اعداد اعجاز آمیز قرآن

برخی از صاحب‌نظران در چند دهه‌ی اخیر بعد دیگری برای اعجاز قرآن بیان کرده‌اند که همان اعجاز عددی قرآن است و بر این باورند که یک نظام ریاضی خاصی بر قرآن حاکم است. هر چند در کتاب «الاتقان فی علوم القرآن» سیوطی، رد پای این فکر دیده می‌شود.(1)

اولین بار شخصی که به طور صریح این ادعا را مطرح کرد، دانشمندی به نام «دکتر رشاد خلیفه» بود.(2)

در اینجا به طور «اجمال» و «تفصیل» به سیر تاریخی اعجاز عددی قرآن می‌پردازیم:

الف: سیر اجمالی نگارش‌ها در زمینه‌ی اعجاز عددی:

1. اعجاز حروف مقطعه و طرح بحث اعجاز عدد 19 دکتر رشاد خلیفه 1351 ـ 1962

2. تکمیل بحث اعجاز عدد 19 و طرح بحث اعجاز تناسب عددی تکرار واژه‌ها عبدالرزاق نوفل 1364 ـ 1975

3. اعجاز عدد زوج و فرد کورش جم نشان 1375

4. اعجاز عدد هفت عبدالدائم الکحیل 1381 ـ 2002

ب. تفصیل سیر تاریخی اعجاز عددی قرآن:

1. اعجاز حروف مقطعه قرآن:

چندی قبل مجله معروف مصری(3) به نام (آخر الساعه) گزارشی درباره‌ی تحقیقات دانشمندی مصری در مورد تفسیر پاره‌ای از آیات قرآن مجید به کمک کامپیوتر منتشر ساخت که اعجاب همگان را در نقاط مختلف جهان برانگیخت. این تحقیقات محصول سه سال کوشش پیگیر و کار مداوم دکتر رشاد خلیفه (1962 م) شیمیدان مصری بود.

 2. اعجاز عددی 19:

عبدالرزاق نوفل (1975 م) تحقیقات دکتر رشاد خلیفه را ادامه داد، ایشان به نتیجه‌ی جالب دیگری رسید ـ با عنوان اعجاز عدد 19 ـ ایشان می‌گوید: چون (بسم الله الرحمن الرحیم) دارای 19 حرف است پس نظام ریاضی خاصی براساس عدد 19 بر قرآن حاکم است. برای مثال چند نمونه ذکر می‌کنیم: الف. تعداد (ق) هایی که در سوره‌ی (ق) وجود دارد 57 مورد است که یکی از مضرب‌های عدد 19 می‌باشد (57 = 3 × 19)

ب. عدد کلمات اولین آیاتی که بر پیامبر نازل شده 19 کلمه است.(4)

3. تناسب تکرار واژه‌ها در قرآن:

عبدالرزاق نوفل بعداً تناسب عددی تکرار واژه‌ها را در قرآن مطرح نمود ایشان معتقد است که کلماتی که مترادف یا متضاد هستند به تعداد مساوی در قرآن تکرار شده است. مانند: کلمه‌ی «دنیا» و «آخرت» هر کدام 115 بار، واژه‌ی یوم 365 بار، کلمه شیطان و ملائکه هر کدام 68 بار، جهنم 77 و جنات با مشتقات 77 بار

 4. اعجاز زوج و فرد:

اعجاز زوج و فرد در قرآن کریم توسط «کورش جم نشان» (1375 هـ ) مطرح شده است. ایشان با توجه به آیه‌ی سوم سوره‌ی فجر(5) که خداوند متعال به زوج و فرد سوگند یاد کرده می‌گوید: شاید یک نظام عددی برمبنای زوج و فرد در قرآن کریم وجود داشته باشد. در نهایت ایشان به این نتیجه رسیده است که جمع اعداد زوج، مساوی با جمع تعداد آیات قرآن، یعنی 6236 می‌باشد و جمع اعداد فرد، مساوی 6555 است که حاصل جمع شماره‌ی سوره‌ها می‌باشد. بدین ترتیب نمونه دیگری از اعجاز عددی قرآن را ثابت می‌کند.(6) 5. اعجاز عدد هفت: اعجاز «عدد هفت» توسط مهندس عبدالدائم الکحیل (2002 م) مطرح شده است.

