عجب مردمانی شده ایم ما

یادش به خیر. وقتی تلفن همراه به طور تدریجی توسعه یافت و به ابزار ارتباطی همگانی تبدیل شد، باز هم کسی تصور نمی کرد روزی برسد که بتوان با بهره گیری از شبکه اینترنت، به عضویت در شبکه های اجتماعی درآمد. شبکه هایی که وسعت ارتباط بین افراد را از نقطه ای در کره زمین تا نقطه ای دوردست در آن سوی کره زمین، مهیا می سازند. شبکه هایی که از جذابیت ها و امکانات متنوع و فوق العاده ای برخوردارند. و این یعنی مواجهه با پدیده هایی تازه و در عین حال مخاطره آمیز!

در حال حاضر مردم با نسل تازه ای از تکنیک های ارتباطی روبرو هستند. تکنیک هایی که از ابزارهای گذشته ساده تر و کم هزینه تر هستند و در عین حال جذابیت خاصی را برای مخاطبان خود دارند. تکنیک هایی که لحظه به لحظه به عنوان ابزارهایی کارآمد در جهت پیشبرد برخی از اهداف، مورد استفاده قرار می گیرند و این اقدام به گونه ای رخ می دهد که در اغلب موارد کاربران محترم به طور نامحسوس در جریان موج آرام آن قرار گرفته و با آن همراهی کرده و حرکت می کنند.

گاهی از اوقات وقتی با متن های ارسال شده در شبکه های مشهور اجتماعی این روزها مواجه می شویم، به این فکر فرو می رویم که این پیام ها از طریق مردمی منتشر می شود که مدعی برخورداری از تمدنی دو هزار و پانصد ساله هستند. آیا متمدن بودن تنها این است که به میراث گذشتگانمان افتخار کنیم و ببالیم و آنوقت برای تفریح و خوشگذرانی خودمان به نشر و توسعه هر متن و پیامی بپردازیم؟ پیام هایی که با محتوایی توهین آمیز و سرشار از تمسخر چیده شده اند تا وسیله ای برای وقت گذرانی ما باشند؟

اگر مسلمان بودنمان را هم فراموش کنیم، باید بپذیریم که موضوعی به نام اخلاق وجود دارد که همه ادیان به آن پایبندند و همان موجب می شود تا به این موضوع فکر کنیم که آیا برای ما خوشایند است که در مورد خودمان اینطور سخن گفته شود؟

باور کردنی نیست که این یک اتفاق ساده باشد. خصوصا وقتی در پیامک های اخیر به یکباره با موج عظیمی از توهین ها به یک شخصیت مهم سیاسی روبروهستیم. هرچند پیشتر از این هم از این جنس پیام ها را در رابطه با برخی از شخصیت های ادبی و سیاسی شاهد بودیم اما حرکت اخیر بیشتر شبیه به یک جریان هدایت شده است که به یک باره و با حجمی بسیار بالا، نسبت به نشر و توسعه چنین پیام هایی اقدام کرده است ومتاسفانه مردم عزیز و بزرگوار جامعه ما نیز، به جای بهره گیری از نگاهی هوشمندانه و برخوردی منطقی و روشن با چنین پیام هایی، با سرعت هر چه تمام تر به کپی کردن آن در سایر گروه ها می پردازند تا در نشر سوژه ای داغ، مشارکتی فعالانه را ارائه داده باشند.

به راستی لازم نیست که قدری درباره نحوه استفاده صحیح از این وسایل و ابزارها تامل کنیم؟ این موضوعی است که بارها و بارها بدان اشاره شده و به نظر میرسد که ضرورت پرداختن به این موضوع همچنان وجود دارد. اینکه بدانیم ابزارهای ارتباطاتی وسایل مفید و در عین حال خطرناکی هستند که می توان به نحوه استفاده از آنها توجه کرد. می توان این ابزارها را به چاقویی تشبیه کرد که وسیله ای مهم و مفید برای استفاده در امور آشپزی و آشپزخانه هستند و در عین حال همین وسیله موجبات قتل یک انسان را هم می تواند رقم بزند.

بنابراین موضوع نحوه استفاده از وسایل ارتباطی، موضوعی بسیار مهم است و اگر به این موضوع توجه شود می توان از این طریق به اثرگذاری های مثبت و موثر دست پیدا کرد. می توان از وسایل ارتباطی به عنوان وسیله ای برای فرهنگ سازی و ارتقای فرهنگ عمومی جامعه بهره برد و گامی در جهت نفع همگانی برداشت. لازمه دستیابی به این امر این است که هر فرد فعال در شبکه های مختلف اجتماعی، به دنبال تقویت نگاه و نگرشی شایسته و منطقی در خویش باشد. نگرشی که به هر انسان عاقل و بالغی می گوید که قبل از ارسال یک پیام به محتوای آن بیندیش و به این موضوع که نشر این پیام قرار است چه اثری را در پی داشته باشد؟

گاهی یک پیام به ظاهر ساده، می تواند موجبات تغییر یک نگرش و تفکر را به دنبال داشته باشد. تغییراتی که عواقب و تبعات جبران ناپذیری را موجب شود. گاهی یک پیام می تواند فرهنگ یک جامعه را دچار لطمه و آسیب کند. آسیبی که جبران آن ممکن است سالها طول بکشد.

آنچه مهم است اینکه به عنوان یک فرد مسلمان، متمدن و البته متفکر، در مواجهه با دستاوردهای ارتباطات پیچیده دنیای امروز، فردی دست بسته و منفعل نباشیم و پذیرای هر خوراکی نشویم که در برابرمان قرار میدهند. هرچند ظاهری پر رنگ و لعاب و جذاب داشته باشد. بهتر است قدری بیشتر نسبت به آنچه انجام میدهیم، فکر کنیم، به اینکه نباید بازیچه هر حرکتی در این دنیای تو در توی ارتباطی شویم.

مطالب مرتبط:

شخصیت هایی که شبکه های اجتماعی می سازند