تبیان، دستیار زندگی
همه ما در زندگی این آرزو را داریم که به مرز خوشبختی و سعادت برسیم. پیامبر گرامی اسلام (صلی الله و علیه وآله) در حدیثی دستورالعملی برای این هدف ارائه می کنند .
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

5 سرمایه برای داشتن همه خوبی ها

همه ما در زندگی این آرزو را داریم که به مرز خوشبختی و سعادت برسیم. پیامبر گرامی اسلام (صلی الله و علیه وآله) در حدیثی دستورالعملی برای این هدف ارائه می کنند .

فرآوری: زهرا اجلال - بخش اخلاق و عرفان اسلامی تبیان
گل، خوب بودن

پیامبر گرامی اسلام (صلی الله و علیه و آله) در حدیثی می فرمایند: اگر این پنج سرمایه داشتی خداوند تمام خوبی ها را به شما داده است.
اولین سرمایه که سعادت دنیا و آخرت را همراه دارد همسر خوب است. زنی که شوهرش وقتی به او نگاه می کند شاد بشود و زن هم وقتی به صورت شوهرش نگاه می کند شاد بشود و در زمانی که همسرش به مسافرت رفته است خودش را حفظ کند، پیامبر فرمود: بهترین خیر دنیا همین زن خوب است.
در ادامه به مختصری از ویژگی های همسر شایسته در نگاه دین می پردازیم:

اصالت و شرافت خانوادگی

منظور از شرافت خانوادگی، شهرت، ثروت و موقعیت اجتماعی نیست زیرا بعضی از خانواده ها ذاتاً شریف، بزرگوار، آبرومند و متدین هستند گرچه فقیر باشند و بعضی خانواده ها پست، فرومایه، و بی دین هستند گرچه ثروتمند و دارای مقام باشند. پیامبر اسلام صلّی الله علیه و آله می فرمایند: «در دامن و خانواده شایسته، ازدواج كنید زیرا عِرق (نطفه و ژن ها) تأثیر می گذارد.» [مظاهری، علی اكبر، جوانان و انتخاب همسر، ص ۱۱۵]

عقل و هوش:

اداره و تداوم زندگی و پیمودن راه راست و حل مشكلات زندگی كار ساده ای نیست: زن و شوهر برای تحقق آنها و همچنین تربیت فرزندانی شایسته، باید به نیروی عقل و فهم مجهز باشند. حضرت علی علیه السّلام فرمودند: «با انسان احمق و نفهم ازدواج نكنید زیرا معاشرت با او بلائی عظیم است و فرزندانش نیز ضایع خواهند شد.» [حر عاملی، وسائل الشیعه، تصحیح ربانی شیرازی، ج۱۴، ص۵۶]

كفو بودن:

كفو هم دیگر بودن یعنی تناسب، همتایی، هماهنگی و هم شأنی در زمینه های مختلف مالی، مذهبی، اخلاقی، خانوادگی، دانش و سواد، قیافه و سنخیت جسمی و روحی.
نكته مهم: همتایی صددرصد امكان ندارد. باید كوشش شود هرچه ممكن است این فاصله طبیعی بین افراد كمتر باشد.

زیبایی:

پیامبر اسلام صلّی الله علیه و آله می فرمایند: «در دامن و خانواده شایسته، ازدواج كنید زیرا عِرق (نطفه و ژن ها) تأثیر می گذارد.»

رسول خدا صلّی الله علیه و آله فرمودند: «در انتخاب همسر، همانگونه كه درباره زیبایی صورت همسر تحقیق می كنید، درباره موی او نیز سؤال و تحقیق كنید. زیرا مو، یكی از زیبایی هاست (و در زیبایی انسان نقش دارد. [مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، ج۱۰۳، ص۲۳۷]

عفت و نجابت

زندگی زناشویی بر پایه انحصار و اعتماد برپا می شود زن و شوهر قصد دارند تمام وجود یكدیگر را تصاحب نمایند و دیگری در این كانون انحصاری راه نداشته باشد.

