علاج دردهای مفصلی با طب سنتی

علت ایجاد دردهای مفصلی ناشی از سوء مزاج در طب سنتی به 3 دلیل سوء مزاج گرم (غلبه گرمی در مفصل)، سرد (غلبه سردی در مفصل) و خشک تقسیم می شود که برای هر کدام تدبیری اندیشیده اند، با ما همراه باشید...

در طب سنتی دردهای مفصلی در 5 گروه قرار می گیرند که برای هر یک از آن ها نسخه متفاوتی باید تجویز کرد؛ در واقع علت ایجاد دردهای مفصلی ناشی از سوء مزاج در طب سنتی به 3 دلیل سوء مزاج گرم (غلبه گرمی در مفصل)، سرد (غلبه سردی در مفصل) و خشک تقسیم می شود.

گروه اول بیماری های مفصلی، دردهای دموی است که احساس درد همراه با ورم و تغییر رنگ مفصل از علائم آن است. این بیماری در سن نوجوانی و جوانی بیشتر است و در فصل گرم سال نیز بیشتر دیده می شود. بنابراین کاهش غلظت خون و مصرف غذا و دارویی که حرارت بدن را کاهش دهد، توصیه می شود. به طور کلی، اگر به دردهای مفصلی ناشی از سوءمزاج گرم مبتلا باشید، باید مصرف مواد غذایی کاهنده دمای بدن مانند شربت لیمو یا آب انار را در برنامه غذایی خود داشته باشید. عناب ساده یا دم کرده بخورید یا از آلو به عنوان میوه دفع کننده صفرا کمک بگیرید.

دوم بیماری های مفصلی ناشی از افزایش صفرا است. در این بیماری مفصل کمی ورم می کند و رنگ آن قرمز مایل به زرد است. این بیماری بیشتر در افراد گرم مزاج و در سن جوانی شیوع دارد. به طور کلی اگر به دردهای مفصلی ناشی از سوءمزاج خشک مبتلا باشید، می توانید خوراکی هایی که رطوبت را به بدنتان بازمی گردانند، مصرف کنید. مثلاً شیر و بادام، جزو خوراکی هایی هستند که بسیار مفیدند.

دسته بعدی که بیشتر در جامعه دیده می شود، بیماری های ناشی از افزایش بلغم بدن است. در این دسته مفصل متورم، سفیدرنگ و هنگام لمس کردن آن سردی احساس می شود. این بیماران مصرف مواد غذایی با مزاج سرد را باید کاهش دهند. از طرفی این افراد زمانی که در معرض سرما قرار می گیرند، احساس درد بیشتری می کنند حتی در فصل تابستان وقتی فرد مقابل وسایل سرمایشی قرار می گیرد، احساس درد می کند. برای درمان باید این بیماران غذاهایی با مزاج گرم مصرف کنند. مصرف نخود، گوشت کبک یا بلدرچین همراه با کمی ادویه، غذای مناسبی است. همچنین مصرف غذا و داروهای مسهل و مالیدن روغن های گیاهی با مزاج گرم مانند بابونه و بادام تلخ به تسکین درد کمک می کند.
اگر به درد مفصلی ناشی از سوءمزاج سرد مبتلا باشید، باید مواد غذایی با طبع گرم مصرف کنید و مفاصل خود را هم با این مواد غذایی ماساژ بدهید. همچنین می توانید گردو را با زیره سبز بکوبید و آن را با عسل، خمیر کنید. سپس این خمیر را روی زانوهای خود بگذارید و روی آن را ببندید تا مفصل عرق کند و دردهایش کمتر شود. گردو، خاصیت ضدالتهابی دارد و خوردن آن هم می تواند درد و التهاب ناشی از سوءمزاج سرد را کاهش دهد.

