پرسش

در مورد «رجعت» توضیح بفرمایید.

پاسخ

باسلام. رجعت در لغت به معناى بازگشت است و در اصطلاح به معناى زنده شدن برخى از اموات در همین دنیا مى‏باشد.
دانشمند معاصر شیعى، علامه مظفر در این باره مى‏گوید:
«عقیده شیعه در رجعت، بر اساس پیروى از اهل بیت‏علیهم‏السلام چنین است: خداوند عده‏اى از كسانى را كه در گذشته از دنیا رفته‏اند، به همان اندام و صورتى كه داشته‏اند، زنده كرده و به دنیا برمى گرداند. به برخى از آنان عزت مى‏دهد وپاره‏اى را ذلیل و خوار خواهد كرد و حقوق حق پرستان را از باطل پرستان مى‏گیرد و داد ستم‏دیدگان را از ستم‏گران مى‏ستاند و این جریان یكى از رویدادهایى است كه پس از قیام مهدى آل محمد به وجود مى‏آید. كسانى كه پس از مردن به این جهان باز مى‏گردند یا از ایمان بالا برخوردارند یا افرادى در نهایت درجه فساد و آن گاه دوباره مى‏میرند». بر ای این اعتقاد قطعى و اجماعى شیعه دلایل متعددى وجود دارد. اولا : بازگشت به دنیا، نه از نظر عقلى محال است و نه از دیدگاه نصوص دینى. ثانیا: قرآن مجید نه تنها رجعت را ناممكن نشمرده، بلكه در آیات بیشمارى از رجعت و زنده شدن مردگان در دنیا در زمان‏هاى گذشته خبر داده است از جمله : اصحاب كهف و احیاى مردگان توسط حضرت عیسى(ع) و قضیه عُزیر پیامبر، جریان هفتاد نفر از قوم بنى‏اسرائیل و… ثالثا:در روایات فراوانی سخن از رجعت آمده است: امام صادق(ع) فرمود: «ایام الهى سه روز هستند، روز قیام حضرت مهدى، روز رجعت و روز رستاخیز» ، از حضرت رضا(ع) نقل شده است: مأمون به امام رضا عرض كرد: اى ابالحسن نظر شما درباره رجعت چیست. حضرت فرمود: حقیقت دارد. در میان امت‏هاى پیشین نیز وجود داشته است و قرآن از آن سخن به میان آورده و رسول خدا(ص) فرموده است هر چه در امت‏هاى گذشته بوده در میان این امت نیز عیناً و مو به مو پیش خواهد آمد، (میزان‏الحكمه، ج 4، ح 6927، ص 1980) همچنین در حدود 50 زیارت از زیارات معصومین(ع) نیز اعتراف به رجعت آمده است: مانند زیارت جامعه كبیره كه مى‏خوانیم : مؤمن بایابكم، مصدق برجعتكم، منتظر لامركم‏. برخی ویژگی های رجعت : الف ) امام صادق(ع) مى‏فرماید: ان الرجعة لیست بعامة و هى خاصة لایرجع الا من محض الایمان محضاً او محض الشرك محضاً؛ رجعت همگانى نیست بلكه خاص است و فقط كسانى به دنیا باز مى‏گردند كه مؤمن خالص یا مشرك محض باشند، (میزان‏الحكمه، ج 4، ص 1984، ح 6941). ب)رجعت، فلسفه‏هاى متعددى دارد؛ از جمله: اثبات معاد، لذت بردن از غلبه حق بر باطل توسط مؤمنان، چشیدن طعم عذاب شكست براى كافران در همین جهان و… ج) كلیات رجعت در نصوص دینى ثابت شده است ولى جزئیات آن به طور كامل روشن نیست. براى آگاهى بیشتر ر.ك: 1- رجعت از نظر شیعه، نجم الدین طبسى، آیت‏الله‏میرشاه ولد 2- رجعت، محمد خادمى شیرازى 3- رجعت، علامه محمد باقر مجلسى 4- اسلام و رجعت، عبدالوهاب فرید 5- رجعت، محمدباقر بهبودى 6- بازگشت روح، هادى معرفت 7- رسائل و مقالات فلسفى، رفیعى قزوینى‏