تبیان، دستیار زندگی
هر که مایل است دست بیاندازد به شاخه یاقوت احمرى که خداوند آن را در جنت عدن کاشته، به حب علی بن ابی طالب و ذریه طاهرین او چنگ بزند
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

وعده یاقوت احمر به شیعیان
وعده یاقوت احمر به شیعیان

هر که مایل است دست بیاندازد به شاخه یاقوت احمرى که خداوند آن را در جنت عدن کاشته، به حب علی بن ابی طالب و ذریه طاهرین او چنگ بزند.

در باب امامت و اهل بیت کتاب های زیادی نوشته شده است. رویکردهای متفاوتی در این مسأله دیده می شود.یکی از متداول ترین رویکردها در امامت پژوهی، روی آورد دینی است که با مراجعه نصوص دینی می کوشد تا مسأله امامت را تبیین نماید. در بین محدثین امامیه، نگاه روایی به امامت، رایج است. یکی از مهم ترین کتاب های حدیثی شیعه، کتاب ذی قیمت بحار الانوار است. در چاپ 110 جلدیِ این کتاب، جلد 23 تا 27 به امامت در احادیث شیعه پرداخته است. این پنج جلد توسط جناب آقای موسی خسروی ترجمه شده است.

باب 7 از جلد 23 بحار الانوار اختصاص به فضائل اهل بیت دارد. عنوان این باب عبارت است از:

«فضائل أهل البیت (ع) و النص علیهم جملة من خبر الثقلین و السفینة و باب حطة و غیرها».

این باب از 118 حدیث تشکیل شده است. از منابع علامه مجلسی در این باب این کتب نام برده شده است:

بشارة المصطفى، جامع الاصول، کنز جامع الفوائد، بصائر الدرجات، امالی شیخ صدوق، إکمال الدین‏، معانی الاخبار، عیون أخبار الرضا علیه السلام‏،‏ امالی شیخ طوسی، الفضائل‏، کشف الغمة، کتاب الروضة، المجالس للمفید، تفسیر العیاشی‏، المستدرک، تفسیر القمی‏، کتاب سلیم بن قیس، الطرائف فی معرفة مذاهب الطوائف‏، الاحتجاج، النهایة ابن اثیر، الجمع بین الصحیحین الستة، نهج البلاغه ‏.

در باب امامت و اهل بیت کتاب های زیادی نوشته شده است. رویکردهای متفاوتی در این مسأله دیده می شود.[1] یکی از متداول ترین رویکردها در امامت پژوهی، روی آورد دینی است که با مراجعه نصوص دینی می کوشد تا مسأله امامت را تبیین نماید.

علامه مجلسی در ذیل برخی از احادیث که نیاز به توضیح دارد با «بیان» به شرح آن پرداخته است.ایشان در پایان باب، قسمتی از کتاب الشافی سید مرتضی را به عنوان «تتمیم»آورده است.

کاری که در این نوشتار آمده است انتخاب برخی احادیث و یافتن منابعی دیگر ـ اعم از شیعه و سنی ـ برای برخی از این احادیث می باشد؛ منابعی غیر از آنچه علامه مجلسی آدرس داده است.

فضایل و اوصاف اهل بیت پیامبر ـ صلی الله علیه و آله ـ

1. جَابِرِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ: « إِنَّ لِکُلِّ نَبِیٍّ عَصَبَةً یَنْتَمُونَ إِلَیْهَا إِلَّا وُلْدَ فَاطِمَةَ فَأَنَا وَلِیُّهُمْ وَ أَنَا عَصَبَتُهُمْ وَ هُمْ عِتْرَتِی‏خُلِقُوا مِنْ طِینَتِی وَ وَیْلٌ لِلْمُکَذِّبِینَ بِفَضْلِهِمْ مَنْ أَحَبَّهُمْ أَحَبَّهُ اللَّهُ وَ مَنْ أَبْغَضَهُمْ أَبْغَضَهُ اللَّهُ.»

