تبیان، دستیار زندگی
مسئولان ICT پیش بینی کرده اند طی ۱۰ سال آینده حداقل ۱۵ درصد از سهم بازار ارتباطات کشور در اختیار اپراتورهای مجازی(MVNO) خواهد بود و برای این بخش بالغ بر ۱۲ میلیون مشترک وجود خواهد داشت.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

آغاز فعالیت اپراتورهای مجازی در ایران

مسئولان ICT پیش بینی کرده اند طی١٠ سال آینده حداقل ١٥ درصد از سهم بازار ارتباطات کشور در اختیار اپراتورهای مجازی(MVNO) خواهد بود و برای این بخش بالغ بر ١٢ میلیون مشترک وجود خواهد داشت.

بخش ارتباطات تبیان

تلفن همراه

بحث فعالیت اپراتورهای مجازی تلفن همراه یا همان MVNOها از  مدتهای پیش وارد فاز جدی تری شده تا شاید بدین ترتیب پس از وقفه چندساله ایران نیز به جمع کشورهای ارائه کننده این خدمات بپیوندد بر همین اساس به تازگی از صدور اولین پروانه اپراتور مجازی برای شرکت کیش سل پارس خبر داده اند.

علی اصغر عمیدیان-رئیس سازمان تنظیم مقررات ارتباطات رادیویی - در این باره اعلام کرد: شرکت کیش سل پارس با اپراتور تلفن همراه رایتل قرارداد همکاری منعقد کرده و با توجه به برنامه ریزی انجام شده انتظار می رود تا اوایل آذر، سیم کارت های این اپراتور با پیش شماره ٠٩٩٩ به عنوان اولین اپراتور MVNO، وارد بازار شود.

معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات با اشاره به اینکه پروانه MVNO، پنج ساله است، افزود: در حال حاضر از سوی رگولاتوری برای ٢٤ شرکت، موافقت اصولی پروانه اپراتور مجازی تلفن همراه صادر شده و در صورتیکه هر کدام از این شرکت ها بتوانند با یکی از اپراتورهای تلفن همراه قرارداد همکاری به امضاء برسانند، پروانه MVNO را دریافت می کنند.

با توجه به این که کشور از نظر پوشش تلفن همراه به درجه اشباع رسیده است و مشترکان می توانند علاوه بر خدمات تلفنی از خدمات اینترنتی نیز با استفاده از سیم کارت هایشان استفاده کنند لازم است روی این بستر موجود خدمات محتوایی و ارزش افزوده جدید ارائه شود.

وی درباره الزام اپراتورهای تلفن همراه کشور برای عقد قرارداد عمده فروشی با دارندگان موافقت اصولی پروانه MVNO گفت: براساس مصوبه کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات اپراتورهای تلفن همراه تا سوم آبان سال جاری فرصت دارند تا برای عقد حداقل یک قرارداد عمده فروشی با دارندگان موافقت اصولی پروانه اپراتور مجازی تلفن همراه اقدام کنند.

عمیدیان افزود: همچنین براساس این مصوبه، اپراتورهای تلفن همراه حداکثر تا سوم آذر سال ١٣٩٥ فرصت دارند حداقل یک قرارداد دیگر را با سایر دارندگان موافقت اصولی MVNO منعقد کنند.

بدین ترتیب طبق آنچه پیش از این اعلام شده بر اساس بررسی های صورت گرفته، راه ورود اپراتور چهارم تلفن همراه از طریق MVNO  خواهد بود و به نظر می رسد زمان چندانی تا آغاز به کار اپراتورهای مجازی باقی نمانده باشد.

اما اپراتورهای مجازی (Mobile Virtual Network Operator) قرار است با استفاده از ظرفیت های مازاد اپراتورهای صاحب شبکه یعنی همان اپراتورهای اصلی تلفن همراه (همراه اول، ایرانسل و رایتل) بدون داشتن شبکه زیرساخت، خدماتی را به کاربران بازارهای خاص عرضه کنند.  در خصوص اینکه اپراتور مجازی چیست و چه کارکردی دارد مدیر وقت بررسی های اقتصادی سازمان تنظیم مقررات ارتباطات رادیویی پیش از این اعلام کرده بود: سرویس های اپراتور چهارم که به عنوان اپراتور مجازی در کشور فعالیت خواهند کرد همان سرویس های مشابه اپراتورهای موجود را ارائه می دهند و عمده تفاوتی که خواهند داشت این است که شبکه دسترسی یا همان طیف رادیویی را ندارند.

