حفظ قرآن در خواب!

قرآن را به راحتی در خواب حفظ کنید !

روش جدید حفظ قرآن در خواب را امتحان کنید !

شاید شما هم عناوین فوق را شنیده یا خوانده باشید . اما به راستی قضیه چیست ؟ آیا واقعاً می توان قرآن را به راحتی و بدون صرف وقت ، در خواب حفظ کرد ؟

اگر سابقه این مطلب را بخواهیم پی بگیریم ، ریشه آن با همین عنوان در همین چند ماهه اخیر مطرح شده و آن هم با برداشت از طرح «یادگیری انگلیسی در خواب ».طرفداران این نظریه معتقدند با شنیدن لغات و جملات انگلیسی در خواب همراه با ترجمه فارسی آنها ، مغز همراه با جریاناتی مثل سوپر استریو دینامیک یا آلفا و ... این اصوات را در خواب تشخیص می دهد و به حافظه می سپارد . آنگاه در روز شما به راحتی همان کلمات را تشخیص داده و متوجه معنایشان می شوید ؟

آیا این مطلب درست است یا خیر ؟ تاکنون چند نفر به این طریق انگلیسی را فرا گرفته اند ؟ جدای از پاسخ این سوال ، طراحان حفظ قرآن در خواب هم همین شیوه را دست مایه کارخود قرار داده اند .اما واقعیت چیست ؟

سالیان متمادی است که وجود ضمیر ناخودآگاه در مغز انسان ثابت شده است . قسمتی از ذهن کاملاً در اختیار حافظه ارادی انسان نیست ، بلکه عملکردی مستقل دارد .در واقع منبع و ماخذ بسیاری از نظریات روان شناسی همین بخش است .توضیح بیشتر را با این مثال می توان بیان کرد : در آزمون ها و امتحانات بسیار اتفاق می افتد که شما وقتی برای بار اول هر سوال را می خوانید ، قسمتی از جواب یا همه آن را به یاد نمی آورید ؛ اماپس از مدتی در مرتبه ی دوم که سؤالات را مرور می کنید ، جواب به صورت کامل و شفاف برایتان آشکار می شود . هنگام حل جدول هم همین طور است . معمولاً مرور دوم یا سوم ما را به پاسخ می رساند . اما چرا ؟

اگر جواب را فراموش کرده ایم ، یادآوری مطلب فراموش شده در مرتبه ی دوم چگونه صورت می گیرد ؟

محققان معتقدند ، ذهن از 2 بخش ، آگاه و ناخودآگاه تشکیل شده است . در فراگیری و حفظ هر چیز ، کل مطالب 2 بار نسخه برداری می شود : یکی خودآگاه و دیگری در ناخودآگاه ذهن .

حال قسمت خودآگاه که کاملاً تحت اختیار اراده انسان است ، گاهی به دلیل مشغله بسیار یا درگیری های ذهنی متعدد ، دچار فراموشی موقت یا عقب زدگی دانسته ها می شود .در این هنگام ، قسمت ناخودآگاه ، ذهن پیامی را از مرکز کنترل حافظه دریافت می کند و آنچه مورد نیاز قسمت خودآگاه می باشد را جستجو کرده و به قسمت خودآگاه منتقل می کند .

این بحث کاملاً علمی ، سالهاست که ثابت شده است و محققان از این نوع فعالیت حافظه بهره برداری می کنند .

پس فعالیت قسمت ناخودآگاه در یادگیری و یادآوری محفوظات و دانسته ها بسیار موثر است .حال چگونه از این قدرت ذهن برای یادگیری بهتر و آسان تر استفاده کنیم ؟

قسمت ناخودآگاه ذهن شب ها بسیار فعال تر است . خصوصاً نیم ساعت اولی که انسان تازه خوابیده و قسمت شنیداری بدن هم هنوز فعالیت خود را به طور کامل حفظ کرده است .در این هنگام هرچه را در این بخش تشکیل می دهد ؛ لذا شما یک نسخه پشتیبان بسیار قوی و متفن برای محفوظاتتان دارید . آنچه در روز می آموزید یا حفظ می کنید اگر در شب قبل ، آن را شنیده باشید ، قطعاً یادگیری آن آسان تر خواهد بود .