پیامبر اکرم فرمود: «هر خانواده‏اى از جانب پدر فرزندانشان به آنها نسبت داده مى‏شود مگر فرزندان فاطمه که من، ولىّ آنها و مرکز نژادى ایشان هستم و آنها فرزندان من هستند که از سرشت من، خلق شده‏اند. واى بر آن کسانى که فضل و مقام آنها را تکذیب کنند. هر کس آنها را دوست بدارد خدا او را دوست خواهد داشت و هر که با ایشان دشمنى بورزد خدا با او دشمنى می ورزد.»

2. حَبَّةَ الْعُرَنِیِّ قَالَ سَمِعْتُ عَلِیّاً یَقُولُ: « نَحْنُ النُّجَبَاءُ وَ أَفْرَاطُنَا أَفْرَاطُ الْأَنْبِیَاءِ حِزْبُنَا حِزْبُ اللَّهِ وَ الْفِئَةُ الْبَاغِیَةُ حِزْبُ الشَّیْطَانِ مَنْ سَاوَى بَیْنَنَا وَ بَیْنَهُمْ فَلَیْسَ مِنَّا»

حبه عرنى گفت از امیر المؤمنین ـ علیه السّلام ـ شنیدم می فرمود: «ما نجباء هستیم و فرزندان ما، فرزندان انبیاءاند. حزب ما، حزب خدایند و گروه ستم پیشه، حزب شیطانند. هر که بین ما و آنها برابرى قائل باشد از ما نیست.»

3. قَالَ النَّبِیُّ: «فَاطِمَةُ بَهْجَةُ قَلْبِی وَ ابْنَاهَا ثَمَرَةُ فُؤَادِی وَ بَعْلُهَا نُورُ بَصَرِی وَ الْأَئِمَّةُ مِنْ وُلْدِهَا أُمَنَاءُ رَبِّی وَ حَبْلٌ مَمْدُودٌ بَیْنَهُ وَ بَیْنَ خَلْقِهِ مَنِ اعْتَصَمَ بِهِمْ نَجَا وَ مَنْ تَخَلَّفَ عَنْهُمْ هَوَى.»

نبی مکرم اسلام فرمود: « فاطمه سبب شادى دل من است. دو فرزندش، میوه قلب من هستند. شوهرش، روشنى بخش چشم من است. امامان از نسل او، امین‏هاى پروردگار من و ریسمان متصل بین خدا و خلقند. هر کس به آنان چنگ زند نجات پیدا می کند و هر کس نافرمانى کند سقوط می کند.»

4. عن ابْنِ عَبَّاسٍ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ: «أَنَا مِیزَانُ الْعِلْمِ وَ عَلِیٌّ کِفَّتَاهُ وَ الْحَسَنُ وَ الْحُسَیْنُ خُیُوطُهُ وَ فَاطِمَةُ عِلَاقَتُهُ وَ الْأَئِمَّةُ مِنْ بَعْدِی عَمُودُهُ یُوزَنُ فِیهِ أَعْمَالُ الْمُحِبِّینَ لَنَا وَ الْمُبْغِضِینَ لَنَا»

پیامبر اکرم فرمود: «من ترازوى علم هستم و علی، دو کفه آن و حسن و حسین، بندهاى آن ترازو و فاطمه، قسمت اتصال دهنده دو کفه اش می باشد و امامان بعد از من عمود آن؛ در آن ترازو، اعمال دوستان و دشمنان ما را محاسبه می کنند.»

5. قال عَلِیٍّ:«‌أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ ص أَخَذَ بِیَدِ حَسَنٍ وَ حُسَیْنٍ وَ قَالَ مَنْ أَحَبَّنِی وَ أَحَبَّ هَذَیْنِ وَ أَبَاهُمَا وَ أُمَّهُمَا کَانَ مَعِی فِی دَرَجَتِی یَوْمَ الْقِیَامَةِ.»

على بن ابى طالب فرمود: «رسول خدا دست حسن و حسین را گرفت و فرمود: هر که این دو و پدر و مادرشان را دوست دارد با من روز قیامت همراه و هم درجه است.»

