باج خواهی هوایی از جیب مسافران نوروزی
داستان تکراری همه سالهاست؛ هر سال با پایان گرفتن سال سفرها اوج میگیرد و خانوادهها برای ١٥ روز تعطیلی نوروز برنامهریزی میکنند. همین نکته هم باعث میشود تا بحث فروش بلیتهای حملونقل هوایی و زمینی و حتی ریلی داغتر از همیشه شود
در این حوزه چند سالی است که با پیش فروش بلیتها تلاش میشود تا از بازار سیاه این حوزه جلوگیری شود و توزیع عادلانه انجام شود.
اما در عمل فروش انبوه بلیتها از سوی برخی شرکتها به دفاتر مسافرتی و افراد خاص، باعث شده تا این پروسه هم توفیق چندانی نداشته باشد. در حوزه ریلی و جادهای شاید به دلیل پایینتر بودن قیمتها این موضوع آن چنان عیان نشود و از سوی مسئولان دیده نشود، اما در حوزه هوایی وضع فرق دارد. چرا که فروش چارتری بلیتها دلیلی میشود تا از ماهها قبل شرکتها بگویند که بلیتی برای عرضه ندارند، اما آژانسها با قیمتهای بالا در خدمت مردم باشند!
تکرار وعده برخورد و واقعیتی تلخ
در این خصوص طی هفتههای اخیر بارها و بارها از سوی مسئولان سازمان هواپیمایی کشوری اعلام شد که پیش فروش بلیتهای نوروزی آغاز شده است؛ اما در عمل برخی شرکتهای هواپیمایی به بهانه آماده نبودن سامانههایشان این پیشفروش را به تأخیر انداختهاند. از سوی دیگر خبرهایی هم از گوشه و کنار این حوزه برمیآید که بلیتها به صورت چارتری و به برگزارکنندگان تور عرضه شده است. همین موضوع هم دلیلی بر گران فروشی بلیت و حتی نفروختن آن به صورت مجزا شده است. با این شرایط سازمان هواپیمایی تنها به دادن هشدار بسنده کرده و بارها اعلام کرده مردم تخلفها را گزارش دهند تا برخورد انجام شود؛ حال آنکه نگاهی به تبلیغات شرکتهای مسافرتی گویاست که بلیت برای تورها به حد کافی موجود است اما برای کسانی که تور نخواهند، نایاب! سوی دیگر ماجرا هم بحث قیمت و گرانفروشی است.
ناصر گلدوست دبیر انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی با تأیید افزایش حداقل ٣٠درصدی قیمت بلیتهای چارتری در ایام نوروز گفته است: در شرایط فعلی فروش بلیتهای تک نفره چارتی به علت فرا رسیدن تعطیلات نوروزی محدود شده و ارایهدهندگان پروازهای چارتری، این نوع بلیتها را برای پروازهای نوروزی به تورها میفروشند. در همین اوضاع و احوال است که نهادهای ناظر تنها وعده میدهند و همچون همیشه با روزهای پایانی سال ذرهذره ماجرا را فراموش میکنند و بعد تعطیلیها هم دیگر آن را به خاطر نمیآورند. این ماجرا سالهاست که تکرار میشود و مردم هم کاری نمیتوانند انجام دهند.
یکی از اصلی ترین موارد نگران کننده برای سازمان هواپیمایی افزایش نرخ بلیت هواپیما در ایام پیک سفر که تقاضا نسبت به عرضه هواپیما به شدت کاهش می یابد بوده است.
از این رو سازمان هواپیمایی مجبور شد با وجود آن که بارها در طول ماههای گذشته اعلام کرده برنامه پروازهای داخلی به شکل چارتر ارائه نخواهند شد و نرخ بلیت هواپیما نیز نمی تواند بیشتر از 30 درصد از نرخ مصوب قبل باشد، حتی با ارائه جدولی حداکثر نرخ ارائه شده در مسیرهای پرتردد داخلی را نشان دهد.
با این وجود اما آنچه که در بازار بلیت هواپیمایی رخ می دهد با سیاستهای سازمان تفاوت بسیاری دارد.
