پرسش

من توانایی تصمیم گیری ندارم و در بعضی مواقع که باید سریع تصمیم بگیرم قدرت تصمیم گیری ندارم. چطور می توانم قدرت تصمیم گیری خود را تقویت کنم؟

پاسخ

با سلام
تصمیم گیری ابزاری است كه برای شكل دادن به آینده مثبت از آن استفاده می كنیم.

و به عبارتی فرایندی است پیچیده شامل انواع توانایی های فكری و نیز داشتن اطلاعات در مورد تصمیمی كه می خواهیم بگیریم.

عوامل موثر در تصمیم گیری عبارتند از :
شخصیت فرد
عوامل محیطی
میزان اطلاعات
روش و میزان پاداش یا تنبیه
اهمیت موضوع
شفافیت موضوع

یکی از انواع تصمیم گیری ، تصمیم گیری احساسی است.
1. مبنای انتخاب فرد آن است كه احساس وی چه چیز را درست می داند .

2. تاكید بر تماس یا حس درونی است .

3. ملاك نهایی این است كه : چه حس می كند تا اینكه چه فكر می كند .

4. مبنای انتخاب فرد آن است كه احساس وی چه چیز را درست می داند .

5. تاكید بر تماس یا حس درونی است .

6. ملاك نهایی این است كه : چه حس می كند تا اینكه چه فكر می كند .

مراحل تصمیم گیری منطقی

مرحله اول : مواجه شدن با تصمیم

باز بودن به اطلاعات داخلی

باز بودن به اطلاعات خارجی

وضوح و تمركز موضوع

مرحله دوم : خلق حق انتخاب ها

مرحله سوم : ارزیابی پیامد پیش بینی شده حق انتخاب ها

مرحله چهارم : متعهد كردن خود به یك تصمیم

مرحله پنجم : طرح ریزی برای چگونگی اجرای تصمیم


1. بیان واضح اهداف و مشخص كردن چهارچوب زمانی

2. ریز كردن كارها

3. در نظر گرفتن راههای مختلف اجرای تصمیم

4. پیش بینی مشكلات و موانع

5. تشخیص منابع حمایت كننده

6. نوشتن طرح عمل ( POA)

مرحله ششم : اجرای تصمیم


1. زمان بندی و تعیین بهترین

2. تعارض های پس از تصمیم

3. عذر و بهانه نیاوردن

4. باز بودن به بازخورد

5. پاداش دادن به خود

6. كنار آمدن با چالش ، نومیدی و درماندگی

مرحله هفتم : ارزیابی پیامدهای واقعی اجرای تصمیم


برای این که تصمیم های منطقی داشته باشید باید منطقی بودن و بالغانه فکرکردن را در کل زندگی خود به عادت تبدیل کنید . در نظر داشته باشید که شخصیت همه افراد از سه بخش کودک، والد و بالغ تشکیل شده است . کودک مشتمل بر احساسات و هیجانات است . والد مبتنی بر بایدها ، سنت ها ، عادات، رویه ها و ..و بالغ مبتنی بر تعقل، استدلال، منطق و ...

لذا هر یک از این لایه های شخصیتی در مواقعی کارساز و مفید است . در مواقعی باید از کودک درون بهره برد تا شادی و نشاط داشته باشیم. در مواقعی والد کاربرد دارد و در مواقعی بالغ. در مراحل تصمیم گیری بالغ نقش مهمی بر عهده دارد .به ویژه تصمیم های مهم زندگی . لذا اگر در مجموع زندگی خود را عادت دهید تا از هر یک از بخش های شخصیت بجا و مناسب استفاده کنید مسلما تصمیم گیری شما هم بجا و مناسب خواهد بود . افرادی که مدام در پی دل خواستن ها، احساسها ، منیت ها ، و ... زندگی می کنند معمولا در هنگام تصمیم گیری هم نمی توانند منطقی عمل کنند .

برای بالغ شدن توصیه می کنیم :
1) مسئولیت پذیری
اساس شخصیت و درستی، مسئولیت پذیری می باشد. بدون هیچ عذر و بهانه ای یاد بگیرید که مسئولیت کارهایی را که انجام می دهید به عهده بگیرید. همانطور که تحسین و تمجید را قبول می کنید باید گله و شکایت را نیز بپذیرید. برای پی آمد تصمیم های خود آماده باشید و سعی کنید تصمیمات درستی اتخاذ کنید، چرا که قبول مسئولیت کار دشواری است.

