بهترین درمان ترس!
شناخت‌نامه قرآن 14
سوره یونس
یونس، دهمین سوره قرآن است كه 109 آیه داشته و در اوائل بعثت، یک جا نازل شده است.هدف این سوره، تاکید بر توحید از راه انذار و بشارت است.
قرآن کتاب آسمانی و فرود آمده از سوی پروردگار و با علم او همراه است . معارف آن از جمله توحید ، وحدانیت خدای تعالی ، علم و قدرت ، پایان خلقت ، روشهای اعجاب‌انگیز او در خلقت و بازگشت به سوی پروردگار و جزا دادن اعمال، همگی اموری است که آیات آسمان و زمین بر آن دلالت می‌کند و عقل سالم آن را تایید می‌کند.
بیشترین تاکید این سوره بر معاد است و به حکم و قضاوت میان انبیاء و دشمنانشان و در نهایت امر هدایت مومنان به سوی نجات و نابود کردن مشرکان در دنیا و آخرت دلالت می‌کند.1
اولیاء خدا
«الا انّ اولیاء الله لاخوف علیهم و لاهم یحزنون. الذین آمنوا و کانوا یتقون»2
ولایت معنایی دو طرفی است. خداوند ولی مومنان است به این معنا که تدبیر و اداره امور مومنان را به عهده می‌گیرد. و مومن ولی خداست زیرا اطاعت و امر و نهی الهی را به عهده می‌گیرد. مومن حقیقی، ولی خداست و خداوند نیز ولی اوست.
صفت مومن در این آیه «الذین آمنوا و کانو یتقون» معرفی شده است یعنی مومنانی که دارای تقوی دائمی و مستمرند. مراد از آن، ایمان ابتدایی نیست بلکه مقصود تحقق و رسوخ ایمان در تمام ابعاد وجودی انسان است.
انسان مومن که در طریق بندگی است دائماً صفا پیدا کرده و رشد می‌کند تا به جائی می‌رسد که تسلیم خداوند سبحان می‌شود در مقابل اراده ی او اعتراض نمی‌کند . به آنچه در نزد اوست و به او باز می‌گردد یقین پیدا می‌کند. در این حال مملوک محض خداوند می‌گردد.
همه امور را در نزد او و خود را فقیر مطلق دیده و سر رشته همه امور را خارج از دست خود می‌یابد. لذا خوف و حزن از جان او رخت برمی‌بندد «الا انّ اولیاء الله لا خوف علیهم و لا هم یحزنون» زیرا خوف زمانی انسان را فرا می‌گیرد که از ضرر بترسد. و حزن زمانی دل را می‌نوردد که آنچه را دوست دارد از دست بدهد یا آنچه را دوست ندارد و آن را مضر میداند بر او وارد شود. و این زمانی اتفاق می‌افتد که انسان خود را مالک یا سزاوار چیزی که ترس یا غم آن را دارد بداند مانند فرزند و مال و مقام. اما آنچه را به آن تعلقی ندارد ،از آن ترس و حزن ندارد.
کسی که خود و تمامی عالم را ملک مطلق خدا میداند و هیچ کس را در این امر شریک او نمی‌داند، برای خود مالکیتی نمی‌شناسد تا خوف یا حزنی داشته باشد. این همان خصوصیت اولیاء خداست «الا انّ اولیاء الله لا خوف علیهم و لا هم یحزنون».3
حسین رحیمی
1- المیزان ج10ص6
2- یونس:10/62
3- المیزان جلد10ص83-88
