تبیان، دستیار زندگی
باید چاره ای اندیشید، تا دیر نشده باید خود را به درمانگاه فوق پیش رفته ی رمضان رسانید وخود را از نسخه های ارزشمند آن- برای برطرف شدن کسالت روح و جانمان - بهره مند سازیم.
عکس نویسنده
عکس نویسنده
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

دارویی برای بیماری های مزمن!!

باید چاره ای اندیشید، تا دیر نشده باید خود را به درمانگاه فوق پیش رفته ی رمضان رسانید وخود را از نسخه های ارزشمند آن- برای برطرف شدن کسالت روح و جانمان - بهره مند سازیم.

علی بیرانوند/کارشناس حوزوی - بخش اخلاق و عرفان اسلامی تبیان
روزه و سلامتی

شاید اگر کسانی که به دلایل واهی خود را از برکات و آثار ارزشمند دنیوی و اخروی ضیافت الهی محروم می سازند، به درستی می دانستند چه توفیق و اکسیر ارزشمندی را از دست داده اند، از فرط ناراحتی قالب تهی می کردند. ولی بی خبری و غفلت ما انسان های گرفتار در دام خواهش های نه چندان پر اهمیت مادی و نفسانی، چشم بصیرت و فهممان را ناقص کرده، از این رو متوجه خسران و کسالتی که بر روح و جانمان عارض شده نیستیم.

خطرناک ترین بیماری های دنیا

اگر با کمی دقت و تأمل ژرف، در احوال و رفتارهای های خود بیندیشیم متوجه خواهیم شد، کاستی و نواقص بی شماری روح و جانمان را تحت تأثیر خود قرار داده است. بیماری های خطرناک و صعب العلاجی که اگر به درستی و سرعت چاره ای برای درمان آنها اندیشیده نشود، نه تنها زندگی و حیات مادی، بلکه زندگی ابدی مان را نیز دستخوش افسون و نابودی قرار خواهد داد. مریضی هایی که انسان در طول عمر با آن دست و پنجه نرم می کند، آن قدر خطرناک و نا میمون هستند، که نه تنها بلای جان خود شخص، بلکه  موجباب آزار و  ناراحتی دیگران را نیز فراهم می نماید. باید چاره ای اندیشید، تا دیر نشده باید خود را به درمانگاه فوق پیش رفته ی رمضان رسانید وخود را از نسخه های ارزشمند آن- برای برطرف شدن کسالت روح و جانمان - بهره مند سازیم.

حاذق ترین طبیب دنیا

بر اساس آموزه های روایی، پیامبر اکرم (صلی الله علیه و اله و سلم) حاذق ترین و برترین طبیب دنیا به شمار می آید. مهارت و دلسوزی ایشان را هم خدای کریم تأیید نموده است و هم اولیای الهی.

روزه نه تنها موجبات سلامتی جسم را به دنبال دارد، بلکه با توجه به تأثیر مستقیمی که بر رفتار و کردار آدمی بر جای می گذارد می تواند موجب درمان کسالت های روحی و روانی نیز باشد.

خداوند متعال در معرفی او می فرماید: «لَقَدْ جاءَكُمْ رَسُولٌ مِنْ أَنْفُسِكُمْ عَزیزٌ عَلَیْهِ ما عَنِتُّمْ حَریصٌ عَلَیْكُمْ بِالْمُوْمِنینَ رَوُفٌ رَحیمٌ؛ [سوره توبه، آیه ١٢٨] به یقین، رسولى از خود شما بسویتان آمد كه رنج هاى شما بر او سخت است و اصرار بر هدایت شما دارد و نسبت به مومنان، رئوف و مهربان است!». خداوند متعال در توصیف این طبیب حاذق، می فرماید هر گونه ناراحتی و سختی ما برای او سخت است. او دلسوز و مهربان است. در روایتی دیگر از کتب روایی این پیامبر الهی این چنین معرفی شده است: «وَ مِنْهَا طَبِیبٌ دَوَّارٌ بِطِبِّهِ قَدْ أَحْکَمَ مَرَاهِمَهُ وَ أَحْمَى مَوَاسِمَهُ یَضَعُ ذَلِکَ حَیْثُ الْحَاجَةُ إِلَیْهِ مِنْ قُلُوبٍ عُمْیٍ وَ آذَانٍ صُمٍّ وَ أَلْسِنَةٍ بُکْمٍ مُتَتَبِّعٌ بِدَوَائِهِ مَوَاضِعَ الْغَفْلَةِ وَ مَوَاطِنَ الْحَیْرَةِ ... ؛[١] او (پیامبر) پزشکى است که با طبّ خویش پیوسته در گردش است، داروها و مرهم هاى خود را به خوبى آماده ساخته و ابزار داغ کردن را (براى سوزاندن  زخم ها) تفتیده و گداخته کرده است، تا بر هر جا که نیاز داشته باشد بگذارد؛ بر دل هاى کور، بر گوش هاى کر، بر زبان هاى گنگ، او با داروهاى خویش بیماران غفلت زده و سرگشته را رسیدگى و درمان مى کند، همان هایى که از فروغ حکمت بهره نگرفته و اندیشه خود را به انوار دانش هایى که اعماق جان را روشنى بخشد، تابان و فروزان نکرده  اند،...».

