تحمل این همه درد برای چه؟

طی قرن های متمادی زنان و مردان برای زیبایی و پیروی از آنچه باب روز بوده است، رنج و عذاب زیادی را تحمل کرده اند.

مریم می گوید: "شخصیت افراد با هم فرق دارد. بعضی ها تحمل درد را ندارند، حتی وقتی موضوع بهتر شدن باشد. من چون هدف دارم و به نتیجه کار و اینکه شکمم صاف می شود، فکر می کنم، درد را تحمل می کنم. یکی دو هفته درد کشیدن مشکلی نیست."

اما تحولاتی که به تازگی در درمان ها و نه جراحی های زیبایی به وجود آمده راه را برای بسیاری از کسانی که از چاقوی جراحی گریزان بوده اند، هموار کرده است. درمان زیبایی در مقایسه با جراحی پلاستیک با سرعت بیشتر، اما درد و خطر بسیار کم تر چین و چروک ها را صاف می کند و بسیاری از خانم های ایرانی در شهرهای بزرگ ایران در هر فرصتی به یکدیگر توصیه می کنند که برای رفع چروک بوتاکس تزریق کنند.

بوتاکس از سم بوتولینوم حاصل می شود که باکتری های فاسد کننده غذا تولید کرده اند.

فخری، که برای رفع چروک از صورت خود سالیانه چند بار بوتاکس تزریق می کند، می گوید: "دکترم از این که زنانی در سن من هم به او مراجعه می کنند خیلی خوشحال است. او به من توضیح داده که بوتاکس برای سردردهای مزمن مصرف دارد و هیچ عوارض جانبی ندارد. من به این کار ادامه می دهم چون خیلی راضی هستم. باید ابتکار و علم را ستود."

وزارت بهداشت و درمان ایران از چند سال پیش در واکنش به موج فراگیر خال کوبی های اعضای صورت هشدار می داده که روش های به کار گرفته شده در آرایشگاه ها غیر بهداشتی است، اما اکنون انجام جراحی های پلاستیک – که می تواند خطرات جانبی زیادی داشته باشد – توسط افراد بدون تخصص و صلاحیت باعث نگرانی های زیادی شده است.

دکتر مرادیان می گوید: "درآمد حاصل از جراحی های زیبایی در ایران قابل توجه است و متأسفانه افرادی بدون صلاحیت برای سهیم شدن در این درآمد، اقدام به جراحی می کنند."

انجام جراحی های زیبایی در ایران ارزان نیست. در حالی که جراحی بینی می تواند حدود یک میلیون و پانصد هزار تومان هزینه در برداشته باشد، گفته می شود متقاضیان جراحی پستان حدود دو میلیون تومان و جراحی شکم بین دو تا چهار میلیون تومان پرداخت می کنند.

"زیبا کردن یک ایرانی را باید به دست جراحان ایران سپرد" شعار بسیاری از ایرانیان مقیم خارج است که برای انجام انواع جراحی های زیبایی از جمله بینی به ایران سفر می کنند.

دکتر مرادیان می گوید: "بینی ایرانی به طور کلی از ظاهری خوش تراش برخوردار نیست و جراحان در ایران، حداقل به دلیل زیاد بودن تعداد جراحی های زیبایی که انجام می دهند در این زمینه مهارت زیادی پیدا کرده اند."

به باور دکتر دولت آبادی، روان شناس در تهران، نارضایتی عمومی از ظاهر "ایرانی" نشان می دهد که جوانان ایرانی با دور شدن از "الگوی خودی و فاصله از خود" به سمت یکسان شدن، گرایش پیدا می کنند.

خانم دولت آبادی می گوید این پدیده خاص ایران نیست و در سطح جهان فشار برای یکسان شدن، به ویژه در میان زنان، وجود دارد.

بت میدلر، از بازیگران نامی هالیوود در چهار دهه گذشته، در گفت و گویی با مجله تایمز لندن با اشاره به برنامه های تلویزیونی در آمریکا که زنان این کشور را به انجام جراحی های پلاستیک تشویق می کنند، گفت: "این برنامه ها نمونه ای خوبی از قدرت گیری زنان نیستند.

مردان همواره خواسته اند زنان را به یک شی تقلیل دهند. اما این روزها خود زنان دست کمی از مردان ندارند. فشار بر روی زنان برای یکسان شدن و پیر نشدن خیلی ترسناک است."

