کارنامه عزاداری و مُهر قبولی

عطر محرم که به مشام جان می رسد چنان دل را واله و شیدا می کند که گویی دروازه های عقل را به کلی می بندد و عشق را بر مملکت جان حاکم می نماید. عجب مُشکی خداوند در دل این ماه قرار داده که بوی عطر وصف ناپذیرش با گذر زمان کهنه نمی شود و با بعد مکان هم از بین نمی رود.

بوی این ماه که وزیدن می گیرد همه را به جنب و جوش می اندازد و یک دل و یک صدا به در خانه جانان می برد. گویی که این عطر مدهوش کننده همه تعلقات را از تن شیفتگان بر می کند و همه را به گرد محبوب می گرداند. اینجا فقط رخت عزای جانان کربلا است که بر تن، خوش می درخشد و همه را یک دست و متحد می کند. اینجا فقط پرچم سالار نینوا است، که همیشه بالا است و همه را در سایه مِهر خود تا به آسمان محرم که تمام می شود دل خوشیم که ماه صفر در پی آن هست تا با نام سرور مظلوممان دل را جلا دهیم و با نام زیبایش عشق بازی کنیم. آخر در بلندای ماه صفر روزی است که مخصوص زیارت آقای بی کفنمان است. چهله ارباب را می گویم که روز وصل است و زیارت.

اما هیچ چیز برای شیفتگان حسین سخت تر از سرازیری ماه صفر نیست. شاید اگر خداوند اجازه می داد هیچ وقت از بهشت محرم و صفر به در نمی شدیم و این خرقه بهشتی را از تن به در نمی کردیم. اگرچه یاد اهل بیت همیشه همراهمان است و بوی عطر آن در دلهامان همیشه طنین انداز است اما پایان این ایام همانند وداع با محبوب سخت است. گرچه عکس محبوب بر سینه عاشق حک شده است، اما وداع با او درد آور است.

گویی روضه آخر صفر همانند روضه عصر عاشورا است. آری، چه کم دارد از وداع آخر زینب. آنجا یک زینب است در برابر یک حسین. اما اینجا دریایی از در به دران حسین اند در برابر محرم و صفر حسین. وه که چه کرده ای، آقا با این دل های دیوانه!

مُهر قبولی به دست کیست؟

کارنامه عزاداری دو ماهه محرم و صفر بدون مُهر و امضای تایید، اعتباری ندارد و ارزشی هم نخواهد داشت. اما چه کسی باید امضا کند و که باید تایید نماید؟

کارگاه مهندسی الهی چنین طراحی کرده است که کارنامه ها به دست سه تن از بزرگترین شخصیت های عالم امضا شود. نخست به دست مبارک پیامبر خاتم که انسان کامل است و جز خدا موجودی با شرافت تر و والاتر از او در این عالم نیست. بیست و هشتم صفر پرونده ها را خدمت پیامبرمان می برند تا به عزاداران حسینش ببالد و برایشان پاداش و جایزه بنویسد.

سبط اکبر پیامبر نیز در کنار او ایستاده و با هر امضای پیامبر, مُهر تاییدی می زند و بر توشه هدایا می افزاید. اما امضای آخر از آن کیست؟

مهر قبولی را صاحب آخرین روز این دو ماه می زند و توشه های هدایا را او است که به دست شاگردان ممتاز در کلاس محبت اهل بیت علیهم السلام می سپارد. آخر بدون امضای نورانی خورشید هشتم که نمی شود، ممتازی گرفت.

این مهندسی مدبرانه خدا است که میخانه عشق را با غریب کربلا آغاز می کند و به غریب طوس منتهی می گرداند. جالب است که تاریخ نویسان، تاریخ شهادت امام هشتم را 29 یا 30 صفر ننوشته اند بلکه همگی گفته اند: «آخرین روز ماه صفر» و این یعنی مهندسی خداوند.

آخرین روضه از زبان امام رضا علیه السلام

بیایید غم پایان پذیرفتن غمخانه محرم و صفر را خدمت خورشید هشتم ببریم و اشک آلود و پریشان روی، عرض ادب و ارادتی داشته باشیم. کارنامه هامان را هم بر سر دست بگیریم و با احترام درخواست بنده نوازی داشته باشیم. شاید که او هم سخنی با ما بگوید و کلام درمانگرش مرهمی باشد بر جگر سوخته ما.

بیایید روضه ای را که امام رضا علیه السلام در ابتدای ماه محرم خوانده است با هم مرور کنیم و دل هامان را روحی دوباره ببخشیم.

ریان بن شبیب می گوید: روز اول ماه محرم خدمت امام رضا علیه السلام رسیدم. حضرت از من پرسید: «اى پسر شبیب! آیا روزه داری؟» عرض كردم نه. حضرت فرمود:

«امروز روزی است که زکریا به درگاه خداوند دعا کرد تا خداوند فرزندی پاک به او عنایت کند. خداوند هم دعای او را مستجاب کرد و مژده به دنیا آمدن یحیی را به او داد. هر کس در این روز روزه بدارد و دعا کند، خداوند دعایش را مستجاب خواهد کرد.

اى پسر شبیب! ماه محرم آن ماهى است كه اهل جاهلیت به جهت حرمت آن جنگ و ظلم را در آن حرام می دانستند اما این امت حرمت این ماه را نشناختند و حرمت پیغمبر را در این ماه نگاه نداشتند و فرزند سعادتمند او را به شهادت رسانیدند و زنان عصمت بنیان او را اسیر كردند و مال او را به غارت بردند.»

سپس امام اینگونه ادامه داد:

«یَا ابْنَ شَبِیبٍ إِنْ كُنْتَ بَاكِیاً لِشَیْ‏ءٍ فَابْكِ لِلْحُسَیْنِ بْنِ عَلِیِّ بْنِ أَبِی طَالِبٍ علیهم السلام ...»؛ «اى پسر شبیب اگر خواستی گریه كنى بر حسین بن على بن ابى طالب علیهم السلام گریه کن كه او را مثل برّه قربانى سر بریدند و هیجده مرد از اهل بیت او را كه در روى زمین نظیر نداشتند با او به شهادت رساندند.

آسمان هاى هفتگانه و زمین برای شهادت آن بزرگوار گریه كردند و چهار هزار فرشته از آسمان برای یاری او به زمین آمدند اما حضرت اجازه جهاد نداد.

اکنون تمامی آن فرشتگان در نزد قبر آن مظلوم، مدام مو پریشان و غبار آلوده اند تا روزى كه قائم آل محمد عجّل الله تعالی فرجه الشریف ظهور كند.»(عیون أخبار الرضا علیه السلام, ج 1, ص 299)

دیگر بهتر از این چه می خواستیم. روضه خوان که امام رضا علیه السلام باشد و روضه جدّ غریبش حسین علیه السلام را این چنین بخواند، چه غوغایی در دل به پا خواهد کرد. حالا اگر اشکهایتان بر صفحه دل ریخت و کارنامه را خیس کرد, بدانید که مولای رئوف کارنامه را امضا کرده و مُهر تایید را زده است. آری، همین اشک ها مُهر تایید امام هشتم است. پس مراقبش باشید که از هر جواهری ارزشمندتر است.

السَّلَامُ عَلَى الْإِمَامِ الرَّءُوفِ الَّذِی هَیَّجَ أَحْزَانَ یَوْمِ الطُّفُوف‏.

سلام بر امام مهربانی که دیگران را برای غمخواری روز عاشورا بر می انگیخت و تهییج می کرد.

سید مصطفی بهشتی

بخش عترت و سیره تبیان