تبیان، دستیار زندگی
می گویند این مکان ها سرقفلی دارد و از نسلی به نسل بعدی می رسد. این طور نیست که هر کسی بخواهد هرجایی در آمد زایی کند...
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

شیوع شغلی قارچ گونه و پر در آمد در پایتخت 

می گویند این مکان ها سرقفلی دارد و از نسلی به نسل بعدی می رسد. این طور نیست که هر کسی بخواهد هرجایی در آمد زایی کند...

فرآوری : لواسانی – بخش اجتماعی تبیان
دستفروشی


رهگذران به سختی از پیاده روی باریک عبور می کنند. دو، سه مشتری هم که دور بساطش جمع می شوند دیگر مسیر بند می آید و عابران باید از خیابان مسیرشان را ادامه بدهند. غروب های تابستان، خیابان های شلوغ پر می شود از بساط دستفروشانی که سال ها ست در یک نقطه دستفروشی می کنند .

می گویند این مکان ها سرقفلی دارد و از نسلی به نسل بعدی می رسد. این طور نیست که هر کسی بخواهد هرجایی بساط پهن کند. گاهی مغازه داران هم بخشی از خیابان را به اشغال خود در می آورند. نیمی از اجناسشان در خیابان است و بخشی داخل مغازه. پیاده رو را به تسخیر خود درآورده اند. جوی آب هم زباله دانی این مغازه داران است. اما بر اساس قانون سد معبر در پیاده روها خلاف قانون است .

بر اساس اصل ۹ ماده ۹۶ تبصره ۶ کتاب مجموعه قوانین و مقررات شهرداری ها اراضی، کوچه ها، میدان ها، خیابان ها و معابر عمومی واقع در محدوده هر شهر، ملک عمومی محسوب شده و تعرض در این معابر، تخلف تلقی می شود و می بایست شهرداری ها با متخلفان برخورد کنند.

اجاره غیرقانونی پیاده روها برای بعضی از دستفروشان توجیه اقتصادی دارد و می صرفد.البته در بعضی از شرایط، دستفروشی مجانی تمام می شود و فروشندگان بابت جایی که اشغال کرده اند هزینه ای نمی پردازند

همچنین بر اساس تبصره ۱ ماده ۵۵ قانون شهرداری ها، سد معابر عمومی و اشغال پیاده روها و استفاده غیر مجاز از آنها، میدان ها، پارک ها و باغ های عمومی برای کسب و سکونت ممنوع است. بند ۲۰ همین ماده از قانون تاکید می کند که شهرداری ها موظفند با مشاغل مزاحم یا تاسیس اماکنی که به نحوی موجب مزاحمت شهروندان باشد، برخورد کنند.
شاید دیگر بیکاری و مسئله تأمین مخارج زندگی برای خانوارهای بی سرپرست یا بدسرپرست به موضوعی کلیشه ای تبدیل شده است و فشار مخارج زندگی باعث شده تا زنان و مادران خانواده برای گذران زندگی خود به دست فروشی آنهم تا پاسی از شب روی بیاورند این مسئله تازه ای نیست چند وقتی است که زنان و مردان این دیار نیز در گوشه و کنار خیابان بساط خود را پهن میکنند. تا چندی پیش دستفروشی شغلی مختص مردان بود٬ اما مدتی است که زنان هم در این عرصه دستکمی از مردان ندارند٬ با آنان وارد میدان رقابت شده اند و به این عرصه نیز ورود پیدا کرده اند که متاسفانه تاکنون مسئولان به طور جدی برای این پدیده فکری نکرده اند و شاید دلیلش این باشد که دست فروشی زنان در شب پدیده تازه ای باشد اما باید چاره ای برای حل این مشکل بیندیشند.
پیاده روهایی که اجاره می دهند
در بین دستفروش ها همه جور فروشنده ای پیدا می شود. دستفروشان باسابقه، فروشندگان شهرستانی که به تهران آمده اند، مغازه دارهای دستفروش و حتی دانشجوها و آنهایی که در سایر ایام سال شغل دیگری دارند.
گویا اجاره پیاده روها در هر نقطه از شهر قیمت متفاوتی دارد. قیمت اجاره پیاده رو در هفت تیر روزی ۲۰ تا ۲۵ هزار تومان است و مغازه دارهای تجریش فضای روبروی مغازه شان را روزی ۶۰ -۵۰ هزار تومان هم اجاره می دهند. در برخی از نقاط شهر مثل سلسبیل حداقل اجاره روزانه پیاده رو ۱۰ تا ۱۵ هزار تومان است.
اجاره غیرقانونی پیاده روها برای بعضی از دستفروشان توجیه اقتصادی دارد و می صرفد.البته در بعضی از شرایط، دستفروشی مجانی تمام می شود و فروشندگان بابت جایی که اشغال کرده اند هزینه ای نمی پردازند. فروشندگانی که کالاهای غیرمرتبط با اجناس مغازه دارهای یک راسته عرضه می کنند یا آنهایی که در نقاط پرت تر می نشینند اجاره ای برای بساطشان نمی دهند. رقابت و دعوا با سایر دستفروش ها برای داشتن یک جای ثابت، بزرگترین دردسر مجانی نشین هاست. همان دستفروش هایی که اگر بخواهی روز بعد به آنها سر بزنی و جنسی را تعویض کنی غیب شده و به زمین فرو رفته اند.
برای خرید از دستفروش ها احتیاط کنید
برخی انواع پوشاک، خوراکی ها و زیورآلات، لوازمی هستند که در بساط دستفروش ها خوب می فروشند. آنها می گویند پوشاکی مانند کفش یا لباس هایی که سایزبندی دارند زیاد مورد استقبال مشتریان نیستند. آنها امیدی به پیدا کردن دوباره دستفروش ها ندارند و به همین دلیل حاضر نمی شوند ریسک خرید کالاهایی را به جان بخرند که با بردن به خانه و تست کردن دقیق تر آن، گاهی نیاز به تعویض کردن شان احساس می شود.
عمده کالاهای موجود در بساط دستفروشان زیر ۵۰ هزار تومان قیمت دارد. آنها به خوبی می دانند که حتی اگر سرمایه و دارایی شان اجازه دهد، مردم برای خریدن اجناس گرانقیمت، به دست فروشان اعتماد نمی کنند اما تا دلت بخواهد در بساط آنها اجناس غیرضروری و حتی بنجل پیدا می کنی؛ کالاهای کوچک و ارزانی که وسوسه خریدهای بی اهمیت را در مشتریان زنده می کنند؛ خریدهایی که تنها زیان اقتصادی مصرف کننده را به دنبال دارد چه از این لحاظ که تاثیرات روانی فریبنده برای خریدار ایجاد و او را به خریدهای کاذب ترغیب می کنند چه از این دیدگاه که بسیاری از این کالاها، اقلام بی کیفیتی هستند که در فروشگاه ها مردود شده اند یا هیچگونه ضمانتی برای استاندارد بودن آن وجود ندارد.
شاید بتوان گفت دستفروشان جز سرمایه اندک، چیزی از همتایان کاسب خود کم ندارند. آنها رگ خواب مشتری ها را دست می گیرند و با قدرت تمام مصرف کننده را ناچار به خرید می کنند. خریدهایی که در اغلب موارد جز از کف رفتن پول و دارایی، نتیجه دیگری برای مشتریان ندارند.