اما، برخی کارشناسان ایرانی، گسترش مشخصه های ظاهری مشابه و یکسان در میان جوانان ایرانی را مشکل جراحان می دانند.

شهلا لاهیجی، صاحب نظر در امور زنان، معتقد است این جراحان ایرانی هستند که به ویژه در جراحی بینی ابتکار به خرج نشان نمی دهند و نباید کاستی های جراحان در این زمینه را تمایل به یکسان شدن تعبیر کرد.

خانم لاهیجی می گوید: "اگر جراح خوب نیست چرا جراحی را زیر سوال ببریم. انتقاد از جراحی های پلاستیک ناشی از همان چپ اندیشی هاست که می گوید فقر و نه شادی ها را تقسیم کنیم. جراحی زیبایی زمانی مختص پولداران بود اما چون حالا عمومی تر شده، نباید با آن مخالفت کرد."

آیا این روند ادامه خواهد داشت؟

در تاریخ پزشکی، جراحی پلاستیک تقریباً یک پدیده تازه است. جراحی پلاستیک در جریان جنگ جهانی اول و جراحی برای بازسازی صورت مجروحان شکل گرفت.

برای سالیان متمادی جراحی پلاستیک یک اقدام پزشکی علنی نبود و ثروتمندان به طور مخفی نقایص ظاهری خود را رفع می کردند. اما اکنون شمار متقاضیان جراحی زیبایی در بسیاری از کشورها، از جمله کشورهای پیشرفته مانند آمریکا به طور قابل ملاحظه ای افزایش یافته است.

در مقاله ای در زمینه افزایش ناگهانی شمار جراحی های پلاستیک در آمریکا، مجله علمی "کریستین ساینس مانیتور" به نقل از دکتر بورک، از کالج سوآرتمور آمریکا، می نویسد: "هر زیبایی دورانی دارد و فرهنگ جوان پرستی که اکنون در آمریکا رایج است غیرقابل اجتناب نیست."

در مقابل، دکتر مرادیان، جراح پلاستیک در ایران، معتقد است زیبایی باعث پیشرفت افراد می شود و تلاش برای به دست آوردن آن ادامه خواهد داشت.

تلاش گروه بزرگی از زنان ایرانی ساکن شهرهای بزرگ برای به دست آوردن زیبایی و جوانی، که ظاهراً با تمایل به یکسان شدن همراه است، به طور یقین آثار متفاوتی را در سطح جامعه به جای خواهد گذاشت.

در حالی که، انجام جراحی زیبایی بیشتر از هر زمان دیگر در سطح جوامع مختلف از جمله ایران مورد پذیرش قرار می گیرد، غالب روانشناسان و جامعه شناسان با جراحی های ضروری برای بهبود کیفیت زندگی افراد موافق هستند.

اما، آنان علیه جراحی های پلاستیک "بی منطق" هشدار می دهند و می گویند بیم آن می رود که جوانان به ویژه دختران با این گونه اقدامات پزشکی، همانند تغییر آرایش و رنگ مو برخورد کنند.

علت و معلول

شهلا لاهیجی، صاحب نظر در امور زنان، می گوید: "ما تعیین کننده انتخاب مردم نیستیم. جراحی پلاستیک حق هر انسان است. هر چند برخی افراد به دلیل داشتن رفاه مالی بیش از حد و از روی هوس بازی دست به جراحی های پلاستیک می زنند، اما مواردی نیز استثنایی محسوب می شوند."

خانم لاهیجی دلیلی برای مخالفت با این گونه جراحی ها نمی بیند: "نباید انگشت روی معلول گذاشت، باید دلایل را یافت. اگر در نقش درمانگر جامعه، گسترش جراحی پلاستیک را یک نوع بیماری اجتماعی ارزیابی می کنیم باید دید در واکنش به کدام مسایل اجتماعی است."

کارشناسان مسایل اجتماعی در ایران معتقدند وقتی گروه های مختلف سنی از زن و مرد نتوانند در فعالیت های متنوع با تکیه بر جوانب شخصیتی خود مشارکت داشته باشند، جامعه توازان خود را از دست می دهد و گرایش آنان به ظواهر بیشتر می شود. آنان می گویند تا زمانی که توازن به جامعه باز گردد موج فراگیر جراحی و درمان های زیبایی ادامه خواهد داشت.

منبع: BBC.PERSIAN.COM

گزارش از: شادی یزدی