روزه، بهترین نسخه برای انسان های افسارگسیخته

این چنین طبیب ماهر و توانایی برای نجات انسان از درد و رنج، همگان را به نسخه طلایی و کارآمد توصیه می فرماید، علامه مجلسی در کتاب بحارالانوار از پیامبر اکرم (صلی الله علیه و اله و سلم) این چنین نقل می فرماید: «صُومُوا تَصِحُّوا؛[٢] روزه بگیرد تا سلامت باشید». هر چند از این روایت زیبا بیشتر سلامتی جسمی را استفاده کرده اند، ولی با توجه به اینکه در روایت، سلامتی مقید به جسم و یا روح و روان نشده، شاید به خوبی بتوان این چنین بیان داشت، روزه نه تنها موجبات سلامتی جسم را به دنبال دارد، بلکه با توجه به تأثیر مستقیمی که بر رفتار و کردار آدمی بر جای می گذارد می تواند موجب درمان کسالت های روحی و روانی نیز باشد.

روزه درمان وسوسه و اضطراب انسان

در روایتی علامه مجلسی در کتاب بحار الانوار از پیامبر اعظم (صلی الله علیه و اله و سلم) این چنین نقل می کند: «مَنْ سَرَّهُ أَنْ یَذْهَبُ كَثِیرٌ مِنْ وَحَرِ صَدْرِهِ، فَلْیَصُمْ شَهْرَ الصَّبْرِ، وَ ثَلَاثَةَ أَیَّامٍ مِنْ كُلِّ شَهْر؛[٣] کسی که دوست دارد نا آرامی سینه اش کاهش یابد، ماه صبر (رمضان) و سه روز از هر ماه را روزه بدارد».

یکی از نیاز های روحی و روانی هر انسانی در طول زندگی، تأمین نیاز های جنسی است، که اگر موضوع به درستی و از راه صحیح جواب داده نشود، خود منشأ بیماری های خطرناک شهوانی می شود.

در روایت دیگری شیخ صدوق در کتاب خصال خود از امام علی (علیه السلام) روزه را درمان اضطراب سینه معرفی می فرماید: صَومُ ثلاثةِ أیّامٍ مِن كُلِّ شَهرٍ : أربعاءَ بینَ خَمِیسَینِ، و صَومُ شَعبانَ، یُذهِبُ بِوَسواسِ الصَّدرِ و بَلابِلِ القَلبِ؛[٤] امام على علیه السلام: روزه سه روز از هر ماه: چهار شنبه وسط ماه و پنجشنبه اول و آخر ماه و نیز روزه ماه شعبان، وسوسه هاى سینه و پریشانیهاى دل را از بین مى برد».

روزه اهرمی برای دست یابی به آرامش خاطر

بر اساس  دستورات اسلامی، تنها چیزی که می تواند به انسان به درستی آرامش خاطر ببخشید ارتباط صحیح با خدای متعال است. آیات قرآن کریم نیز به خوبی حاکی از این موضوع می باشد. «الَّذین آمَنُوا وَ تَطْمَئِنُّ قُلُوبُهُمْ بِذِكْرِ اللَّهِ أَلا بِذِكْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ؛ [سوره رعد، آیه ٢٨] آنان كه ایمان آورده اند و دلهایشان به یاد خدا آرامش مى یابد. آگاه باشید كه دلها به یاد خدا آرامش مى یابد». از آنجا که ذکر خداوند متعال، تنها ذکر زبانی و اذکار خاص نیست، بلکه ذکر عملی را نیز در بر می گیرد، به درستی می توان روزه را از جمله ابزار های نزدیکی و یاد خدا به شمار آورد؛ چرا که در ذکر عملی علاوه بر اینکه انسان سعی در شناخت و نزدیکی به خدای متعال دارد، از نواهی و محرمات نیز اجتناب می نماید و تمام اعضا و جوارح او با روزه بودن، سعی در قرب الی الله دارد، و حاصل این چنین فعلی چیزی جز آرامش نیست. جناب شیخ طوسی در کتاب امالی خود از امام محمد باقر (علیه السلام) در خصوص رابطه روزه و آرامش و تسکین قلب این چنین نقل می کند: «اَلصّیامُ وَ الْحَجُّ تَسْكینُ الْقُلوبِ؛[٥]روزه و حج آرام بخش دل هاست».