در حالی که حداکثر نرخ بلیت برای مسیرهای داخلی در بسیاری از مسیرها از 300 هزار تومان نیزعبور نمی کرد، اما آنچه در بازار به فروش می رسد حتی در برخی مسیرها به نزدیک به یک میلیون تومان نیز رسیده است مساله ای که در ارائه نرخ ها در تورهای هواپیمایی تاثیرات جدی گذاشته و هزینه تورهای داخلی نوروزی را بعضا به بیشتر از یک میلیون تومان رسانده است.
هر چند هنوز سازمان هیچ عکس العملی در مقابل این مسائل که به نظر می رسد در گوشه بازار بلیت هواپیما درجریان بوده و از سوی بسیاری از شرکتها و آژانس های هواپیمایی پیگیری می شود، هیچ موضع شفافی ارائه نکرده اما به نظر می رسد در صورت نبود یک مقابله جدی مردم و مسافران بیشترین ضرر را از شرایط نامشخص بازار بلیت سفرهای نوروزی خواهند کرد.
ناصر مرادی، عضو انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی با اعلام اینکه در بخش سفرهای هوایی یک عمل خلاف جریان دارد و سازمان هواپیمایی کشوری هم نمیتواند با آن مقابله کند و تاکنون فقط بخشنامه صادر کرده که فایده نداشته، افزوده است: شرکتهای هواپیمایی در آستانه نوروز ترجیح میدهند از خردهفروشی خلاص شوند، برای همین صندلی پروازهای نوروزی را به آژانسهای چارترکننده میفروشند و این آژانسهای چارترکننده هم هر صندلی را به چند برابر قیمت عرضه میکنند و نتیجه این میشود که همین حالا برخی آژانسها در حال فروش صندلی هواپیماهای کیش برای نوروز به قیمت یک میلیون تومان هستند. مرادی ادامه داد: بیشتر مسافران چون بهسختی برای نوروز صندلی خالی در پروازها پیدا میکنند، مجبور میشوند این پول را بدهند. گاهی حتی با التماس دنبال جای خالی به هر مبلغی هستند. این مدیر دفتر خدمات مسافرتی ادامه داده است: همه این اتفاقها بهدلیل نبود نظارت و برخورد جدی رخ میدهد. متاسفانه مجوز آژانسها این روزها دست هر کسی است و دارندگان مجوز به استخدام مدیرعامل و مدیر فنی غیرحضوری میپردازند، آنها هم که معمولا متخصص نیستند و تجربه مرتبطی هم ندارند، غیراصولی کار میکنند.
بهانه شرکتها چیست؟
برخی آژانسها با چارتر صندلیهای هواپیما و فروش گرانقیمت آنها در زمان اوج تقاضا بازار پردرآمدی در شبهای عید برای خود ایجاد کردهاند. البته مسعود اسعدیسامانی دبیر انجمن شرکتهای هواپیمایی دراینباره میگوید: ممکن است شرکتها به دلیل برنامهریزیهای بازرگانی یا چک فنی و تعمیر هواپیماهایشان هنوز اقدام به پیشفروش بلیتهای نوروزی خود نکرده باشند. زیرا شرکتهای هوایی باتوجه به تعداد ناوگان و فعال بودن هواپیماها اقدام به فروش بلیت میکنند. اسعدی سامانی همچنین تأکید میکند: شرکتهای هواپیمایی تمام پروازها را وارد سیستم چارتری نمیکنند و تنها بخشی از پروازها به صورت چارتر فروخته میشود که معمولا فروش بلیت چارتری نسبت به تقاضای معمولی حدود نصف به نصف انجام میشود.
بازار سیاهی که تکرار میشود
اما درنهایت حقیقت این را میگوید که با وجود این اظهارات، مسافران نوروزی هرسال شاهد راه افتادن بازار سیاه فروش بلیتهای هوایی هستند که البته سازمان هواپیمایی کشوری نیز تأکید میکند فروش بلیت هواپیما صرفا توسط دفاتر خدمات مسافرت هوایی دارای مجوز از سازمان هواپیمایی کشوری مجاز بوده و فروش بلیت مجزا تحت هر عنوانی اعم از چارتری، مخصوص تور، کمیسیون تور و... خلاف مقررات است. این سازمان به مسافران هوایی توصیه میکند از خرید بلیت از دفاتر بدون مجوز از سازمان هواپیمایی کشوری خودداری کرده و موارد تخلف را گزارش دهند.
منابع : ایسنا / انتخاب / کسب و کار