تبیان، دستیار زندگی
مهمترین خصوصیت مبلغ نرمی و خلق خوش اوست علاوه بر دین شناسی و عمل به دین او باید اهل مدارا باشد زیرا عطوفت باعث جذب دیگران می شود و برعکس خلق بد و خشونت باعث دفع دیگران است . نظام حکومتی اسلام بر مبنای محبت و اتصال به مردم است و زیبا ترین خصوصیت بزرگترین
عکس نویسنده
عکس نویسنده
نویسنده : مریم خندابی
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

چهار گام موثر در تبلیغ دین خدا

حضرت محمد


مانایی و گسترش دین خدا در گرو «تبلیغ» است. اگر امروزه عطر خوش وحی در قالب مذهب و آموزه های اخلاقی در میان آدمیان پراکنده شده، بدان سبب است که پیامبران، اولیای الهی و سپس مبلّغان بزرگ دینی، به خوبی از عهده امر تبلیغ دین برآمدند و در کار تبلیغ، هرگز کوتاهی نورزیدند.


قرآن کریم وظیفه اصلی پیامبران را تبلیغ آیین الهی دانسته است و می فرماید:

«فَهَلْ عَلَی الرُّسُلِ اِلَّا الْبَلاغُ الْمُبین؛

 آیا بر (عهده) پیامبران، چیزی جز تبلیغ آشکار است.»(نحل /35)

اهمیت تبلیغ تا آن جاست که خداوند در قرآن کریم به پیامبر خود می فرماید: «اگر آنچه را برتو نازل کردیم تبلیغ نکنی، (در واقع) رسالت خود را انجام نداده ای.» (مائده/ 67)

اساسا در پرتو تبلیغ، راه سعادت و هدایت بر روی انسان ها گشوده و مبانی اصلی فرهنگ اسلامی تبیین و درونی می شود.

فلسفه بعثت

خداوند متعال همه چیز را برای انسان آفرید و انسان را برای خودش ،  هدف او کمال حیوانی نیست بلکه هنر او در انسان شدن است . دنیای غریبی که مقرّ زندگی او شد چه جایی است ؟ از کجا آمده است و به کجا می رود ؟برای پاسخ به این سوالات اندکی صبر بفرمایید .

فرضا شما غریبه ای هستید که پا به یک کشور و یا شهر جدید گذاشته اید ، نیاز به اطلاعات ضروری و لازمی دارید تا خواسته های مشروع خود را تامین نمائید اطلاعاتی از قبیل موقعیت ، جغرافیا و نقشه و فرو شگاههایی که مایحتاج اساسی شما را تهیه کند . اگر هیچ اطلاعی از ان کشور نداشته باشید آیا می توانید در آنجا زندگی کنید ؟ دنیا نیز قرارگاهی موقت است که بدون علم و آگاهی زندگی کردن در ان و سلامت طی کردن این مسیر محال و به معنایی غبر ممکن است. به همین علت خداوند پیامبران را مامور ابلاغ وحی کرد تا اگاهی های لازم را درباره مبداء، معاد ، خداشناسی و انسان شناسی به مردم بدهند .(جمعه/2).

مهمترین خصوصیت مبلغ، نرمی و خلق خوش اوست. علاوه بر دین شناسی و عمل به دین او باید اهل مدارا باشد زیرا عطوفت باعث جذب دیگران می شود و برعکس خلق بد و خشونت باعث دفع دیگران  است .

واژه شناسی

«تبلیغ»، از ریشه «بلوغ» و «بَلاغ»، به معنای رساندن کامل پیام، خبر، اندیشه و سخن به دیگری است و «مبلّغ»، کسی است که با همه توان تلاش می کند تا موادّ تبلیغی همراه خود را به مقصد نهایی ـ که اندیشه و دل مخاطب است ـ برساند.

تبلیغ عامل آشنایی با خدا

خداوند نیز جهت اطلاع رسانی از مبدا ء ، مقصد و انسان ، پیامبران را فرستاد  تا با تبلیغ دین اطلاعات لازم را که از طریق وحی دریافت می کردند به شرط عصمت به مردم ابلاغ نمایند نه ذره ای کم نه ذره ای زیاد، بدون هیچ دخل و تصرفی، مبلغ واقعی دین گردند . پس براستی خداوند بندگانش را دوست دارد زیرا آنان را به حال خود رها نکرده است بلکه به برکت تبلیغ و تلاش پیامبران ، در بهروزی ، نیک بختی و کمال روحی را بر آنان گشوده است.

تبلیغ عامل آشتی با خدا

علاوه بر اطلاع رسانی و شناساندن دین به مردم تبلیغ وظیفه دیگری نیز دارد و آن آشتی و پیوند بندگان با خداست عده ای بخاطر خطا و گناه راه را اشتباه رفته اند و مبلغ دین وظیفه این پیوند دوباره را دارد . روزی داوود پیامبر علیه السلام به تنهایی صحرا رفت. خداوند به او وحی فرستاد: ای داوود چرا تو را تنها می بینم . داوود گفت : خدایا اشتیاق من به دیدار تو زیاد شده و خلق میان من و تو فاصله انداخته است . خداوند به او فرمود : به سوی مردم باز گرد، اگر بنده گریزپایی را نزدم آوری نام تو را در لوح به زیبایی ثبت خواهم کرد .

