تحولات هسته‌ای ایران در سال 1389
بخش اول
تحولات هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران در سال 1389 به لحاظ گستردگی فعالیت‌ها و دشمنی‌ها و كینته‌توزی های غربیان بسیار گسترده بود كه در این میان می توان به رونمایی از چند دستاورد هسته ای ایران تا عدم تمكین كشورهای غربی به مفاد بیانیه تهران اشاره كرد.
جمهوری اسلامی ایران در سال 1389، همانند چند سال گذشته، در زمینه فناوری های هسته‌ای دستاوردهایی داشت كه بسیار جالب توجه بود و مایه تعجب بسیاری را فراهم آورد. مهمترین این دستاوردها در روز ملی فناوری هسته ای در 20 فروردین رونمایی شد كه شامل رونمایی از نسل سوم سانترفیوژها كه 6 برابر بیشتر از سانتر‌فیوژهای نسل اول قدرت جداسازی دارند، و رونمایی از اولین نمونه سوخت مجازی راكتور تحقیقاتی تهران بود. در این مراسم صالحی، رییس وقت سازمان انرژی اتمی كشورمان از دستاوردهای دیگری نیز خبر داد كه شامل استخراج و تولید اورانیوم، بحث‌های مربوط به نیروگاه بوشهر، تولید رادیوداروها، پیشبرد طرح ملی گداخت و مدیریت پسماند‌های هسته‌یی می‌شد.
این تحولات علی رغم تحریم‌های گسترده غرب و شورای امنیت علیه ایران تحقق یافت و در كنار آن جمهوری اسلامی ایران با مقاومت سیاست گفت‌و گو و مذاكره خود را نیز در مجامع بین‌المللی تداوم بخشید.
در راستای اعلام دیدگاههای جمهوری ایلامی ایران مبنی بر مخالفت با تولید بمب هسته‌ای و لزوم خلع سلاح هسته‌ای، كنفرانس خلع سلاح هسته ای با شعار انرژی هسته‌یی برای همه، سلاح هسته‌ای برای هیچ‌كس برگزار شد. در این كنفرانس نمایندگان بسیاری از كشورها حضور یافتند و نهایتا در بیانیه‌ای 12 ماده‌ای برای تحقق خلع سلاح و حقوق ملت ها برای استفاده سلح آمیز از فناوری هسته‌ای نیز تاكید شد. همچنین پیشنهادات 15 گانه‌ای نیز از سوی رییس سازمان انرژی اتمی وقت برای بازنگری در ان. پی. تی كه به عنوان چالش كشورهای عضو مطرح می باشد، طرح گردید. در این كنفرانس همچنین بر تداوم مذاكرات ایران با اعضای گروه 1+5 نیز تاكید شد. برگزاری نمایشگاه‌های متعدد فناوری هسته‌ای در شهرها و دانشگاه‌های مختلف كشور نیز تدام یافت كه در واقع گوشه‌ای از توانایی هسته‌یی كشور را در معرض دید علاقه‌مندان قرار می داد.
علی رغم همكاری‌های گسترده ایران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و اعلام آمادگی برای مذاكره با گروههای سیاسی بین المللی و از جمله 1+5 سیاست خصمانه غرب علیه ایران در بحث هسته‌یی ادامه یافت. در نخستین ما‌ههای سال پنج عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل در یك بیانیه‌ای مشترك با انگیزه‌های سیاسی نگرانی جدی خود را درباره برنامه هسته‌ای ایران اعلام كردند كه تاكنون نیز این روند ادامه دارد. این واكنش‌ها در شرایطی اعلام شد كه كه هم در سال 2011. هم در سال 2010 آمانو، مدیركل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در دو گزارش جداگانه بر همكاری ایران با آژانس و عدم انحراف فعالیت‌های هسته‌ای ایران تاكید كرده است.