همان طور که ذکر شد درد ناشی از سوء مزاج سرد در جامعه ی ما بیشتر است. برای کاهش درد می توان از تخم مرغ عسلی با اندکی نمک و فلفل سیاه با نان سنگک، نان سنگک با مربای بالنگ یا مربای "به" یا عسل و اندکی کره، نان سنگک با ارده و شیره انگور، همچنین نان سنگک با ارده و عسل بهره برد.
به عنوان وعده ناهار یا شام استیک شترمرغ، استیک گوشت گوسفند، چلو گشنیز، چلو زیره، خورشت کرفس، خورشت قورمه سبزی، خورشت فسنجان، خورشت سیب درختی، خورشت "به"، چلو هویج و آبگوشت قرطم بسیار مفید است. طرز تهیه آبگوشت قرطم به این نحو است که 100 گرم گوشت ترجیحاً بره یا بزغاله همراه با 200 گرم نخود با قدری زعفران و زنجبیل و نمک بپزید. همچنین جداگانه 2 قاشق غذاخوری تخم قرطم یا کافشه را با 1 لیوان آب در مخلوط کن خوب خرد و صاف کنید، عصاره قرطم را کمی قبل از مصرف به غذا اضافه کرده و غذا را با نان سنگک مصرف کنید.
شاهی قورمه نیز یک غذای هندی، مفید، لذیذ و مقوی است به این ترتیب که روغن سه قاشق، گوشت گوسفند 600 گرم، میخک 4 عدد، چوب دارچین 1 عدد، هل 4 عدد، زنجبیل نصف قاشق چایی خوری، پودر تخم گشنیز نصف قاشق چایخوری، گشنیز تازه خرد شده دو قاشق غذاخوری، پودر سیر نصف قاشق چایی خوری، خامه نصف پیمانه، ماست نصف پیمانه، پیاز متوسط 2 عدد، هل 10 عدد و فلفل سیاه به مقدار یک قاشق چایخوری تهیه کنید. سپس سیر، هل، میخک و دارچین را داخل روغن ریخته تفت دهید تا بوی آن ها در آید. سپس پیاز را داخل مخلوط ریخته و تفت دهید و گوشت را اضافه کنید. پس از این که گوشت ها تفت داده شد، 2 پیمانه آب را همراه فلفل، ماست، خامه، تخم و برگ گشنیز اضافه کنید و بگذارید غذا با شعله آهسته بپزد و مانند خورشت با برنج یا نان سنگک مصرف کنید.

دسته چهارم بیماری های مفصلی ناشی از افزایش سودا در بدن است. در این افراد، مفصل ورم مختصری دارد و احساس سنگینی مفصل کمتر از افراد بلغمی و دموی است، رنگ مفصل مایل به تیرگی است و این افراد باید از خوردن سردی و قرار گرفتن در معرض سرما، خودداری کنند. در افرادی که مشکل مفصل سوداوی دارند عواملی مانند مشکلات روحی و روانی باعث افزایش درد می شود و علائمی از قبیل وسواس فکری، بدخوابی و خواب های آشفته نیز معمولاً در این افراد دیده می شود و معمولاً از مصرف غذاهایی با مزاج سرد منع می شوند.

در دسته دیگر، فردی که درد مفصل دارد معمولاً از درد چرخشی در مفصل ها گله مند است یعنی گاهی یک مفصل و زمانی مفصل دیگر دردناک می شود و فرد احساس سنگینی مفصل ندارد بلکه نوعی کشش را در مفصل احساس می کند. درمان این نوع درد مشابه دردهای بلغمی است و مصرف سکنجبین برای این افراد توصیه می شود البته سکنجبین اگر زیاد ترش نباشد، دردهای مفصلی را تسکین می دهد.

بنابراین دردهای روماتیسم، آرتریت، سیاتیک، دیسک کمر و دردهای مفصلی دیگر در طب سنتی در همین گروه ها تقسیم بندی می شوند، به عنوان مثال در بیشتر موارد بیماری های روماتیسمی در واقع علائم دموی و صفراوی دارد یا در بیماری آرتروز علائم سردی دیده می شود اما در هر صورت باید پزشک وضعیت بیمار را به دقت بررسی و درمان خاص آن را تجویز کند.

برای بهبود دردهای مفصلی روش های درمانی دیگری نیز مانند گذاشتن یخ روی مفصل وجود دارد. همچنین روش دیگری که به افراد توصیه می شود استفاده از آب درمانی و راه رفتن در استخر است.