تشخیص همزمان ایدز و هپاتیت C

با وجود این كه امروزه محققان به روش‌ها و فناوری‌های جدیدی دست یافته‌اند كه غربالگری خون‌های اهدایی را با روش‌های حساس مبتنی بر شناسایی آنتی‌بادی امكان‌پذیر ساخته است، اما متاسفانه همچنان خطر انتقال عفونت‌های ویروسی وجود دارد.

بررسی‌های انجام شده حاكی از آن است كه روش‌های حساس مبتنی بر شناسایی اسیدهای نوكلئیك می‌تواند نتایج اطمینان‌بخش‌تری در شناسایی عوامل ویروسی بیماری‌زا داشته باشد.

با توجه به اهمیت این موضوع، محققان دانشگاه تربیت مدرس با هدف طراحی روشی حساس‌تر در مرحله شناسایی نسبت به روش‌های معمول و همچنین تشخیص همزمان عفونت‌های ویروسی، نقص ایمنی اكتسابی تیپ یك ویروس ایدز و ویروس هپاتیت C ، از روش جدیدی استفاده كرده‌اند كه حساسیت قابل قبولی برای تشخیص عفونت ویروس ایدز و هپاتیت دارد و به صورت اختصاصی عمل می‌كند.

علاوه بر اینكه این روش، حساسیت و دقت قابل قبولی در تشخیص عفونت‌های ویروسی ایدز و هپاتیت دارد، هزینه‌ و زمان لازم برای انجام آزمایش‌های غربالگری و تشخیصی را نیز به میزان قابل توجهی كاهش می‌دهد.

با توجه به آنچه گفته شد، می‌توان پیش‌بینی كرد كه این دستاورد بتواند نقش مهمی در كنترل این بیماری و پایش درمان بیمار داشته باشد.

كبد عضوی است كه در بسیاری از فعالیت‌های حیاتی بدن نقش دارد. این عضو نه‌تنها از طریق تولید پروتئین‌های اختصاصی با عوامل ایجاد عفونت مقابله می‌كند، بلكه می‌تواند با تولید پروتئین‌های انعقادی در كنترل و توقف خونریزی نیز موثر باشد.

این در حالی است كه ابتلا به عفونت‌های ویروسی منجر به التهاب كبد و نقص در عملكرد آن می‌شود. در چنین شرایطی علاوه بر این كه كبد در سم‌زدایی و از بین بردن اثر فرآورده‌های دارویی با مشكل مواجه خواهد شد، نمی‌تواند انرژی مورد نیاز بدن را نیز ذخیره كند.

گفته می‌شود از گذشته‌های دور، انسان‌ها به بیماری‌ هپاتیت مبتلا می‌شوند و تاریخچه‌ این بیماری، ریشه در گذشته‌های دور دارد؛ اما پس از جنگ جهانی دوم محققان دریافتند این بیماری نوعی بیماری عفونی است و به این ترتیب به تدریج انواع ویروس‌های ایجادكننده‌ هپاتیت شناخته شدند.

امروزه بیماری هپاتیت مزمن ویروسی، یكی از بزرگ‌ترین مشكلات بهداشتی در سطح دنیاست و كشور ما به عنوان یكی از مناطق با آلودگی متوسط ویروس هپاتیت شناخته شده است. شیوع سرمی عفونت ویروسی هپاتیت C در سطح جهانی حدود یك درصد است و متاسفانه درصد زیادی از موارد آلودگی به هپاتیت C به صورت مزمن در بدن باقی می‌مانند.

در كشور آمریكا نیز بیش از میلیون‌‌ها نفر به هپاتیت ویروسی مبتلا هستند. از آنجا كه این بیماری سبب بروز بیماری‌های خطرناك می‌شود و با آلوده كردن میلیون‌ها نفر از انسان‌ها، زمینه مناسبی را برای ابتلا به ویروس ایدز ایجاد می‌كند، به عنوان یكی از مهم‌ترین عوامل تهدید سلامت عمومی از آن نام برده شده است.

اگرچه در سال‌های اخیر با افزایش آگاهی‌های عمومی نسبت به این گروه‌ از بیماری‌ها به افق‌های جدیدی در تضمین سلامت عمومی دست یافته‌ایم، اما متاسفانه با توجه به مشكلات ناشی از موانع موجود در جلوگیری از افزایش شیوع این بیماری‌ها و لزوم تلاش برای كاهش هزینه‌های پزشكی، اقتصادی و اجتماعی ناشی از آن، باید راهكارهای جدیدی در این زمینه آغاز شود.

با انتقال خون از شخص آلوده به شخص سالم، آن فرد به عفونت هپاتیت ویروسی مبتلا خواهد شد.

با وجود مراقبت‌های بهداشتی همه‌ساله 8 تا 10 هزار نفر از عوارض كبدی ناشی از هپاتیت ویروسی C و حدود 5 هزار نفر از عوارض ناشی از دیگر انواع هپاتیت‌های ویروسی جان خود را از دست می‌دهند. در حال حاضر بیماری مزمن كبدی، دهمین علت مرگ‌ومیر انسان‌ها و نارسایی كبدی ناشی از هپاتیت C، مهم‌ترین عامل پیوند كبد است.

سدی در برابر راه‌های مشترك انتقال بیماری

در ابتلا به هپاتیت C ، بیماران دچار هپاتیت مزمن می‌شوند كه تعداد زیادی از آنها در معرض خطر پیشرفت بیماری و ابتلا به هپاتیت مزمن فعال و التهاب كبدی قرار خواهند داشت. در برخی از كشورها مانند كشور ژاپن، ابتلا به عفونت ویروسی هپاتیت C منجر به سرطان كبد خواهد شد.

ویروس ایدز (HIV) نیز مهم‌ترین ویروس در خانواده ویروس‌هاست. عفونت HIV در صورت عدم درمان در حدود یك دهه به طول خواهد انجامید. مراحل بیماری شامل ابتلا به عفونت اولیه، انتشار ویروس به اعضای لنفاوی، ایجاد عفونت نهانی و مخفی، افزایش شدت بیماری، بیماری بالینی و در نهایت مرگ است.

جالب است بدانید احتمال ابتلا به ایدز در میان افراد مبتلا به هپاتیت C بیشتر است.

در اروپا و آمریكا تقریبا 25 درصد از بیماران آلوده به ویروس ایدز و 10 درصد از بیماران آلوده به ویروس هپاتیت C دارای عفونت همزمان هستند. بررسی‌های انجام شده حاكی از آن است كه حدود 54 میلیون نفر در سراسر جهان به این عفونت همزمان مبتلا هستند.

عفونت همزمان ایدز و هپاتیت C، بیماری‌های كبدی وابسته به هپاتیت C را تسریع می‌كند كه شامل یك تغییر سریع‌تر به سمت التهاب كبدی و سرطان کبد در این گروه از بیماران است. همچنین پیشرفت ایدز و بروز علائم آن در افراد دارای عفونت همزمان هپاتیت C ، سریع‌تر از افرادی است كه تنها به ویروس ایدز آلوده هستند.

به نظر می‌رسد شیوع بالای همزمان این دو نوع عفونت، به علت راه‌های انتقال معمول آنها مانند تزریق خون و فرآورده‌های آن باشد، لذا غربالگری حساس و مطمئن واحدهای خونی از طریق روش‌های سرولوژیك و مولكولی ضروری خواهد بود.

جام جم آنلاین