روزه عاملی برای تقلیل هیجانات شهوانی

یکی از نیاز های روحی و روانی هر انسانی در طول زندگی، تأمین نیاز های جنسی است، که اگر موضوع به درستی و از راه صحیح جواب داده نشود، خود منشأ بیماری های خطرناک شهوانی می شود، از اینرو اسلام با معرفی گزینه تشکیل زندگی مشترک و ازدواج اسلامی، جواب مثبتی به این نیاز طبیعی انسان داده است، ولی با این حال درمواردی، همه افراد نیز بستر ازدواج برای ایشان فراهم نشده و لذا کما کان با مشکل هیجانات شهوانی مواجه هستند، آموزه های روایی برای این چنین افرادی گزینه روزه را پیشنهاد می کند؛

بر اساس آموزه های روایی، پیامبر اکرم(صلی الله علیه و اله و سلم) حاذق ترین و برترین طبیب دنیا به شمار می آید. مهارت و دلسوزی ایشان را هم خدای کریم تأیید نموده است و هم اولیای الهی.

کما اینکه در روایتی از کتب روایی این چنین نقل شده است: یَا مَعْشَرَ الشَّبَابِ مَنِ اسْتَطَاعَ مِنْكُمُ الْبَاهَ فَلْیَتَزَوَّجْ فَإِنَّهُ أَغَضُّ لِلْبَصَرِ وَ أَحْصَنُ لِلْفَرْجِ وَ مَنْ لَمْ یَسْتَطِعْ فَلْیُدْمِنِ الصَّوْمَ فَإِنَّ [الصَّوْمَ ] لَهُ وِجَاء؛ [٦] و نیز فرمود: اى جوانان، هر كه قدرت بر ازدواج دارد ازدواج كند، كه چشم را با حیا و دامن را پاك نگه می دارد، و هر كه قدرت ندارد، بسیار روزه بگیرد كه از نیروى جنسى می  كاهد». در بحارالانوار علامه مجلسی در روایتی دیگری از پیامبر اکرم (صلی الله علیه و اله) این چنین نقل می کند: «قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص قَالَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ الصَّوْمُ لِی وَ أَنَا أَجْزِی بِهِ فَالصَّوْمُ یُمِیتُ مُرَادَ النَّفْسِ وَ شَهْوَةَ الطَّبْعِ الْحَیَوَانِیِّ وَ فِیهِ صَفَاءُ الْقَلْبِ وَ طَهَارَةُ الْجَوَارِح؛ [٧] روزه براى من است و من خود جزاى آن مى شوم و جزاى آن را مى دهم. روزه آرزوهای نامشروع نفس را از بین می برد و نیروی شهوات را کنترل می کند. روزه آئینه دل را صفا مى دهد، اعضاء و جوارح را پاك مى سازد».

سخن آخر:

علاوه بر مطالب یاد شده می توان تأثیر روزه را بر اراده، کم صبری و درمان ضعف حافظه و تقویت روحیه، شفقت و مهرورزی و افزایش رقت قلب مورد بررسی و مطالعه قرار داد.


پی نوشت ها:
[١]. نهج البلاغة (للصبحی صالح)، ص١٥٦.
[٢]. بحار الأنوار: ج ٥٩، ص٢٦٧، ح٤٥.
[٣]. همان: ج ٩٤، ص١٠٨، ح٤٨.
[٤]. الخصال: ج ٢، ص٦١٢.
[٥]. امالى (طوسى): ص ٢٩٦، ح ٥٨٢.
[٦]. مكارم الأخلاق: ص١٩٧.
[٧]. بحار الأنوار: ج ٩٣، ص٢٥٤، ح٢٨.

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.