    علامه مجلسى، بحارالانوار، ج 52، ص 362.

26-    عیاشى، التفسیر، ج 1، ص 165.

27-    علامه مجلسى، بحارالانوار، ج 52، ص 309.

28-    شیخ مفید، الارشاد، ج 2، ص 381.

29-    طبرى امامى، دلائل‏الامامة، ص 478.

30-    شیخ صدوق، الخصال، ج 2، ص 419.

31-    ابن صباغ مالكى، الفصول‏المهمة، ص 302.

32- شیخ طوسى، الغیبة، ص 283.

33- ابن‏فتال نیشابورى، روضةالواعظین، ج 2، ص 17.

34-    طبرى امامى، دلائل‏الامامة، ص 471.

35-    حاكم نیشابورى، مستدرك‏الصّحیحین، ج 4، ص 465.

36- شیخ صدوق، كمال‏الدین، ج 2، ص 672.

37-    بحرانى، حلیةالابرار، ج 5، ص 494.

38- نیلى، منتخب‏الانوار المضیئة، ص 195.

39- متقى هندى، كنزالعمال، ج 14، ص 519.

40- طبرى امامى، دلائل‏الامامة، ص 307.

41- علامه مجلسى، بحارالانوار، ج 52، ص 322.

42- علامه مجلسى، بحارالانوار، ج 52، ص 322.

43-    شیرویه، الفردوس بمأثورالخطاب، ج 4، ص 222.

44-    ذهبى، میزان‏الاعتدال، ج 3، ص 449.

45-  كامل سلیمان، روزگار رهایى، ج 1، ص 129.

46-    طبرسى، الاحتجاج، ج 2، ص 497.

47-    كورانى، معجم احادیث الامام‏المهدى، ج 1، ص 471، ح 316.

48-  شیخ حرعاملى، اثبات الهداة، ج 3، ص 552، ب 32، ح 573.

49-    شیخ صدوق، كمال‏الدین، ج 1، ص 268.

50- علامه مجلسى، بحارالانوار، ج 51، ص 115.

51- كلینى، الكافى، ج 1، ص 270.

دبیرخانه اجلاس حضرت مهدی

علی اكبر ولایتی

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.