تبیان، دستیار زندگی
طی یک سال اخیر یمن از جمله مناطق خاورمیانه بوده که به جز بازیگران داخلی، توجه بازیگران منطقه ای را نیز به شدت جلب کرده است و دلایلی چند باعث تجاز نظامی عربستان سعودی علیه این کشور شده است.
عکس نویسنده
عکس نویسنده
نویسنده : قبس زعفرانی
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

امارات متحده در یمن به دنبال چیست؟

طی یک سال اخیر یمن از جمله مناطق خاورمیانه بوده که به جز بازیگران داخلی، توجه بازیگران منطقه ای را نیز به شدت جلب کرده است و دلایلی چند باعث  تجاوز نظامی عربستان سعودی علیه این کشور شده است.

قبس زعفرانی - بخش سیاست تبیان
یمن

طی یک سال اخیر یمن از جمله مناطق خاورمیانه بوده که به جز بازیگران داخلی، توجه بازیگران منطقه ای را نیز به شدت جلب کرده است. به بن بست رسیدن مذاکرات ملی و روند سیاسی و موفقیت جنبش «انصارالله» در مطرح کردن خود به عنوان مهمترین بازیگر داخلی و جلب حمایت گسترده مردمی از جمله دلایل جلب توجه ها به یمن بود که سرانجام به تجاوز نظامی عربستان سعودی علیه این کشور منتهی شد تا آغازگر مرحله جدیدی از تاریخ یمن باشد.
محاسبات اشتباه ریاض در ورود نظامی به عرصه یمن که فروردین ماه گذشته آغاز شد و ناتوانی عربستان از ادامه جنگ به تنهایی، درخواست کمک این کشور از هم پیمانانش در قالب تشکیل «ائتلافی ضد یمنی» را درپی داشت.
امارات متحده عربی از جمله کشورهایی بود که فراخوان سعودی ها را لبیک گفته و به صورت مستقیم وارد عرصه نظامی جنگ شد تا خیلی زود به یکی از مهمترین کشورهای شرکت کننده در این تجاوز هم پای عربستان تبدیل شود.
سوال مهمی که در اینجا مطرح می شود، این است که چه چیز موجب شد، امارات به جنگ در یمن کشیده شود، در حالی که ابو ظبی برای تأمین امنیت خود به بازیگران فرامنطقه ای مانند آمریکا متوسل می شود.
بالطبع امارات دارای اهداف مهمی در یمن است که مقامات مسئول این کشور را به اتخاذ تصمیم ورود به جنگ در یمن و مشارکت در ائتلاف ضد یمنی عربستان سعودی وادار کرده است.
این مطلب تلاش دارد، به مهمترین دلایل و اهداف این حضور بپردازد که می توان آن را در موارد زیر ملاحظه کرد:

گروه های تروریستی و تکفیری

بالطبع امارات دارای اهداف مهمی در یمن است که مقامات مسئول این کشور را به اتخاذ تصمیم ورود به جنگ در یمن و مشارکت در ائتلاف ضد یمنی عربستان سعودی وادار کرده است

فعالیت گروه های تروریستی و تکفیری از جمله دو گروه القاعده و داعش در یمن موجب شد، احتمال نفوذ این دو گروه در کشورهای عرب حاشیه جنوبی خلیج فارس  از جمله امارات را افزایش دهد و این خطری بالقوه برای امنیت ملی امارات شمرده می شود.

نا امنی مسیرهای دریایی

دومین نگرانی اماراتی ها را باید در نا امن شدن مسیرهای تجارت دریایی ملاحظه کرد، چون صرف نظر از تنگه هرمز، 12 درصد تجارت و بازرگانی بین المللی امارات از تنگه راهبردی «باب المندب» صورت می گیرد.

اختلاف عربستان با شیوخ عرب در یمن

عربستان سعودی دارای دیدگاه و موضع همسویی با کشورهای عرب حوزه خلیج فارس درباره بحران جاری در یمن نداشت، درحالی که عربستان از «منصور هادی»، رئیس جمهوری یمن حمایت می کرد و خواهان حفظ حکومت و دولت وی بود، قطر در تلاش برای به قدرت رساندن جریان الاصلاح یمن داشت که شاخه سیاسی جماعت اخوان المسلمین در یمن شمرده می شد، در حالی که امارات برخلاف قطر و عربستان، از «علی عبدالله صالح»، رئیس جمهور سابق یمن حمایت می کرد و علاوه بر اینکه مخالف موضع قطر در به قدرت رسیدن اخوانی ها بود، تلاش داشت، موجبات به قدرت رسیدن مجدد صالح را این بار با روی کار آوردن پسرش فراهم کند.
اشتراک مواضع در مخالفت با به قدرت رسیدن اخوان المسلمین در یمن و تلاش برای خارج کردن قطر از عرصه یمن زمینه ساز ورود امارات به بحران یمن در کنار عربستان شد. اگر چه این دو کشور هنوز برسر صالح و هادی به توافق نرسیده بودند.

