از کارتخوانها زیاد استفاده نکنید!
مدیرکل فناوری اطلاعات بانک مرکزی با اشاره به اینکه چارهای جز افزایش کارمزد خدمات الکترونیک بانکها وجود نداشت، گفت: خوشحال میشویم تراکنشهای شبکه شتاب کاهش یابد و فروشندگان دستگاههای پوز اضافیشان را به بانکها پس بدهند.
ناصر حکیمی در نشستی خبری اظهار داشت: افزایش کارمزد خدمات الکترونیکی بانکها اجتنابناپذیر بود و اگر مجبور نبودیم تمایلی نداشتیم این کار را انجام دهیم.
وی ادامه داد: نگرانی بزرگی وجود داشت و ما تلاش کردیم با روشهای مختلف مشکلات را رتق و فتق کنیم اما نشد و ناچار شدیم بر روی خدمات الکترونیکی بانکها کارمزد اعمال کنیم.
مدیرکل فناوری اطلاعات بانک مرکزی با اشاره به هزینههای بازسازی پوزهای قدیمی و نگهداری تجهیزات آن یادآور شد: هماکنون پانزده هزار نفر به طور مستقیم و 30 تا 35 هزار نفر به طور غیرمستقیم در زمینه فعالیت شرکتهای خدمات پرداخت الکترونیک بانکی فعال هستند و در مجموع این صنعت، یک صنعت 50 هزار نفری است.
وی با بیان اینکه متوسط هزینه پرداخت حقوق هر یک از فعالان مستقیم این صنعت سالانه 30 میلیون تومان است،افزود: سالانه 450میلیارد تومان هزینه پرسنل شرکتهای خدمات پرداخت الکترونیک است. علاوه بر این پایانههای فروش عمر مفید 5 ساله دارند. قیمت هر یک از پایانهها 500هزار تومان است و ما در شبکه سه میلیون و 200هزار پوز یا پایانه داریم.
حکیمی ادامه داد: بنابراین 1600میلیارد هزینه و سرمایهگذاری انجام شده روی پایانههاست و سالی 600 تا 700 میلیارد تومان در سال هزینه نصب پایانهها شده است.
حکیمی گفت: هر سال 20 درصد هزینه استهلاک دستگاههاست و بر این اساس شرکتهای خدمات پرداخت الکترونیک باید 40 تا 50 میلیارد تومان هزینه جایگزینی کنند.
وی تصریح کرد: مجموع هزینههایی که باید انجام شود 880 میلیارد تومان در سال است تا سیستم و شبکه پرداختهای الکترونیک سرپا بماند و این به شرطی که شرکتهای خدمات پرداخت الکترونیک از تسهیلات بانکی با سود 25درصد استفاده نکرده باشند و اگر تسهیلات را محاسبه کنیم مجموع هزینه شرکتهای پشتیبان خدمات پرداختهای الکترونیک به 1400میلیارد تومان در سال میرسد.
حکیمی افزود: اگر این شرکتها زیر 880میلیارد تومان درآمد داشته باشند در زیان به سر میبرند و اگر فکری به حال سیستم خدمات پرداختهای الکترونیکی نشود به مرور این سیستم از دست خواهد رفت.
بر این اساس، خودروسازان برخی محصولات خود را در دو مدل «بدون آپشن» و «مجهز به آپشن» پیشفروش کردند؛ بهنحویکه مشتریان مختار بودند هر مدلی را که خود میخواهند، پیش خرید کنند
وی خاطرنشان کرد: ما در سال حول و حوش 140میلیارد تومان کارمزد از ماندهگیری، قبوض و... دریافت میکنیم و 300میلیارد تومان هم بانکها سوبسید میپردازند که مجموعاً بالغ بر 440میلیارد تومان میشود و تا 880میلیارد تومان هزینه شرکتهای خدمات پرداخت الکترونیک 440میلیارد تومان کسری داریم.
حکیمی با اشاره به اینکه سال گذشته ما 139میلیون تراکنش بانکی داشتیم افزود: مرداد امسال این تعداد به 340میلیون یعنی 150درصد رشد رسیده است.
وی با بیان اینکه ما از افزایش تراکنشها خوشحالیم چرا که بانکداری الکترونیک سرعت گردش پول را افزایش داده است، افزود: اما از ورود تراکنش خریدهای خرد ناراحتیم. در واقع انجام خرید با کارتخوانهای فروشگاهی فقط در ارقام بالای 10هزار تومان قابل توجیه است. هماکنون 25 درصد خریدهایی که با کارتخوان فروشگاهی انجام میشود زیر 10 هزار تومان و از نظر ما زائد است.
حکیمی ادامه داد: هنوز در اروپا و آمریکا اسکناس از معاملات حذف نشده و برای خریدهای خرد از پول فیزیکی استفاده میشود. تراکنشهای مرده و خرد وارد شبکه شده و به همین دلیل بعضاً شاهدیم شبکه دچار ترافیک و عدم کارایی است.
