تبیان، دستیار زندگی
یکی از مواردی که برخی از دانشمندان اهل تسنن و نیز سردمداران وهابیت، به واسطه آن همواره بر شیعیان خرده می گیرند، مساله زیارت قبور متوفیان و تبرک جستن از آثار و برکات آنهاست. در نوشتار حاضر با اتکا و استدلال به پاره ای از آیات روشنایی بخش کلام وحی، مشروعیت
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

آیا زیارت قبور مشروعیت دارد؟

مسجدالنبی

اشاره:

یکی از مواردی که برخی از دانشمندان اهل تسنن و نیز سردمداران وهابیت، به واسطه آن همواره بر شیعیان خرده می گیرند، مساله زیارت قبور متوفیان و تبرک جستن از آثار و برکات آنهاست. در نوشتار حاضر با اتکا و استدلال به پاره ای از آیات روشنایی بخش کلام وحی، مشروعیت زیارت قبور اثبات می شود.

«برای مشروعیت زیارت قبور به ویژه قبر پیامبر ( صلّی الله علیه وآله ) می توان به آیه زیر استشهاد كرد :

( وَلاَ تُصَلِّ عَلَی أَحَد مِّنْهُم مَّاتَ أَبَدًا وَلاَ تَقُمْ عَلَی قَبْرِهِیإِنَّهُمْ كَفَرُواْبِاللَّهِ وَرَسُولِهِی وَمَاتُواْوَهُمْ فَـسِقُونَ ) ( 1 )

« هرگز بر مرده هیچ یك از آنان ( منافقان ) نماز مگزار و بر قبر آنان ( برای آمرزش خواهی ) نایست . آنان به خدا و پیامبر او كفر ورزیده و در حالی كه فاسق و بدكارند، مرده اند . »

در این آیه، خداوند برای كوبیدن شخصیت منافق به پیامبر دستور می دهد كه هیچ گاه بر جنازه هیچ یك از منافقان نماز نگزارد و بر قبر آنان نایستد . مفهوم این سخن آن است كه این كار درباره غیر منافق ( مؤمنان ) خوب و شایسته است .

باید دانست برخی از مفسران مانند بیضاوی و نویسنده روح البیان از اطلاق آیه ( وَلاَ تَقُمْ عَلَی قَبْرِهِ ) معنای گسترده آن ؛ یعنی توقف هنگام دفن و پس از آن را برداشت كرده اند .

نكته قابل توجه اینكه سلام كردن، غیر از زیارت كردن است . یكی از عالمان اهل سنت می نویسد :

« پس از آنكه برتری و مشروعیت سلام گفتن بر پیامبر در زمان حیات ایشان ثابت شد، پس از رحلت نیز ثابت خواهد بود ؛ زیرا با ادله دیگر به اثبات رسیده است كه پیامبر پس از رحلت، زندگی برزخی دارد و سلام مردم را می شنود و جواب می گوید و اعمال مردم بر او عرضه می شود . » ( 2 )

خداوند در آیه 64 سوره نساء می فرماید :

( وَلَوْ أَنَّهُمْ إِذ ظَّـلَمُواْأَنفُسَهُمْ جَآءُوكَ فَاسْتَغْفَرُواْاللَّهَ وَاسْتَغْفَرَ لَهُمُ الرَّسُولُ لَوَجَدُواْاللَّهَ تَوَّابًا رَّحِیمًا ) ( 3 )

اگر آنان وقتی بر خود ستم كرده بودند، پیش تو می آمدند و از خدا آمرزش می خواستند و پیامبر اكرم ( صلّی الله علیه وآله ) نیز برای آنان آمرزش می خواست، همانا خدا را توبه پذیر و مهربان می یافتید .

از این رو، دانشمندان اسلامی از این آیه، معنای عموم را فهمیده و آن را شامل زندگی و مرگ پیامبر دانسته اند . حتی گفته اند مستحب است این آیه كنار قبر آن حضرت تلاوت شود . ( 4 )

سبكی در شفاء السقام می گوید :

اگرچه آیه مربوط به حال حیات پیامبر است ولی این رتبه و مقامی است كه با موت حضرت قطع نمی شود . ( 5 ) »

پی‌نوشت‌ها________

1 . توبه، 84 .

2 . كشف الارتیاب فی أتباع محمد بن عبدالوهاب، ص 3365 .

3 . نساء، 64 .

4 . كشف الارتیاب فی اتباع محمد بن عبدالوهاب، ص3365 .

5 . شفاء السقام، ص 81 .

منبع: نسیم بیدارى، ابوسجاد اسحاقى


فرآوری: گروه دین و اندیشه _شکوری