تبیان، دستیار زندگی
بعد از انقلاب اسلامی، همه مناسبات اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و حتی اقتصادی در كشورمان تغییر یافت. البته كه در هر كشوری تغییر مناسبات قدرت به واسطه یك انقلاب می تواند مناسبات دیگر را تحت تاثیر قرار دهد. اما این لزوما به معنای دگرگونی همه اصول و قواعد نیست.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

رنگ جنگ ایران – عراق

بعد از انقلاب اسلامی، همه مناسبات اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و حتی اقتصادی در كشورمان تغییر یافت. البته كه در هر كشوری تغییر مناسبات قدرت به واسطه یك انقلاب می تواند مناسبات دیگر را تحت تاثیر قرار دهد. اما این لزوما به معنای دگرگونی همه اصول و قواعد نیست

بخش کتاب وکتاب خوانی تبیان
کتاب رنگ جنگ ایران – عراق

اغلب انقلاب های دنیا در پی مخالفت با استراتژی و راهبرد گروه حاكم رخ می دهد. به عبارتی، گروهی كه حاكم نیستند ولی نسبت به سیاست های اتخاذ شده گزاره های سلبی دارند، دست به اعتراض شده و عملیات براندازی حاكمیت را در دستور كار خود قرار می دهند. البته كه این معترضان در بیشتر موارد جز گروه های آنارشیستی محض، گزاره های ایجابی نیز داشته اند. یعنی علاوه بر مخالفت های گسترده با سیاست های اتخاذ شده، یك سری سیاست های جایگزین هم داشتند. برای مثال طرفداران ماركس نه تنها در كشورهای خود معترض بودند، به خاطر تئوری های ماركس و انگلس یك سری برنامه های مختلف نیز برای اجرا در نظر می گرفتند. اما این گزاره های ایجابی را باز هم نمی شود به معنای تغییرات بنیادین در نظر گرفت؛ چرا كه هر چند استراتژی ها برای مدیریت جامعه متفاوت بوده، اما غایت و هدف در نظر هر گروه یك سان بوده؛ همه تفكرها در نظر داشتند دنیای مردمان جامعه خود را آباد كنند. و در خوش بینانه ترین حالت، قصد داشتند جامعه را با عدالت پر كنند و دست مظلوم بگیرند.

این در حالی بود كه بنای انقلاب اسلامی در ذات خود با هیچ یك از آرمان های گروه های نام برده منطبق نبود. به عبارتی هر چند امام خمینی(ع) می خواستند دنیای مردمان ایران زمین را آباد كنند اما ایدئالشان صرفا این نبوده است. امام خمینی در اصل به دلیل اینكه یك رهبر دینی بودند بیش و پیش از هر هدفی به فكر سعادت اخروی مردمان بودند. هر چند وارد كردن مفهوم سعادت اخروی در گفتمان حاكمیت ها پیش از امام خمینی نیز سابقه داشته، اما امام ما به این مهم نه تنها تصریح كردند بلكه نظام نشانه ای جدیدی سامان بخشیدند.

پیش از هر اقدام عملی این امام خمینی بودند كه مفهوم تدین را وارد گفتمان حاكمیت در ایران نمودند و جمهوریت را با اسلامیت تركیب كردند و در پی همین مهم ساز و كار حكومتی شكل گرفته هم تا حد توان خواستند اسلامیت را وارد مناسبات عملیاتی خود كنند. برای مثال وارد كردن مفاهیم دینی در تعریف ادارات یا نظام بوروكراتیك در نوع خود یك گام مهم برای نشانه سازی بود.

بنابراین با تغییر مناسبات قدرت در ایران و تولید نشانه های تئوری در سطح كلان كشور، ناخودآگاه این نشانه ها در عرصه هنر و فرهنگ نیز ورود پیدا كرد. اما متاسفانه تاكنون درباره این نشانه ها بحث و بررسی مهمی صورت نگرفته است. البته حوزه هنر انقلاب اسلامی وظیفه خود دانسته تا این مسئله را پوشش دهد و در این راستا فعالیت های مختلفی انجام داده و حتی پژوهشكده ای نیز تاسیس كرده است.

كتاب «رنگ جنگ ایران – عراق» یكی از كارهایی است كه به بررسی نشانه های افزوده شده بر نقاشی بعد از انقلاب می پردازد و در فرانسه منتشر شده است. این اثر كه محور اصلی رساله دكترای مینو خانی، تحت عنوان «بازتاب‌های جنگ در نقاشی ایرانی بعد از 1981» است، اردیبهشت ماه سال جاری از سوی انتشارات ارمتان فرانسه منتشر و به روی پیشخوان كتابفروشی‌های این كشور اروپایی و دیگر كشورهای فرانسه‌زبان رفت.

این در حالی است كه بعد از انقلاب با رخ دادن دفاع مقدس و تحمیل جنگ 8 ساله به حكومت اسلامی نشانه های پیشین دینی با نشانه های جدید كه از سر جنگ تحمیلی تولید می شد آمیزش پیدا كردند كه مفاهیم والایی همچون ایثار و شهادت تولید شدند. حال آنكه این نشانه ها اگر بررسی شوند، می‌توان به بسط و گسترش هر چه بهتر آن ها در فضای هنری همت گمارد.


منبع: پایگاه خبری حوزه هنری