تأمین نیاز جنسی:

آمادگی روحی و جسمی در موضوع مباشرت و آمیزش جنسی بسیار حساس و مورد سفارش پیشوایان دینی می باشد از این جهت بر هر زن و مردی لازم است حقوق همدیگر و نیازهای جنسی خود را كاملاً مراعات نموده و یكدیگر را كاملاً اشباع نمایند.
امانتدار، راز نگه دار و راستگو باشد. [ر.ك: امینی، آئین همسر داری]

دوم: خداوند وقتی می خواهد به کسی لطف کند درآمدش را در شهر خودش قرار می دهد. این هم یک لطف خداست که نان آور خانواده وقتی صبح می رود برای روزی، شب بیاید.
سوم: اخلاق خوب است.
انسان به كسب اخلاق خوب نیازمند است. چنانچه پیغمبر اكرم علیه السلام فرمود: «من مبعوث شدم تا اخلاق بزرگوارانه را تتمیم و تكمیل كنم. » [سفینه البحار، ج /1ص 411]
یعنی مردم را به صفاتی كه شایسته انسانیت است و موجب رُقاء و كمال و رونق زندگی انسانی است تشویق و توصیه كنند؛ صفات مخالف را از روح آنها پاك كنند و صفات خوب و مناسب شأن آدمی را در آنها ایجاد كنند.
پس معنی سخن پیغمبر این است كه من مبعوث شده ام برای این كه آدمیّت را تكمیل كنم. یكی از فلاسفه می گوید: عالیترین هدفی كه انسان می تواند داشته باشد شركت در آدم سازی است.

کسانی که تمایل به برخورداری از فرزندان صالح و شایسته دارند و می خواهند اولاد آنها نور چشم دنیا و آخرت و موجب سرافرازی شوند، قبل از هر چیز و علاوه بر تزکی باطنی خود، باید در انتخاب همسر دقت کنند؛ زیرا همسر ناصالح، آلوده و گناهکار، بعید است بتواند فرزند صالح و نیکوکار پدید آورد

چهارم: فرزندان شایسته است. این فرزندان شایسته هم با زحمت واقعا به دست می آید. به همین راحتی نیست واقعا انسان باید از هر لحاظ خودسازی کند و زحمت بکشد که بتواند فرزندان خوبی را تربیت کند. این اداره کردن خانواده و فرزندان بسیار سخت تر از اداره کردن کشور است.
برای داشتن فرزند شایسته نکاتی قابل توجه است که خلاصه وار ذکر می کنیم:
مقدم برخورداری از فرزند شایسته، انتخاب همسر شایسته است. کسانی که تمایل به برخورداری از فرزندان صالح و شایسته دارند و می خواهند اولاد آنها نور چشم دنیا و آخرت و موجب سرافرازی شوند، قبل از هر چیز و علاوه بر تزکی باطنی خود، باید در انتخاب همسر دقت کنند؛ زیرا همسر ناصالح، آلوده و گناهکار، بعید است بتواند فرزند صالح و نیکوکار پدید آورد.
پیامبراكرم«صلّی الله علیه و آله وسلّم» بارها به مسلمین سفارش مى فرمودند كه در امر ازدواج، دقّت كنید و فقط به دنبال اموری مثل ثروت و زیبایى ظاهری نباشید و در انتخاب همسر، نجابت خانوادگى را در نظر بگیرید. آن حضرت در روایتی می فرمایند:
«إِیَّاكُمْ وَ خَضْرَاءَ الدِّمَنِ قِیلَ یَا رَسُولَ اللَّهِ وَ مَا خَضْرَاءُ الدِّمَنِ قَالَ الْمَرْأَةُ الْحَسْنَاءُ فِى مَنْبِتِ السَّوْء» [الكافى، ج 5، ص 332]
بپرهیزید از گیاهان سبز و خرّمى كه در لجن زار پرورش یافته است. گفته شد: یا رسول اللَّه مقصود از این سخن چیست؟ فرمودند: مراد، زن زیبا و خوب رویى است كه در خانواده بد و محیط فاسد پرورش یافته باشد.
رسول خدا«صلّی الله علیه و آله و سلّم» به صورت مکرّر سفارش مى فرمودند که در ازدواج و در انتخاب همسر، اخلاق و دین طرف مقابل را بررسی کنید. اگر شخصى كه اخلاق او پسندیده است و تقیّد به دیانت دارد، از دختر شما خواستگارى كرد، به او دختر دهید:
«إِذَا جَاءَكُمْ مَنْ تَرْضَوْنَ خُلُقَهُ وَ دِینَهُ فَزَوِّجُوهُ إِلَّا تَفْعَلُوهُ تَكُنْ فِتْنَة فِى الْأَرْضِ وَ فَسادٌ كَبِیر»[الكافى، ج 5، ص 347]
همچنین اگر به خواستگاری دختری رفتید که دین و اخلاق او مطلوب و مورد پسند است، او را به همسری برگزینید و چنانچه از این قاعده سرپیچی کنید و فقط در پی ظواهر، مادیّات، شهرت و ثروت باشید، فتنه و فساد بزرگ در خانواده و در جامع انسانى به بار خواهد آمد.
پیروی از این دستور راهگشای پیامبر گرامی، مقدم مهمّی برای برخورداری از فرزندان صالح و نیکوکار است؛ زیرا وقتی پدر و مادر، دین و اخلاق داشته باشند، فرزند آنان نیز دیانت و خلقیّات آنها را به ارث می برد و با تربیت صحیح والدین، مؤمن و خوش اخلاق خواهد شد و اگر جامعه اسلامی به صورت یکپارچه به این دستور عمل کنند، طولی نمی کشد که شاهد گسترش اخلاق اسلامی در جامعه خواهیم بود و مفاسد اجتماعی و اخلاقی از جامعه زدوده خواهد شد.