یکی از اولویت های شهرداری تهران ساماندهی محل تردد عابران پیاده است که این روزها به واسطه فعالیت دستفروشان یا بساط گستران در منطقه با کمی مشکل مواجه شده است

تراکم دستفروشان در بازار
بازار تهران یکی از مناطقی است که دستفروشان در آن بیشتر از مناطق دیگر تجمع دارند. پیاده روی پهن بازار و خریدارانی که به دنبال خرید راحت تر و ارزان تر هستند این مکان را برای دستفروشان محبوب تر کرده است. یکی از مسئولان شهری می گوید در این منطقه ۷۶۲ دستفروش شناسایی کرده اند.
اما قرار است به زودی این دستفروشان ساماندهی شوند. این را رضا قدیمی، مدیرعامل شرکت ساماندهی صنایع و مشاغل شهرداری تهران گفت.

دستفروشی در تهران پایانی ندارد

او با بیان این‌که دستفروشی در شهر تهران پایانی ندارد، خاطرنشان کرد: به علت بیکاری در شهرهای کشور هر بازاری را که برای دستفروشان برپا می‌کنیم، اقوام و آشنایان این افراد به دلیل مشکلات مالی از شهرستان‌ها برای کار در این بازارها به تهران می‌آیند و باز بر تعدادشان افزوده می‌شود. این درحالی است که تنها راه گذران معیشت، دستفروشی نیست.
دستفروشان کارت شناسایی می گیرند
اما قرار نیست با برخوردهای قهری دستفروشان را از سطح معابر حذف کرد. مجتبی عبداللهی معاون شهردار تهران با یادآوری اینکه نگاه شهرداری به دستفروشان، عاری از برخوردهای قهری است، گفت: یکی از اولویت های شهرداری تهران ساماندهی محل تردد عابران پیاده است که این روزها به واسطه فعالیت دستفروشان یا بساط گستران در منطقه با کمی مشکل مواجه شده است. از همین رو در نظر داریم در روند تهیه و تدوین دستورالعمل اجرایی، بتوانیم شرایط و امکاناتی برای این دستفروشان فراهم آوریم.

عبدالهی با یادآوری اینکه یکی از روش های ساماندهی دستفروشان، شناسایی این افراد و نظم بخشی این گروه با ارائه کارت های شناسایی است، ادامه داد: هدف از شناسایی و تخصیص مکانی مشخص به دستفروشان به نوعی حمایت از فعالیت آن گروه از دستفروشانی است که فاقد امکاناتی همچون مغازه برای عرضه محصولات صنایع دستی یا تولیدی شان هستند تا در روند کسب درآمد این افراد نیز خللی ایجاد نشود.

معاون خدمات شهری شهرداری تهران با یادآوری اینکه دستفروشی یکی از ناهنجاری های جامعه است که به دلیل مشکلات اقتصادی در کلانشهرها و به ویژه تهران شکل می گیرد، اظهار کرد: شهرداری در نظر دارد در روند تهیه و تدوین طرح ساماندهی منطقه ۱۲ که نگین تهران است، فرصتی برای ساماندهی این مشاغل نیز فراهم کند تا در مسیر کاهش ناهنجاری های هسته اولیه پایتخت گام های موثری بردارد.


منابع:
افکار نیوز / خرداد نیوز / آفتاب