حسین فلاح در توضیح بیشتر این مطلب گفت: با توجه به این که کشور از نظر پوشش تلفن همراه به درجه اشباع رسیده است و مشترکان می توانند علاوه بر خدمات تلفنی از خدمات اینترنتی نیز با استفاده از سیم کارت هایشان استفاده کنند لازم است روی این بستر موجود خدمات محتوایی و ارزش افزوده جدید ارائه شود.

در واقع اپراتور مجازی شبکه تلفن همراه نوعی اپراتور تلفنی است که خود عملأ دارای امکانات فیزیکی برای ارسال مکالمات و داده ها نیست. این نوع اپراتورها با بستن قرارداد با یک اپراتور دیگر که دارای امکانات فیزیکی برای ارسال مکالمات و داده هاست، خدمات خود را بصورت عمده خریداری کرده و سپس با نشان تجاری و برند خود اقدام به فروش خدمات تلفن همراه، در بازار خرده فروشی می کنند.  به عبارت دیگر MVNO سرویس ویژه ای متفاوت از خدمات تلفن همراه ارائه نمی دهد، بلکه شرکت های اپراتور مجازی می توانند با استفاده از بستر تلفن های همراه محتوا و اپلیکیشن های داخلی را ارائه دهند و برای رسیدن به این نقطه لازم است میزان تولید محتوا افزایش پیدا کند.

سرشماره یا همان کد اپراتورهای مجازی می تواند متفاوت باشد و رگولاتوری به این اپراتورها سرشماره خاصی را ارائه کند. به عنوان مثال اپراتور مجازی طرف قرارداد همراه اول به جای استفاده از ٠٩١ در شماره سیم کارت های خود از شماره مخصوص واگذار شده توسط سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی استفاده کند.

اپراتورهای مجازی می توانند سیم کارت های خود را از اپراتور اصلی تهیه نکرده و خودشان از شرکت تولیدکننده خریداری کنند؛ در ضمن قیمت سیم کارت های این اپراتورها می تواند متفاوت باشد و در این زمینه از اپراتور اصلی تبعیت نکنند.  اما براساس آمار رسمی انجمن جهانی GSM تا پایان سال میلادی ٢٠١٤ بالغ بر هزار اپراتور مجازی در سراسر دنیا شکل گرفته است به این شکل که ٩٩٢ اپراتور مجازی توسط اپراتورهای موبایل میزبانی شده و ٢٦٠ اپراتور موبایل نیز اقدام به راه اندازی برندهای فرعی کرده اند که مجموعا تعداد تأمین کنندگان سرویس های موبایل را به بیش از ١٢٥٠ مورد رسانیده است.

همچنین براساس این مصوبه، اپراتورهای تلفن همراه حداکثر تا سوم آذر سال 1395 فرصت دارند حداقل یک قرارداد دیگر را با سایر دارندگان موافقت اصولی MVNO منعقد کنند

در ایران نیز در پروانه ارتقاء اپراتورهای موبایل اینگونه عنوان شده که هریک از آنها باید حداقل با دو اپراتور مجازی همکاری کنند و طبق اعلام رگولاتور سرشماره ی ٠٩٩٩ هم به اپراتور های مجازی موبایل تخصیص یافته است.

صادق عباسی شاهکوه، معاون بررسی های فنی سازمان تنظیم مقررات ارتباطات  چندی پیش درباره نحوه فعالیت دریافت کنندگان موافقت اصولی اظهار کرده بود: این متقاضیان براساس مصوبه کمیسیون، از تاریخ اعطای موافقت اصولی شش ماه فرصت دارند تا برای عقد قرارداد با حداقل یکی از اپراتورهای تلفن همراه به عنوان اپراتور میزبان اقدام کنند.

وی در عین حال تصریح کرده بود: در حال حاضر یکی از دارندگان موافقت اصولی پروانه MVNO، مراحل نهایی صدور پروانه را طی می کند و احتمالا تا سه ماه پس از دریافت پروانه می تواند سیم کارت مربوط به خود را به متقاضیان واگذار کند.  اما در ارتباط با تاریخچه اپراتورهای مجازی باید گفت، نخستین MVNO توسط اپراتور دانمارکی TELE٢ راه اندازی شد و پس از آنکه موج این پدیده اروپا را فراگرفت، اپراتور مجازی موفق انگلیس در سال ١٩٩٩ میلادی (١٣٧٨ شمسی) با برند Nextel به فروش خدمات مخابراتی اپراتور UK پرداخت.

موفقیت این اپراتور فاقد شبکه و تجهیزات به شکل گیری اپراتور مجازی «ویرجین موبایل» در ایالات متحده امریکا منجر شد. اپراتوری که توانست از ابتدای آغاز به کار خود تاکنون رقمی بالغ بر ٤٨٠ میلیون درآمد داشته باشد.


منبع: ایسنا