6. عَنْ زَیْدِ بْنِ أَرْقَمَ قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ لِعَلِیٍّ وَ فَاطِمَةَ وَ الْحَسَنِ وَ الْحُسَیْنِ:« أَنَا حَرْبٌ لِمَنْ حَارَبْتُمْ وَ سِلْمٌ لِمَنْ سَالَمْتُمْ»

پیامبر اکرم به على و فاطمه و حسن و حسین ـ‌ علیهم السلام ـ فرمود: «من با کسى که شما جنگ با او بکنید جنگ می کنم و با کسى که سازگار باشید سازگارم.»

7. قَالَ ابْنِ عَبَّاس:« لَمَّا رَجَعْنَا مِنْ حَجَّةِ الْوَدَاعِ جَلَسْنَا مَعَ رَسُولِ اللَّهِ فِی مَسْجِدِهِ فَقَالَ أَ تَدْرُونَ مَا أَقُولُ لَکُم؟ قَالُوا: اللَّهُ وَ رَسُولُهُ أَعْلَمُ. قَالَ: اعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ مَنَّ عَلَى أَهْلِ الدِّینِ إِذْ هَدَاهُمْ بِی وَ أَنَا أَمُنُّ عَلَى أَهْلِ الدِّینِ إِذْ أَهْدِیهِمْ بِعَلِیِّ بْنِ أَبِی طَالِبٍ ابْنِ عَمِّی وَ أَبِی ذُرِّیَّتِی أَلَا وَ مَنِ اهْتَدَى بِهِمْ نَجَا وَ مَنْ تَخَلَّفَ عَنْهُمْ ضَلَّ وَ غَوَى أَیُّهَا النَّاسُ اللَّهَ اللَّهَ فِی عِتْرَتِی وَ أَهْلِ بَیْتِی فَإِنَّ فَاطِمَةَ بَضْعَةٌ مِنِّی وَ وَلَدَیْهَا عَضُدَایَ وَ أَنَا وَ بَعْلُهَا کَالضَّوْءِ اللَّهُمَّ ارْحَمْ مَنْ رَحِمَهُمْ وَ لَا تَغْفِرْ لِمَنْ ظَلَمَهُمْ ثُمَّ دَمَعَتْ عَیْنَاهُ وَ قَالَ کَأَنِّی أَنْظُرُ الْحَالَ»

ابن عباس گفت:«وقتى از حجة الوداع برگشتیم در مسجد پیامبر خدمت آن جناب نشسته بودیم. فرمود: مى‏دانید مى‏خواهم به شما چه بگویم ؟

گفتیم: خدا و پیامبرش مى‏دانند.

فرمود: بدانید که خداوند منت بر اهل دین گذاشت؛ زیرا ایشان را به وسیله من هدایت نمود و من بر اهل‏ دین، منت می گذارم؛ چون آنها را به وسیله على بن ابى طالب پسر عمو و پدر فرزندانم هدایت کردم. هر که به وسیله آنها هدایت یافت رستگار است و کسى که از آنها تخلف جست گمراه و سرگردان می باشد.

مردم! خدا را خدا را در مورد عترت و اهل بیتم در نظر داشته باشید. فاطمه، پاره تن من است و دو فرزندش بازوان من هستند و من و شوهرش چون نور درخشنده هستیم. خدایا رحم کن بر کسى که به آنها رحم نماید و کسى که بر آنها ستم ورزد مورد بخشش قرار نده.

در این موقع چشمان پیامبر پر از اشک شده فرمود: گویا هم اکنون می بینم چه خواهند کرد.»

8. قال النبی :« مَنْ أَحَبَّ أَنْ یَتَمَسَّکَ بِالْقَضِیبِ الْیَاقُوتِ الْأَحْمَرِ الَّذِی غَرَسَهُ اللَّهُ تَعَالَى فِی جَنَّةِ عَدْنٍ فَلْیَتَمَسَّکْ بِحُبِّ عَلِیِّ بْنِ أَبِی طَالِبٍ وَ ذُرِّیَّتِهِ الطَّاهِرِینَ.»

«هر که مایل است دست بیاندازد به شاخه یاقوت احمرى که خداوند آن را در جنت عدن کاشته، به حب علی بن ابی طالب و ذریه طاهرین او چنگ بزند.»


نویسنده:مجتبی صداقت               تنظیم برای تبیان:مجید نقدی گروه حوزه علمیه