در روز قیامت هیچ بنده ای قدم برنمی دارد مگر اینکه از چهار چیز سؤال می شود ... [که چهارمین سؤال] از دوستی ما اهل بیت علیهم السلام خواهد بود.»

پنجمین سرمایه پیامبر (صلی الله و علیه و آله) فرمود: محبت اهل بیت (علیهم السلام) است. محبت علی (علیه السلام) و فرزندانش.
عشق و محبت به اهل بیت علیهم السلام زمینه ساز عشق به خداوند است و دوست داشتن اهل بیت پیامبر صلی الله علیه و آله مهر ورزیدن به ارزش های والای الهی می باشد و رسیدن به قله رفیع کمالات معنوی و انسانی بدون دوستی اولیاء الهی ممکن نیست و پذیرش اعمال و زحمات یک مسلمان در گرو محبت و ولایت اهل بیت علیهم السلام می باشد. امام علی علیه السلام از رسول اکرم صلی الله علیه و آله نقل می کنند:
«لا تزول قدما عبد یوم القیامة حتی یسال عن اربع ... و عن حبنا اهل البیت: در روز قیامت هیچ بنده ای قدم برنمی دارد مگر اینکه از چهار چیز سؤال می شود ... [که چهارمین سؤال] از دوستی ما اهل بیت خواهد بود.»
براین اساس تقرب به خداوند و رسیدن به سعادت دنیا و آخرت با عشق و دوستی آل پیامبر صلی الله علیه و آله عجین شده است.
مولوی می گوید:
هر که خواهد همنشینی با خدا
او نشیند در کنار اولیاء
در حقیقت بهترین نوع ارتباط با پیشوایان معصوم (علیهم السلام) همان محبت و مودت می باشد که یک رابطه قلبی و درونی است و خداوند متعال هم در قرآن کریم به چنین ارتباطی دعوت کرده، می فرماید: " بگو من در ازای انجام امر رسالت از شما مزدی نمی خواهم مگر دوستی و محبت درباره نزدیکانم."


منابع:
بیانات حجت الاسلام غروی
بیانات حجت الاسلام حسینی در برنامه سمت خدا
سایت حوزه

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.