افزایش جاه طلبی اماراتی ها و رقابت با عربستان

از سال 2011 میلادی که منطقه شاهد انقلاب هایی تحت عنوان انقلاب های عربی بود، امارات سعی کرد، حضور جدیدی در عرصه منطقه ای داشته باشد و از شرایط پیش آمده در کشورهایی که شاهد انقلاب و سرنگونی نظام بودند مانند مصر و لیبی و تونس و یا همچنان درگیر انقلاب هستند،  ضمن توسعه و گسترش نفوذ منطقه ای خود و یافتن جای پایی در این کشورها، خود را به عنوان رقیبی جدی برای عربستان مطرح کند.
به همین دلیل است که شاهد حضور اقتصادی امارات در مصر همانند عربستان به شکل سرمایه گذاری اقتصادی و کمک های اقتصادی و اعطای تسهیلات مالی به قاهره یا حضور نظامی در بحرین پا به پای سعودی ها برای سرکوب انقلاب مردمی این کشور و همچنین حضور نظامی و اقتصادی در عرصه لیبی و سرانجام حضور نظامی در یمن در کنار عربستان سعودی هستیم.

تقسیم مناطق نفوذ در یمن

امارات با ورود به جنگ یمن به نحوی تلاش کرد، مانع یکه تازی عربستان سعودی در یمن شود و به نحوی اجازه اتخاذ تصمیمات سرنوشت ساز برای این کشور به تنهایی را ندهد.

دشمنی و خصومت ورزی شدید اماراتی ها نسبت به اخوان المسلمین بر کسی پوشیده نیست، اماراتی ها به شدت از قدرت یافتن و توسعه نفوذ جماعت اخوان المسلمین در هر نقطه از منطقه احساس خطر می کنند و همین عامل کافی است تا پای آنها را به عرصه یمن باز کند

به همین دلیل در قبال نفوذ عربستان سعودی در مناطق شمالی یمن و قبایل این منطقه، امارات تلاش بسیار کرد، نفوذ خود را در جنوب یمن و قبایل این منطقه افزایش دهد و در مواردی ضمن حمایت از جدایی شمال یمن از جنوب آن، به خواسته های تجزیه طلبانه این کشور دامن بزند.

مقابله با گسترش نفوذ و نقش ایران

مقابله با گسترش نفوذ و نقش ایران در شبه جزیره العرب به طور عام و یمن به طور خاص از جمله اهدافی است که عربستان سعودی و امارات درباره آن اتفاق نظر دارند، چون شیوخ عرب حوزه خلیج فارس همواره از نفوذ جمهوری اسلامی ایران در منطقه و از جمله کشور یمن واهمه داشته اند.
در همین راستاست که جنبش انصارالله یمن را صرف شیعی بودن به وابسته بودن به تهران و مورد حمایت بودن از سوی جمهوری اسلامی ایران متهم می کنند، به گونه ای که یکی از اهداف تجاوز یمن سرکوب این جنبش عنوان شده است.

مقابله با قدرت یافتن اخوانی ها در یمن

یکی از مهمترین انگیزه های حضور امارات در عرصه بحران یمن مقابله با قدرت یافتن جماعت اخوان المسلمین در این کشور است که از جمله جریان های سیاسی و اجتماعی و دینی قدرتمند در یمن شمرده می شود و درحال حاضر همانگونه که در سطور بالا ذکر شد، جریان الاصلاح، شاخه سیاسی این جماعت در یمن شمرده می شود.
در واقع دشمنی و خصومت ورزی شدید اماراتی ها نسبت به اخوان المسلمین بر کسی پوشیده نیست، اماراتی ها به شدت از قدرت یافتن و توسعه نفوذ جماعت اخوان المسلمین در هر نقطه از منطقه احساس خطر می کنند و همین عامل کافی است تا پای آنها را به عرصه یمن باز کند.

امارات و رقیبی به نام یمن

موقعیت ژئوپلیتیک یمن موجب می شود، امارات همواره این کشور را رقیب خود در عرصه اقتصاد منطقه ملاحظه کند، یکی از مهم ترین نگرانی های امارات تبدیل شدن بندر عدن به رقیبی قدرتمند برای بندر دبی است، به ویژه آنکه بندر عدن دارای پتانسیل بسیار بالا برای رقابت با بندر دبی است.
اینگونه بود که امارات براساس ملاحظات فوق الذکر و تحت این عنوان که قصد «بازگرداندن ثبات و امنیت و مصون داشتن روند سیاسی بر اساس طرح شورای همکاری خلیج فارس و نتایج مذاکرات ملی در یمن» را دارد، مشارکت نظامیانش در ائتلاف ضد یمن را اعلام کرد.
این کشور با ارسال حدود 30 فروند جنگنده و 3000 نظامی عملا وارد جنگ علیه یمن شد و مهمترین نبردی که طی 7 ماه گذشته در آن مشارکت داشته، نبرد «عدن» است که از اهمیت بسیاری از دید کارشناسان امور منطقه ای برخوردار است.
به اعتقاد این کارشناسان، مشارکت امارات در این نبرد نشان از شروع مرحله ای جدید در رویکرد سیاست خارجی این کشور در منطقه دارد و ابو ظبی را به عنوان شریکی هم پای عربستان سعودی در جنگ یمن مطرح می کند.
امارات بعد از ورود مستقیم به نبرد عدن تلاش کرد، بر تغییر موازنه نظامی در جنوب یمن تاثیر بگذارد، اما تاکنون تلاش هایش با شکست مواجه شده است و آنچه درحال حاضر اماراتی ها را از حضور در جنگ یمن به شدت نگران کرده و اعتراض ها و انتقادهایی داخل این کشور به همراه داشته، طولانی شدن جنگ و احتمال ورود آن به مرحله فرسایشی و سرایت درگیری ها به مناطق جنوبی یمن است که اماراتی ها به هیچ وجه خواهان آن نیستند، چون در خوشبینانه ترین برآوردها، این وضعیت امارات را با مشکلات لجستیکی بزرگی مواجه خواهد کرد.