به تازگی با بازسازی مجازی مغز و بررسی کنش و واکنش های الکتریکی نرون ها تحقیقاتی انجام شده که ثابت کرده است ، حفظ و فراگیری در شب بهتر از روز انجام می شود ، چرا که ذهن در شب از افکار مزاحم خالی است ، اما در روز درگیر افکار متعدد بوده و با تولید هورمون های مزاحم تمرکز ، مانند کریستول در کار فراگیری مغز گسستگی ایجاد می شود .

در هر صورت در شب ، خصوصاً در ساعات اولیه خواب، که هنوز گوش و چشم انسان سنگین نشده است ، به لحاظ فعالیت بیشتر قسمت ناخودآگاه و دوری مغز از افکار مزاحم و درگیری روزمره ذهن ، حفظ و فراگیری بهتر انجام می شود . لذا بر کار شبانه فراگیری و حفظ تاکید بسیار می شود .

چگونه خواب چنین اثری نداشته باشد با اینکه خداوند در قرآن کریم در آیه ی 23 از سوره ی روم می فرماید : و من آیاته منامکم باللیل و النهار و ابتغاوکم من فضله .

در این آیه ،خواب در شب یا روز ، نشانه ای از نشانه های الهی شمرده شده است که باید در آن اندیشید . در پایان آیه هم می فرماید : ان فی ذلک لآیات لقوم یسمعون . آیا بین شنیدن و خواب و مغز که مرکز اندیشیدن است ، ارتباطی وجود ندارد ؟

پس چرا در آیه بین هر 3 (خواب ـ آیه بودن خواب که جای اندیشه دارد ـ استماع و شنیدن )ارتباط ایجاد شده است و خواب را نشانه و آیه برای کسانی قرار داده که شنوا هستند .

بله ممکن است کسی این ارتباط را نپذیرد ، ولی در کلام خدای حکیم ، هیچ چیز بی حکمت نیامده است .

با عنایت به مطالب فوق ،محققان و دانشمندان به این نتیجه رسیده اند که اثر استماع هنگام خواب ، در فهم و درک و به خاطر سپاری بسیار زیاد است .

حال ، ببینیم ، چگونه باید از این مزایا و هدیه الهی استفاده کنیم ؟

1 ـ مرور و حتی حفظ را 2 تا 3 ساعت قبل از ساعت خواب انجام دهیم .

2 ـ هنگام خواب ، نوار درس جدیدی که می خواهیم فردا حفظ کنیم ، را در ضبط صوت گذاشته و با صدایی آرام و زمزمه وار گوش کنیم تا به خواب رویم . البته مدت این استماع لازم نیست بیش از نیم ساعت باشد ؛ همین طور می توانیم نوار جزئی را که فردا می خواهیم مرور یا مباحثه کنیم را به همین شکل گوش دهیم .

3 ـ برای کودکان هم حتی قبل از سنین مدرسه می توان ، نوار جزء 30 را به همین شکا برایشان برنامه ریزی کرد .

4 ـ استفاده از بالشتک های کوچکی که به اسم بالشتک قرآنی عرضه می شوند و به همین منظور تهیه شده اند ، یعنی یک بلندگوی کوچک درون خود دارند ، را سفارش نمی کنیم ؛ زیرا اغلب آنها از مواد بهداشتی تهیه نشده اند . بلندگوی آنها نیز استاندارد نیست . اندازه این متکاها هم مناسب نمی باشد . به جای آن از ضبط صوت ، اما با صدای آرام استفاده کنید .

5 ـ روز خصوصاً اول وقت ، به لحاظ فعال بودن قسمت ناخوداگاه و نیز درگیر نشدن ذهن یا مسائل روزانه و همچنین استراحت شبانه سلول های مغز ، برای حفظ و مرور بسیار مناسب است .

با توجه به کل مطالب عنوان شده ، به هیچ عنوان نمی توان نقش فعالیت شبانه مغز را در فراگیری بهتر انکار کرد ، اما اغراق در این مساله هم جایز نیست . نباید گفت آن چه در شب شنیده می شود ، بلافاصله در حافظه طولانی مدت ما ذخیره می شود ؛ بلکه بدون سعی و تلاش چیزی به دست نمی آید :و ان لیس للانسان الا ما سعی نجم / 39

فقط باید از ظرفیت های ذهن و حافظه خوب استفاده کرد تا بهره وری بهتر و ماندگاری طولانی تر را در محفوظات خود شاهد باشیم .

منبع:ماهنامه قرآنی ،آموزشی نسیم وحی،شماره 8، داود قاسمی