مدیرکل فناوری بانک مرکزی بر این اساس دو راهکار را مطرح کرد و گفت: راهکار اول این است که سیستم و تجهیزات پرداختهای خدمات الکترونیک را گسترش دهیم و راهکار دیگر بیرون ریختن تراکنشهای زائد از شبکه است.
وی افزود: تراکنش 340میلیونی شبکه در حد نهایت است و نباید بیش از 200 تا 250 میلیون باشد. واقعیت این است که ما به لحاظ نرمافزاری و سختافزاری شبکه با کمبود مواجه هستیم و تجهیزاتی که بتواند این حجم تراکنش را پشتیبانی کند در دنیا کم است. باید تراکنشهای زائد از شبکه خارج شود تا بتواند به راحتی کار کند.
حکیمی ادامه داد: دستگاههای پوز فروشگاهی برای پشتیبانی شبکه درآمدی ندارند اما صاحب فروشگاه از مزایای آن یعنی عدم نیاز به پول خرد، ماندهگیری، گرفتن صورتحساب، عدم نیاز به حمل و نقل اسکناس و اطمینان دخل برخوردار است و ما میخواهیم با اعمال کارمزد بر تراکنشهای فروشگاهی کمک شود و شبکه سرپا بماند.
وی در پاسخ به اینکه آیا احتمال افزایش کارمزد در سال آینده وجود دارد نیز گفت: بستگی به قیمت تمام شده دارد و لزوماً کارمزدها افزایش نخواهد یافت.
در حوزه عیوب تزئینات و مونتاژ نیز وضعیت تزئینات و وجود صداهای غیر عادی از موارد تحت بررسی در تستهای کیفی است. در حوزه عیوب بدنه نیز شرایط بدنه، میزان نفوذ آب و عیوب رنگ از موارد مدنظر در بررسی کیفی بازرسان است
به حکیمی گفته شد ممکن است یک سوم پوزهای فروشگاهی به دلیل اعمال کارمزد از فعالیت خارج شوند.
وی پاسخ داد: خیلی خوب است. واقعیت این است اگر چنین اتفاقی بیفتد خوشحال میشویم. از 3.2میلیون پوز فروشگاهی یک میلیون آن از فعالیت خارج شده و ما بتوانیم آنها را در جاهای دیگر فعال کنیم.امکان دور زدن وجود دارد اما امکان پنهان کردن وجود ندارد. اگر بانکی بانک مرکزی را دور بزند ما این اختیار را داریم به همان اندازه منابع آن را مسدود کنیم.این احتمال وجود دارد که بخشی از درآمد ماندهگیری به مغازهدار برگردد چون از فضای مغازهاش استفاده و به مشتری خدمات ارائه شده است.
وی در خصوص راهاندازی کیف الکترونیک برای پرداختهای خرد گفت: باید برای راهاندازی آن 500میلیارد تومان هزینه شود که ما الآن این پول را نداریم.
این مسئول بانک مرکزی در خصوص پیشبینی نتایج اعمال کارمزد بر خدمات الکترونیک نیز گفت: یا تعداد تراکنش خریدهای خرد در شبکه کاهش یافته و این خریدها با پول نقد انجام می شود و یا ممکن است کارمزد 110 تومانی روی قیمت جنس کشیده شود، اما آمار تراکنش در خریدهای بالای 5000 تومان کاهش نخواهد داشت.کارمزد یک سری تراکنشها را کاهش خواهد داد که ما خوشحال می شویم، چون شبکه خلوت شده و استهلاک آن کاهش می یابد.
حکیمی تأکید کرد: در حال حاضر سیستم خدمات پرداخت الکترونیک بانکها به یک عدهای خدمات ارائه میکند ما از آنها میخواهیم هزینه این خدمت را بپردازند در غیر این صورت هزینهها باید از جیب کل مردم و یا اضافه برداشت از بانک مرکزی تأمین شود.معمولا ابزاری که رواج مییابد به طور غیرمنطقی از آن استفاده میکنیم؛ کارت نه برای خریدهای 100 میلیونی و 50 میلیون تومانی است و نه برای خریدهای هزار تومانی است؛ این ابزار برای خریدهای 10 هزار تومان تا 10 میلیون تومان است زیرا به دلیل امکان سوء استفاده، ریسک افزایش مییابد.
حکیمی با بیان اینکه از این ابزار بیش از اندازه استفاده شده است، گفت: ما مجبوریم با تلاش فراوان این کار را ساماندهی کنیم و قطعا این اقدام بدون اعتراض و شکایت نخواهد بود زیرا وقتی رویهای غلط جا میافتد، اصلاح آن بسیار سخت است.
فرآوری: محسن جندقی بخش اقتصاد تبیان
منابع :تسنیم، فارس، ایسنا و مهر
مطالب مرتبط: