روابط سالم والدین و تربیت جنسی
در مقاله ی قبل با عنوان «تربیت جنسى ، خجالتی پر ضرر» درباره ی لزوم تربیت مناسب جنسی صحبت کردیم و اینکه هر کسی با توجه به چهارچوب های فرهنگی و دینی کشور خود باید رفتار مناسب را بیاموزد. و خاطر نشان کردیم به خاطر رعایت شرم وحیا خیلی اوقات در خانواده ها و مدارس آنطور که بایدآموزش داده نمی شود و حتی به سوالات کودکان در این زمینه پاسخ مناسبی داده نمی شود.در این مقاله بیشتر راجع به این موضوع صحبت می کنیم:
رشد جنسى انسان در طول زندگى ، از راه هاى گوناگون و تحت تأثیر عوامل چندى دگرگون مى شود. این تأثیرپذیرى در دوره هاى زندگى متفاوت مى باشد. تأثیرپذیرى كودك مانند تأثیرپذیرى نوجوان نیست. به همین صورت، بین جوان و میان سال نیز تفاوت است. از این رو، لازم است تأثیرپذیرى جنسى انسان در دوره هاى گوناگون به صورت جداگانه مورد بررسى قرار گیرند.شما کاربر عزیز می توانید در بخش خانواده این موضوعات را دنبال کنید.
تأثیرپذیرى كودك
بسیاری از رفتار های انسان متأثر از افكار، اندیشه ها، امیال و آرزوهایى است كه در دوران كودكى داشته است. اگر كودك در رابطه با مسائل جنسى داراى اندیشه ها و آرزوهاى صحیح باشد ، قطعاً در دوره هاى بعدِ زندگى نیز داراى رفتارهایى خواهد بود كه با اهداف متعالى انسانى سازگار و هماهنگ مى باشد.
انسان وقتى پا به عرصه وجود مى گذارد ، از لحاظ دانش و معلومات، اندوخته اى ندارد و فقیر و محروم است. همان گونه كه خداوند تبارك و تعالى مى فرماید: «خداوند شما را از شكم مادرانتان بیرون آورد ، در حالى كه هیچ نمى دانستید و او گوش ، چشم ها و قلب را براى (درك و علم) شما قرار داد ، شاید شكرگزار باشید.»1 دانشى كه در این آیه از انسان نفى شده، دانش كسبى است، نه علم حضورى كه هر انسانى نسبت به بعضى امور علم حضورى دارد.
بشر هنگامى كه به دنیا مى آید از دانش جنسى خالى است و ذهن و حافظه كودكان مانند صفحه سفیدى است كه هنوز چیزى در آن نوشته نشده و هرچه در آن ریخته شود به راحتى ثبت مى شود و به آسانى از بین نمى رود. چه این كه گفته اند: «العلمُ فى الصِّغر كالنقشِ فى الحجر» دانش آموزى در كودكى مانند نقش بستن چیزى بر روى سنگ است. هرقدر از عمر كودك مى گذرد ، بر دانسته هایش، از جمله درباره مسائل جنسى افزوده مى شود. گرچه گفته مى شود كه كودك درك و فهمى نسبت به این گونه مسائل ندارد ، اما این را هم نمى توان منكر شد كه كودك به مرور زمان، اطلاعاتى درباره این مسائل پیدا مى كند.
شاید یكى از دلایل لزوم رعایت پدر ومادر در حضور كودكان همین نكته باشد كه نباید ذهن جستوجوگر و فعّال كودكان را به این گونه مسائل آلوده كرد تا مبادا زمانى كه به بلوغ نزدیك شدند و نسبت به امور جنسى درك و فهمى پیدا نمودند ، به لغزش گرفتار گردند.
هر چه بر سن كودك افزوده مى شود ، بر توانایى او نسبت به درك مفاهیم و نمادها افزوده مى شود. كودكى كه در دوران كودكى اش با این گونه مسائل روبه روست، اگر به وسیله مربّیان از انحراف او جلوگیرى نشود ، زمینه لغزشش زیادتر است. آیا پدر و یا مادرى كه با پوشش نامناسب جسمى، یا گفتار و رفتار برانگیزاننده در برابر دیدگان كودك و یا نوجوان ظاهر مى شوند و سلامت و امنیت روانى او را دست خوش طوفان قرار مى دهند ، با والدینى كه مواظب همه حركات و سكنات خویش هستند و به اندیشه ها و رفتارهاى فرزندان خود جهت مى دهند ، یكسانند؟ آیا كودكى كه به هر دلیل صحنه های محرکی را مشاهده كرده است ، این كودك ـ چه دختر و چه پسر ـ در آینده احتمال خطایش زیادتر نیست؟
هر كدام از رفتارهاى انسان، چه مثبت و چه منفى، به نوبه خود مى تواند بر شخصیت فرد تأثیر بگذارد. انحرافات و كج روى هاى رفتار جنسى نیز از این قاعده مستثنى نیستند و در نتیجه، شخصیت انسان را متحوّل مى سازند. حال اگر به این مطلب، وسعت و عمق تأثیرپذیرى كودك را اضافه نماییم، بهتر به نقش خانوداه و دوران رشد پى مى بریم.
والدین و معلمان مسؤولیت مهمى در قبال تشكیل تصورات صحیح و كسب عادات بجا به عهده دارند. مهم ترین آن مسؤولیت ها مربوط به فراهم ساختن محیط سالم و روابط صحیح در خانواده است. در این كه رعایت چه نكاتى اساس اخلاقى خانواده را تأمین مى كند، باید گفت: داشتن رابطه درست بین پدر و مادر نقش مهمى ایفا مى كند. پدر و مادر باید دوستى، عشق و احترام متقابل به یكدیگر داشته باشند; زیرا رفتار و كردار والدین براى كودكان نمونه تقلید است.(اما فراموش نکنند در رفتار خود مقابل کودکان حریم ها را رعایت کنند)
وجود وسایل ارتباط جمعی جدید در خانواده در بسیاری مواقع سبب آسیب رساندن به سیر مناسب تربیت جنسی می شود .مثل ماهواره و فیلم هایی که ممکن است تاثیر بعضی از صحنه های آن از ذهن کودک پاک نشود.
امام صادق(علیه السلام) ارتباط سعادت فرزندان را به والدین تا آن جا توسعه مى دهند كه نوه هاى انسان را هم در برمى گیرد; حضرت مى فرمایند: «به درستى كه خداوند به وسیله رستگارى مردِ مؤمن، فرزند و فرزندِ فرزندش را رستگار مى كند.»2
در روایت دیگرى امام باقر(علیه السلام) مى فرمایند: «فرزندان با صلاح و درستى پدران خود (از بدى ها و آفات) حفظ مى شوند.»3
خانواده اگر زندگى خود را بر پایه دوستى بنا نهد ، مى توان امیدوار بود كه اجتماع آینده نسلى شایسته خواهد بود. براى حفظ كودك و نوجوان از آینده ناگوار ، باید مربّیان ، بخصوص والدین ، آنان را از تأثیرات پیچیده اى كه مربوط به معاشرت غلط و تربیت نادرست جنسى است ، دور نگه دارند.
منبع : مجله تخصصی معرفت - با تلخیص
تنظیم برای تبیان :داوودی
پی نوشت ها:
1ـ «وَاللّهُ أَخْرَجَكُم مِّن بُطُونِ أُمَّهَاتِكُمْ لاَ تَعْلَمُونَ شَیْئًا وَجَعَلَ لَكُمُ الْسَّمْعَ وَالأَبْصَارَ وَالأَفْئِدَةَ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ.» (نحل: 78)
2-اسحاق بن عمار قال: سمعت اباعبدالله(علیه السلام) یقول: «انّ اللّهَ لیفلح بفلاح الرجل المؤمن وُلدَه و ولد ولده.» مرتضى فرید، الحدیث، دفتر نشر فرهنگ اسلامى، 1366، ج 2، ص 347.
3- «یحفظ الاطفال بصلاح آبائهم» مرتضى فرید، پیشین، ج 1، ص 296.
مقالات مرتبط :