۲) احساسات خود را کنترل کنید
عدم توانایی در کنترل احساس می تواند هم در زندگی فردی و هم در زندگی اجتماعی لطمات جبران ناپذیری را به شما وارد آورد. نباید به طور کلی احساستان را بکشید بلکه باید آنها را از طریق یکسری رفتار و گفتار موجه بروز دهید. به عنوان نمونه اگر کسی از زور عصبانیت دست خود را بر روی شما بلند کند، نباید سریعا عکس العمل مشابهی انجام دهید. اگر بتوانید همچنان خونسردی خود را حفظ کنید همه شما را به عنوان "آدم خوبه" داستان می شناسند.

۳) بخشنده باشید
موفقیت شما به کمک هایی بستگی دارد که در میان راه از دیگران دریافت می کنید. بدون هیچ چشم داشتی به دیگران کمک کنید. اگر توان مالی شما اجازه می دهد میتوانید هزینه ای را نیز به خیریه ها و سایر موسسات این چنینی اختصاص دهید. اگر دست شما از نظر مالی باز نیست می توانید از وقت خود استفاده کرده و به آموزش بچه های بی سرپرست بپردازید.
4) ضعف های شخصیتی خود را از بین ببرید
هر کدام از ما عیب و ایراداتی در شخصیت خود دارد. در شناخت عادات، ویژگی های اخلاقی و به طور کلی شخصیتتان تلاش کنید. به نظرات دوستان و اقوام در مورد صفات اخلاقی خودتان گوش کنید. ضعف های خود را به تدریج از بین ببرید و نقاط قوت خود را تقویت کنید. به عنوان مثال اگر در زمینه کاری با مشکل مواجه هستید سعی کنید هر روز بیش از روز قبل بر روی مسائل کاری تمرکز کنید.

5) متوجه رفتار خود باشید
رفتار و گفتار شما در قبال دیگران تعیین کننده برخورد آنها درقبال شما می باشد. شما یک تابلوی تبلیغاتی متحرک هستید که توجه همه را به خود جلب می کنید، پس بهتر است اخلاق خوب خود را به نمایش بگذارید. اگر این کار را نکنید مردم از شما خوششان نمی آید، شما را استخدام نمی کنند و با شما قرار ملاقات نمی گذارند. کارهای خوبی را که از والدین خود در کودکی اموخته اید در زندگی نیز به اجرا در آورید.
6) کار خودتان را انجام دهید
کاری که تصور می کنید برایتان مناسب است انجام دهید نه کاری که دیگران فکر میکنند انجام آن برایتان لازم است. به عبارت دیگر در پی رسیدن به خوشی و سعادت باشید. هیچ گاه خودتان را با کسی مقایسه نکنید، به ویژه در مورد مسائل مالی برای اینکه ممکن است احساس نارضایتی کنید. کارهایی که همیشه آرزوی انجام دادن آنها را داشته اید اما هیچ وقت انجام نداده اید را شروع کنید.
7) درستکار باشید
یک فرد درستکار همیشه برای اصول اخلاقی ارزش بیشتری نسبت به لذات و سودهای شخصی قائل است. کارمندان، همکاران، و خانم ها برای افراد درستکار ارزش بسیار زیادی قائل هستند. روی حرف خود بایستید و کاری را که فکر می کنید درست است، انجام دهید.

8) با اهدافتان روبرو شوید
افراد موفق از روسای شرکتها گرفته تا ورزشکاران همه و همه دارای یک عادت ویژه هستند: هدفمندی و تلاش برای رسیدن به مقصود. بدون داشتن هدف و نقشه مناسب برای رسیدن به آن زندگی شما عادی شده و شادی و موفقیت ناچیزی را میتوانید به دست آورید. برای خود اهداف روزانه، هفتگی، و ماهیانه تعیین کنید، سپس راه مناسب برای هر یک را طرح ریزی کنید و تمام تلاش خود را برای رسیدن به آن به کار بندید و از آن به عنوان راهی برای رسیدن به آرزوهای نهایی خود بهره بگیرید.

9) عادات بد خود را ترک کنید
هر یک از ما به طور متفاوت دارای عادات بدی هستیم. دیر یا زود پی آمدهای منفی آن متوجه ما خواهند شد. با خودتان عهد ببندید که رفتار بد خود را کاهش داده و یا به طور کلی از میان می برید. به عنوان نمونه یکی از عادات بد خود مثل قسم دروغ خوردن و یا تاخیر داشتن را انتخاب کنید و بعد به دوستان و خانواده خود بگویید که می خواهید چنین عادتی را برای همیشه از زندگی خود بیرون کنید. اگر آنها به عنوان یک مراقب در کنار شما باشند تمایل شما نسبت به انجام این کار افزایش پیدا خواهد کرد.