قرار است تابستان سال آینده سوخت تولیدی كشور تحویل راكتور تهران شود. در همین شرایط رییس سازمان انرژی اتمی از شركت پسمانداری صنعت هسته‌ای ایران نیز بازدید كرد و بر اهمیت پسمانداری و برنامه‌ریزی برای جلوگیری از چالش‌های احتمالی پیش رو تاكید كرد
ابتكاری كه جمهوری اسلامی ایران در سال 1389 برای پیشرفت در مورد بحث هسته‌ای در پیش گرفت كه عملا طرف مقابل را خلع سلاح كرد و ابتكار عمل را در اختیار ایران قرار داد، بحث بیانیه تهران در رابطه با تامین سوخت راكتور تهران بود. در این فرایند كه با میانجی گری تركیه و برزیل انجام شد فضا برای قدرت مانور ایران باز شد و حسن نیت كشورمان را به صورت كامل در معرض دید جهانیان قرار داد. اما عدم تمكین غرب و به ویژه ایالات متحده آمریكا به این امر فضا را به گونه‌ای دیگر رقم زد و حتی موجبات متحدان آنها و از جمله تركیه را فراهم آورد. با تشدید شرایط بی اعتمادی جمهوری اسلامی ایران فرایند تامین سوخت 20 در صد رد كشور را انجام داد و توانست در این فناوری نیز موفق عمل كند. هم اكنون دانشمندان كشورمان توانسته‌اند این از این سوخت به میزان قابل توجهی تهیه كنند و توان هسته ای كشور را به رخ جهانیان بكشند. در این راستا قرار است تابستان سال آینده سوخت تولیدی كشور تحویل راكتور تهران شود. در همین شرایط رییس سازمان انرژی اتمی از شركت پسمانداری صنعت هسته‌یی ایران نیز بازدید كرد و بر اهمیت پسمانداری و برنامه‌ریزی برای جلوگیری از چالش‌های احتمالی پیش رو تاكید كرد. صالحی همچنین خبر داد كه راکتور هسته‌یی قوی‌تر از تهران برای تولید رادیوداروها راه‌اندازی می‌شود.
مهمترین این دستاوردهای هسته ای در روز ملی فناوری هسته یی در 20 فروردین رونمایی شد كه شامل رونمایی از نسل سوم سانتریفیوژها كه 6 برابر بیشتر از سانتری‌فیوژهای نسل اول قدرت جداسازی دارند، و رونمایی از اولین نمونه سوخت مجازی راكتور تحقیقاتی تهران بود.
با عنایت به پیشرفت‌های هسته‌ای ایران و عدم توجه كشورمان به محدودیت‌های اعمال شده در قطع‌نامه‌های شورای امنیت سازمان ملل متحد به لحاظ غیرحقوقی و غیرقانونی دانشته شدن از سوی كشورمان، رایزنی های گروهها و طرف‌های مختلف برای به اصطلاح بحران هسته‌ای ایران ادامه یافت. آمریكا و متحدان اروپایی‌اش با كشورهای مختلف و به ویژه كشورهای خاورمیانه و رژیم صهیونیسیتی را تداوم بخشیدند در حالی كه جاری طرف اصلی یعنی ایران خالی بود. اخبار این مذاكرات به صورت گسترده در سطح بین الملل در خلال سال 1389 منتشر شد اما در حد خبر باقی ماند، چراكه نتیجه‌ای در بر نداشت. در این میان نباید به حمایت‌های چین و روسیه و اكثر كشورهای دوست در مورد تداوم مذاكره و مخالفت با بهره‌گیری از قوه قهریه و یا اقدام نظامی بی‌تفاوت بود و آنها را از یاد برد. نكته جالب توجه در سال 1389 اعتراف مجدد بسیاری از كشورها و از جمله آمریكا به حق مسلم جمهوری اسلامی ایران در برخورداری از فناوری هسته‌ای است كه در واقع پاسخ ایستادگی ملت و دولت ایران در برابر فشارهاست.
حمایت‌های گروه نم و آلبا از روند فعالیت‌های هسته ای ایران كه بیش از 120 كشور را شامل می شود گامی در جهت تحقق نیات ایران و عقب نشینی غرب از مواضع غیرقانونی و غیر حقوقی‌اش می باشد.
هاتف پوررشیدی
بخش سیاست تبیان