حضرت رسول اکرم صلی الله علیه وآله به مولای متقیان فرمود :ای علی اگر خداوند به دستان تو انسانی را هدایت کند ازآن چه خورشید بر آن تابیده برای تو بهتر است .

مبعث

گام اول تبلیغ، دین شناسی

اولین گام در راستای تبلیغ مطلوب، آگاهی مبلّغ از دین و ابعاد نورانی آن است. در روایات بسیاری به این مسأله اشاره شده و دین شناسی را مقدمه دین آموزی معرفی کرده اند. رسول خدا صلی الله علیه و آله در این باره می فرمایند: «دین خداوند متعال را تنها کسی یاری می رساند که به تمام جوانب آن احاطه داشته باشد». هم چنین امام علی علیه السلام فرمودند: «حافظان دین خداوند، کسانی هستند که دین را به پا می دارند و یاری می رسانند و به تمام جوانب آن احاطه دارند و آن را برای بندگان خدا حفظ و مراقبت می کنند».

گام دوم، عمل به دین

علم و اگاهی به دین باعث عمل به فرامین الهی می گردد و اگر یک مبلغ عامل نباشد به این معناست که علمش سودی برای او ندارد و به بیان قرآن وقتی علم بدون عمل باشد مصداق این آیه است :

مَثَلُ الَّذِینَ حُمِّلُوا التَّوْرَاةَ ثُمَّ لَمْ یَحْمِلُوهَا كَمَثَلِ الْحِمَارِ یَحْمِلُ أَسْفَارًا (جمعه /5) ؛مثل كسانى كه [عمل به] تورات بر آنان بار شد [و بدان مكلف گردیدند] آنگاه آن را به كار نبستند همچون مثل خرى است كه كتابهایى را برپشت مى‏كشد.

گام سوم نرمی و مدارا با مردم

مهمترین خصوصیت مبلغ، نرمی و خلق خوش اوست. علاوه بر دین شناسی و عمل به دین او باید اهل مدارا باشد زیرا عطوفت باعث جذب دیگران می شود و برعکس خلق بد و خشونت باعث دفع دیگران  است . نظام حکومتی اسلام بر مبنای محبت و اتصال به مردم است و زیبا ترین خصوصیت بزرگترین مبلغ عالم، پیامبر گرامی ، عطوفت و مهربانی اوست .

فَبِمَا رَحْمَةٍ مِّنَ اللّهِ لِنتَ لَهُمْ وَلَوْ كُنتَ فَظًّا غَلِیظَ الْقَلْبِ لاَنفَضُّواْ مِنْ حَوْلِكَ فَاعْفُ عَنْهُمْ (آل عمران /159)؛ پس به [بركت] رحمت الهى با آنان نرمخو [و پرمهر] شدى و اگر تندخو و سختدل بودى قطعا از پیرامون تو پراكنده مى‏شدند.

خداوند در این آیه با اشاره به نرمی و انعطاف ایشان در برابر همه و بالخصوص افراد نادان و گنهکار ، چنین می فرماید: ای محمد! رحمت خدا تو را با خلق مهربان و خوش خلق گردانید و اگر تند خو و سخت دل بودی مردم از پیرامون تو متفرق می شدند.

پیامبر اکرم به خاطر عشق و سوز و تعهد در انجام وظیفه بی تاب می شد تا جایی که در انجام تکلیف پاهای حضرت متورم و رنگ مبارکش زرد شده بود .پیامبری که هیچگاه امتش را نفرین نکرد و در راه تبلیغ شدید ترین صدمات و لطمات را تحمل کرد و تا آخرین لحظه حیاتش نگران امتش بود.

گام چهارم عشق و دلسوزی

تبلیغ بدون عشق مانند یک وظیفه اداری است ، هرکس وارد این وادی می شود اگر عاشق نباشد نمی تواند موفق باشد . پیامبر نسبت به امت خویش بسیار دلسوز بود و عشق می ورزید و در انجام رسالت خویش اصرار و پافشاری داشت و از اینکه می دید تشنه کامانی در کنار چشمه آب زلال قرآن و اسلام نشسته اند و باز از تشنگی فریاد می کشند نارا حت بود . تلاش بی نظیر ، دلسوزی و عطوفت بی نهایت او آنچنان وصف نا شدنی است که خداوند به او می فرماید:

لَعَلَّكَ بَاخِعٌ نَّفْسَكَ أَلَّا یَكُونُوا مُۆْمِنِینَ (شعراء/3)؛ شاید تو از اینكه [مشركان] ایمان نمى‏آورند جان خود را تباه سازى. در آیه کریمه دیگری می فرماید: این قدر خود را به زحمت نیفکن . ما قرآن را بر تو نازل نکردیم که تو را به مشقت  اندازیم : «مَا أَنزَلْنَا عَلَیْكَ الْقُرْآنَ لِتَشْقَى»(طه /2)

پیامبر اکرم به خاطر عشق و سوز و تعهد در انجام وظیفه بی تاب می شد تا جایی که در انجام تکلیف پاهای حضرت متورم و رنگ مبارکش زرد شده بود .پیامبری که هیچگاه امتش را نفرین نکرد و در راه تبلیغ شدید ترین صدمات و لطمات را تحمل کرد و تا آخرین لحظه حیاتش نگران امتش بود.

                                                                                                                            مریم خندابی

بخش تاریخ و سیره معصومین تبیان


منبع :

تبلیغ واطلاع رسانی سایت حوزه

تفسیر نمونه – ایة الله مکارم شیرازی

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.