مشق زندگی

(1)

اشاره:

"مشق زندگی" عنوان سلسله نوشتاری است که به تبیین احادیث منتخب می پردازد، پاره ای از احادیث این مجموعه توسط آیت الله حاج آقا مجتبی تهرانی از مراجع عظام تقلید شرح یافته اند؛ معظم له در مسجد بازار تهران، در اثنای نماز ظهر و عصر،  گل هایی معطر از بوستان احادیث شیعی برگزیده و به تشریح آن پرداخته اند که به همراه فایل صوتی آن پیشکش می شود.

رُوِیَ عَن عَلیٍّ علیه السّلام قال:

الزَّاهِدُ فِی الدُّنْیَا مَنْ لَمْ یَغْلِبِ الْحَرَامُ صَبْرَهُ وَ لَمْ یَشْغَلِ الْحَلَالُ شُكْرَه. ¹

ترجمه حدیث: زاهد در دنیا كسی است كه كار حرام غلبه نكند بر صبرش و مشغول شدن او به حلال غلبه نكند بر شكرش.

شرح حدیث: در این روایت کوتاه حضرت علی علیه السلام زاهد را تعریف میفرمایند نه زهد را.

شخص زاهد (پارسا) در دنیا چه كسی است؟ 1- مَنْ لَمْ یَغْلِبِ الْحَرَامُ صَبْرَهُ. كسی كه كار حرام بر بردباری و صبر او غلبه نكند. یعنی وقتی كه به عمل حرامی رسید، طاقتش را از دست ندهد و خدا یادش نرود 2- وَ لَمْ یَشْغَلِ الْحَلَالُ شُكْرَه. كسی كه سرگرم شدن او به كار حلال، ‌او را از سپاسگذاری باز ندارد. یعنی چنان سرگرم حلال هم نمی شود كه خدا یادش برود و تشكر و سپاسگذاری از او یادش برود.

این دو خصوصیت برگشت به یك چیز میكند. و آن اینكه در دنیا، هركس در ارتباط با هر عملی، چه حلالش و چه حرامش، اگر از خدا غفلت داشته باشد به نحوی كه خدا را بدست فراموشی بسپرد، این اهل زهد و پارسایی نیست. در ارتباط با حرام وقتی كه به یك عمل حرامی رسید طاقتش را از دست ندهد وخدا یادش نرود. از آن طرف در جایی که حلال هم هست، ‌اما چنان سرگرمش نكند كه خدا یادش برود و سپاسگذاری از‌منعم را فراموش کند.

بازگشت هر دو به یك چیز است: می گوید وقتی برخورد میكنی به حلال یا حرام، خدا یادت نرود. چون اگر در ارتباط با حرام خدا یادت باشد، صبرت را از دست نمیدهی و تحمل میكنی (صبر از معصیت). در ارتباط با حلال هم اگر قرار گرفتی، یک جوری تو را سرگرم نمیكند كه خدا یادت برود. حمد و شكر خدا را فراموش نمیكنی. اگر كاری را كه می خواهی بكنی خدا یادت نرفت چه در حلال چه در حرام، بدان تو در زمره زاهدان و پارسایان هستی.

از اینجا بشنوید

تنظیم: گروه دین و اندیشه تبیان

[1]. بحارالانوار جلد 75 صفحه37

برگرفته از پایگاه آیت الله العظمی شیخ مجتبی تهرانی