چرا کمر ازدواج خم شد؟!

گذشت آن روزهایی که پسرها تنها به دلیل نداشتن تمکن مالی تشکیل زندگی مشترک را به تاخیر می انداختند، این روزها شهر های ما پر شده از پسران و مردانی که به رغم توانایی مالی و وضعیت اقتصادی مناسب، از ازدواج و تشکیل زندگی مشترک سر باز می زنند.

همه ما می دانیم که ماجرای نبود اشتغال و ناامنی شغلی و عدم تمکن مالی، هنوز هم مهم ترین عامل افزایش سن ازدواج به بیش از گردنه سی سالگی است اما این روزها پدیده دیگری هم در جامعه ما به خصوص کلانشهرها در حال رخداد است، پسران و مردانی که از جایگاه شغلی مستحکم و درآمد بالا برخوردارند اما انگار تمایلی برای ازدواج و زندگی مشترک ندارند.

وقتی گذار جامعه به مدرنیسم به تغییر ارزش ها می انجامد

یکی از مهم ترین اتفاقات یک ده اخیر که تغییرات گستره ای را در تمام زوایای زندگی مردم به وجود آورد، ماجرای گذار جامعه از سنت به سمت مدرنیسم بود، اتفاقی که باعث شد جامعه این روزها ما نه سنتی کامل باشد و نه مدرن تام و ملغمه ای از مدرنیسم تزریق شده به بطن جامعه سنتی ، تحولات و پارادوکس های غریبی در تمام زوایای زنگی خانوادگی و اجتماعی ایجاد کند که یکی از مهم ترین پیامدهای این رخداد را می توان در تغییرات پدیده اجتماعی ازدواج دید. ازدواج در روزگاری نه چندان دور با توسل به روش های سنتی صورت می گرفت بدین منوال که خانواده ها دختری را در میان اهالی فامیل و دوست و آشنا برای پسرشان در نظر می گرفتند و پس از خواستگاری، مراسم عقد با فاصله بسیار کوتاهی برگزار می شد و از آنجا که انتخاب پدر و مادرها بر اساس معیار شناخت خانوادگی و هماهنگی های میان دختر و پسر شکل می گرفت و از طرف دیگر فروپاشی خانواده در آن دوره، تابویی غیر قابل تحمل به حساب می آمد، ازدواج های سنتی در نهایت ازدواج پایداری از کار در می آمدند که تا پایان عمر به طول می انجامید. در راستای تغییراتی که در امتداد مدرنیته در زوایای زندگی مردم کشور در طول سالهای اخیر به وقوع انجامید، پسرها و دخترها در محیط های دانشگاهی و شغلی در جوار یکدیگر قرار گرفتند و از این طریق بسیاری از ازدواج ها در تداوم همین نشینی ها شکل گرفت.

افزایش چشم گیر گرایش دختران به تحصیلات آکادمیک و اشتغال در سالهای اخیر باعث شد که محدودیت های خانواده ها بر فرزند های دختر کاهش قابل توجهی پیدا کند و و به تبع آن برخی از دخترها و پسرها ترجیح دانند که همسر آینده خود را در میان ارتباطات دانشگاهی و شغلی شان و اجتماعی شان بر گزینند. در کنار ازدواج های خود خواسته اما باز هم سبک سنتی انتخاب همسر در سالهای اخیر حرف اول را در میان آمار ازدواج های صورت گرفته می زد و این در حالی بود که غالب ازدواج هایی که از آشنایی ها و دوستی های پیش از ازدواج ناشی می شدند در فاصله کوتاهی سر از راهروهای دادگاه خانواده در می آوردند. از طرف دیگر بسیاری از پسرانی که پیش از ازدواج با دختران روابط دوستی بر قرار می کردند در نهایت برای ازدواج از خانواده می خواستند که دختر را بریشان انتخاب کنند و دختران طرف مقابلشان هم در نهایت به خواستگارهای سنتی خود شوهر می رفتند و نه دوستانشان!

روابطی که جای ازدواج را گرفته

شاید یکی از مهم ترین عوامل افزایش سن ازدواج در سالهای اخیر همین روابط دوستی است که به بهانه آشنایی پیش ازازدواج در میان دختران و پسران از سنین نوجوانی تا جوانی اتفاق می افتد روابطی که باعث می شود پسران زمانی که می یینند نیازهای شان، در محدوده این روابط مرتفع می شود، دیگر نیازی به ازدواج به هنگام نمی بینند و ترجیح می دهند که به هر دلیل و بهانه ای هم که شده ازدواج را به سالهای بعدی محول کنند.

لوکس گرایی هایی که ازدواج را سخت می کند

از تعدد روابط پیش از ازدواج که بگذریم، انتظارات جوانان برای ازدواج هم در طول یکی دو دهه اخیر با افزایش چشم گیری روبرو شده است، دخترانی که تا پیش از این به یک اتاق خانه پدر شوهر هم برای اغاز زندگی مشترک راضی بودند، این روزها جز در خانه مستقل، تن به زندگی مشترک نمی دهند و به همین دلیل پسرها هم برای تشکیل زندگی پیش از هر چیز باید توانایی تهیه مسکنی مستقل را داشته باشند. نیازهای جوانان برای تشکیل خانواده را اگر در کنار میزان حقوق و قیمت اجاره بهای خانه که می گذاریم متوجه می شویم که چرا ازدواج های چنین شیب نزولی را در پیش گرفته اند

فرهنگی که تغییر کرد

با افزایش روابط میان دختر و پسر نامحرم پیش از ازدواج، این پدیده هم مانند نابهنجاریی های دیگر اجتماعی کم کم قبح خود را از دست داد و این روزها دیگر کسی از شنیدن خبر چنین روابطی تعجب نمی کند. آمار روابط دوستی های نامشروع را اگر در کنار آمار ازدواج های سپید و هم خانه شدن بدون قد و ازدواج بگذاریم تازه متوجه می شویم که چرا پسران و مردانی که تمکن مالی دارند هم از ازدواج سر باز می زنند، افرادی که وقتی می بینند بدون ازدواج و تعهد هم می توانند نیازهای خود را در قالب های نامشروع و به اصطلاح آزاد! برآورده کنند دیگر تمایل چندانی برای تعهد و ازدواج رسمی نشان نمی دهند.

خانواده ها چاره ای بیندیشند

در چنین شرایطی که فرار کردن از زیر بار ازدواج به سنت این روزهای برخی از جوانان بدل شده است خانواده باید به جای بهانه تراشی بر سر راه ازدواج فرزندانشان تهمیدی برای ازدواج بهنگام فرزندانشان بیندیشند تا با بالا رفتن سن، جوانان به طور کلی از خیر ازدواج و تشکیل خانواده نگذرند.