امام صادق: آدم وسواسی عاقل نیست!
عبدالله بن سنان مى‌گوید: مردی از آشنایان ، در وضو گرفتن و نماز خواندن، وسوسه داشت، و با اینكه چندین بار اعضاء وضو را مى‌شست، ولى باز به دلش نمى‌چسبید و آن را نادرست مى‌پنداشت و دوباره تكرار مى‌كرد.
روزی در حضور امام صادق كه درود و سلام خدا برو و خاندام پاكش باد بودم كه او به خاطرم آمد. به امام عرض كرد: با اینكه او یك مرد عاقلی است، اما در وضو وسواس دارد.
امام صادق (ع) فرمود: این چه عقلى است كه در او وجود دارد؟ و چه عاقلی است كه از شیطان پیروى مى‌كند؟
شگفت زده پرسیدم: چگونه از شیطان پیروى مى‌كند؟
امام فرمود: از خود او بپرس كه این وسوسه كارى، از كجا به سراغ او می‌آید؟، خودش جواب خواهد داد كه :از كار شیطان است.
چرا كه او به خوبی مى‌داند كه وسوسه و سستی در اراده، از القائات شیطان است، زیرا خداوند مى فرماید: "من شر الوسواس الخناس - الذى یوسوس فى صدور الناس؛ پناه مى برم از شر وسوسه‌هاى شیطان مرموز، كه در سینه‌هاى انسانها وسوسه مى‌كند"(سوره ناس آیه 4، 5)
ولى او هنگام عمل بر اثر ضعف اراده، قادر بر جلوگیرى از اطاعت شیطان نیست.
* * *
آنچه از كلام والای امام می‌توان استخراج كرد این است كه: عقل باید تقویت كننده‌ی اراده وموجب تشخیص درست از نادرست و درك وسوسه‌های شیطانی از الهامات ربّانی باشد.
و كسی را می‌توان عاقل شمرد كه: راه را بشناسد و در آن استوار و مصمم پای نهد، بی آنكه اضلالات شیطانی او را به یمین و یسار كشاند، یا آنكه به سستی از راه بازش دارد.
و دست‌آویز عاقلِ اینچنینی، در این مسیر؛ پناهندگی به خدای بزرگ و دست‌گیر است،
هماگونه كه خود آموخته: قل اعوذ بربّ ...
حسین عسگری
اصول كافى، ج 1، كتاب العقل و الجهل ، حدیث 10، ص 12- شیخ كلینی