ایشان با استفاده از آیه‌ی 12 سوره‌ی طلاق که خداوند می‌فرماید: «اللَّهُ الَّذِی خَلَقَ سَبْعَ سَماوَاتٍ وَمِنَ الْأَرْضِ مِثْلَهُنَّ» نتیجه می‌گیرد که باید بین عدد هفت و تعالیم قرآن ارتباطی باشد برای مثال می‌گوید: نص قرآن بسم الله الرحمن الرحیم عدد حروف هر کلمه 3 4 6 6 946 = 7 ÷ 6643 قرآن تنزیل العزیز الرحیم عدد حروف هر کلمه 5 6 6 95 = 7 ÷ 665 ایشان معتقد است که اگر تعداد حروف کلمات هر آیه را کنار هم بگذاریم، یکی از مضرب‌های عدد هفت می‌باشد.

یادآوری:

برخی از مطالب اعجاز عددی صحیح است اما برخی دیگر از مطالب که در مورد اعجاز عددی قرآن گفته شده صحیح نمی‌باشد، چون اعدادی که ارائه شده است بیشتر در شمارش سلیقه‌ای عمل شده و صحیح نمی‌باشد.

به عنوان نمونه: الف. در مورد حروف مقطعه‌ی (ن) دراول سوره‌ی (ن و القلم) گفته شده است که تعداد تکرار آن 133 مرتبه است. که براساس این شمارش یکی از مضرب‌های عدد 19 می‌باشد (133 = 7 × 19) در حالی که در شمارش دقیق به این نتیجه می‌رسیم که حرف «ن» در این سوره 131 مرتبه است.

ب. در مورد تناسب تعداد تکرار کلمات قرآن، معیار دقیقی وجود ندارد چون بعضی کلمات با مشتقات آن حساب شده و بعضی بدون مشتقات مانند جهنم و جنات.

ج. در مورد اعجاز عدد هفت در شمارش حروف کلمات مخصوصاً شمارش حرف حمزه اشکالاتی وجود دارد چون در بعضی موارد همزه به حساب آمده است و در بعضی موارد حساب نشده است.

این اختلاف‌ها به خاطر این است که معیار و قانونی برای شمارش وجود ندارد.

نتیجه:

با توجه به آنچه بیان شد اعجاز عددی قرآن در موارد ادعا شده نیاز به بررسی بیشتر دارد و برخی موارد صحیح به نظر نمی‌رسد و برخی موارد نیز صحیح می‌باشد. از این رو باید گفت: «اعجاز عددی قرآن اجمالاً و در برخی از موارد ادعا شده پذیرفته شده است.»

_____________

1 . الاتقان فی علوم القرآن، ج 2، ص 313. یکی از موارد اعجاز قرآن این است که ما نمی‌توانیم حروف مقطعه سوره‌ها را با هم عوض کنیم، چون حروف مقطعه‌ی هر سوه، مخصوص همان سوره است. زیرا حروف مقطعه‌ی اول هر سوره، دلالت می‌کند بر اینکه آن سوره بیشتر حروفش از این حروف مقطعه تشکیل شده است. پس نمی‌توانیم مثلاً حرف (ق) را به جای حرف (ن) قرار بدهیم.

2 . دکتر رشاد خلیفه در مصر متولد شد. تحصیلات خود را تا کارشناسی در دانشکده کشاورزی (عین الشمس) قاهره گذراند و کارشناسی ارشد خود را در دانشگاه آریزونا (1959 ـ 1961 م) آمریکا گذراند سپس دکترای خود را در دانشگاه کالیفرنیا (1962 ـ 1964 م) در رشته بیوشیمی گیاهی دریافت کرد.

3 . این تحقیقات در سال 1351 به روزنامه‌های دنیا داده شده.

4 . (اقْرَأْ بِاسْمِ رَبِّکَ الَّذِی خَلَقَ خَلَقَ الْإِنسَانَ مِنْ عَلَقٍ اقْرَأْ وَرَبُّکَ الْأَکْرَمُ الَّذِی عَلَّمَ بِالْقَلَمِ عَلَّمَ الْإِنسَانَ مَا لَمْ یَعْلَمْ)

5 . «وَالشَّفْعِ وَالْوَتْر»

6 . مجله بینات / بهار 1375، ش 1، ص 99 در ضمن جدول مربوط به اعداد زوج و فرد به همراه پاسخ ارسال می‌شود.

درگاه پاسخگویی به مسایل دینی

تنظیم برای تبیان: گروه دین و اندیشه_شکوری