وبا
مشهورترین شعر «نازک الملائکه» بانوی شعر و ادب عراق
وبا
شب ِ تیره فرا رسید
گوش کن،
به پژواک ِ نای ِ نالهها،
مردگان در دل ِ تاریکی، خاموش
و فریاد بلندِ دلهره،
غلیان ِ اندوهی که در پژواک ِ ضجهها میجوشد
در هر قلبی،
جوش و خروشی
و غمگنانه نالههایی
که در آرامش ِ کلبهها لانه کرده
و همه جا،
فریاد ِ جان در ژرفای تیرگی
و صدایی که در هر مکانی زار میزند
و مرگ،
تکه پارههایی که به جا گذاشته،
مرگ، مرگ، مرگ
ای نیل ِ غماندودِ آشفته از دستان ِ مرگ،
سپیده دمید
گوش فرا ده به آوای کودک ِ بیچاره
مردگان، بسیار مردگان
که شمارشان از کف رفته است
و فردایی که دیگر نیست
سکوتی نیست
و یا هیچ لحظهی یادمانی
این دستآوردِ مرگ است
مرگ، مرگ، مرگ
و شکایت ِانساناز آن چه مرگ کرده
وبا،
در وحشت با اجساد ِ مردگان
در غار
در سکوتی بیرحمانه
که داروییست مرگ
درد ِ وبا برخاست
و کینهای که مدام میجوشد
به ناگاه،
آن دشت ِشاد و روشن
فریاد زنان سقوط کرد
دیگر کسی فریاد ِگریه گنندگان را نمیشنود
همه جا،
پژواک، پس ِ پشت ِ پنجههای مرگ
در کلبهی زن ِ کشاورز
جز نوای نالهی مرگ نیست
مرگ، مرگ، مرگ
و نمود مرگ،
که در کالبد ِستمگرانهی وبا
به انتقام نشسته است
سکوت ِ رونده،
جز واگشت ِ صدای تکبیر نیست
حتی،
گورکن نیز مرده است
و یاوری نمانده
مؤذن نیز مرده است
کیست که مردگان را تکریم کند
دیگر جز ناله و سودایی نمانده
کودکی پدر و مادر از دست داده
با قلبی اندوهوار میگرید
و فردا، بیشک
وحشت بیماری او را فرا خواهد گرفت
ای شبح ِ خونریز،
جز اندوه ِمرگ ، چیزی نگذاشتی
مرگ ، مرگ ، مرگ
ای مصر ،مرگ احساسم را تکه پاره نمود .
الکولیرا
سكَن اللیلُ
أصغِ إلى وَقْع صَدَى الأنَّاتْ
فی عُمْق الظلمةِ, تحتَ الصمتِ, على الأمواتْ
صَرخَاتٌ تعلو, تضطربُ
حزنٌ یتدفقُ, یلتهبُ
یتعثَّر فیه صَدى الآهاتْ
فی كل فؤادٍ غلیانُ
فی الكوخِ الساكنِ أحزانُ
فی كل مكانٍ روحٌ تصرخُ فی الظُلُماتْ
فی كلِّ مكانٍ یبكی صوتْ
هذا ما قد مَزّقَهُ الموتْ
الموتُ الموتُ الموتْ
یا حُزْنَ النیلِ الصارخِ مما فعلَ الموتْ
طَلَع الفجرُ
أصغِ إلى وَقْع خُطَى الماشینْ
فی صمتِ الفجْر, أصِخْ, انظُرْ ركبَ الباكین
عشرةُ أمواتٍ, عشرونا
لا تُحْصِ أصِخْ للباكینا
اسمعْ صوتَ الطِّفْل المسكین
مَوْتَى, مَوْتَى, ضاعَ العددُ
مَوْتَى, موتَى, لم یَبْقَ غَدُ
فی كلِّ مكانٍ جَسَدٌ یندُبُه محزونْ
لا لحظَةَ إخلادٍ لا صَمْتْ
هذا ما فعلتْ كفُّ الموتْ
الموتُ الموتُ الموتْ
تشكو البشریّةُ تشكو ما یرتكبُ الموتْ
الكولیرا
فی كَهْفِ الرُّعْب مع الأشلاءْ
فی صمْت الأبدِ القاسی حیثُ الموتُ دواءْ
استیقظَ داءُ الكولیرا
حقْدًا یتدفّقُ موْتورا
هبطَ الوادی المرِحَ الوُضّاءْ
یصرخُ مضطربًا مجنونا
لا یسمَعُ صوتَ الباكینا
فی كلِّ مكانٍ خلَّفَ مخلبُهُ أصداءْ
فی كوخ الفلاّحة فی البیتْ
لا شیءَ سوى صرَخات الموتْ
الموتُ الموتُ الموتْ
فی شخص الكولیرا القاسی ینتقمُ الموتْ
الصمتُ مریرْ
لا شیءَ سوى رجْعِ التكبیرْ
حتّى حَفّارُ القبر ثَوَى لم یبقَ نَصِیرْ
الجامعُ ماتَ مؤذّنُهُ
المیّتُ من سیؤبّنُهُ
لم یبقَ سوى نوْحٍ وزفیرْ
الطفلُ بلا أمٍّ وأبِ
یبكی من قلبٍ ملتهِبِ
وغدًا لا شكَّ سیلقفُهُ الداءُ الشرّیرْ
یا شبَحَ الهیْضة ما أبقیتْ
لا شیءَ سوى أحزانِ الموتْ
الموتُ, الموتُ, الموتْ
یا مصرُ شعوری مزَّقَهُ ما فعلَ الموتْ
ترجمه / ستار جلیل زاده
تنظیم : بخش ادبیات تبیان