پرسش

با سلام . مدتی است که به هنگام خواب در شب دست چپ یا راستم به خواب می روند.این اتفاق روزها هم در صورتی که دستم یا پاهایم در یک وضعیت قرار بگیرند اتفاق می افتد . علت چیست . ممکن است به اختلالات عصبی مربوط شود.

پاسخ

با سلام
خواب رفتگی یا paresthesia احساس سوزش و خارشی ناخوشایند همراه با سوزن سوزن شدن عضو خواب رفته است كه غالبا در دست و پا ایجاد میشود. دلیل معمول بروز چنین حالتی نشستن، تكیه كردن یا خوابیدن بر روی عضو است به طوریكه فشاری مداوم بر اعصاب این عضو وارد شده یا جریان خون در این منطقه مختل شود.
تغییر حالت دادن و خارج كردن عضو خواب رفته از حالت فشرده، معمولا این حالت را از بین میبرد. اما با برداشته شدن فشار و با برقرار شدن پیام رسانی اعصاب به مغز و نخاع، ابتدا حالت بی حسی جای خود را به درد و سوزش داده و سپس از بین میرود. در بعضی از موارد خواب رفتگی در اثر آسیب دیدگی عصب یا اختلالات خاصی در سیستم عصبی ایجاد میشود. اگر شما غالبا و یا به مدتهای طولانی دچار خواب رفتگی اعضا میشوید، حتما به پزشك مراجعه كنید.
علائم خواب رفتگی كه معمولا در دست و پا رخ میدهد عبارتند از :
• در ابتدا عضو دچار بی حسی و سنگینی میشود
• پوست عضو خواب رفته سوزن سوزن شده و به خارش می افتد
• این عوارض پس از بازگشت بدن به حالت عادی، در عرض چند دقیقه برطرف میشود
تعدادی از دلایل عمده
• وارد شدن فشار بر روی عصب
• كاهش مقدار خون موجود در عضو
• آسیب دیدگی عصب
• تنفس سریع (نفس نفس زدن)
• متاثر شدن اعصاب از ماده ای سمی، مانند الكل یا سرب
• عارضه جانبی بعضی از داروها
• دیابت (بیماری قند)
• تصلب بافتهای عصبی یا multiple sclerosis
• كم كاری تیروئید
خواب رفتگی بر اثر فشار اطلاعات دریافت شده از محیط، توسط اعصاب پیرامونی بدن به مغز و نخاع فرستاده میشود. هنگامی كه یك عصب حسی به دلیل قرار گرفتن در یك حالت تنگ و ناراحت تحت فشار قرار گیرد، از كارایی آن كاسته میشود. اگر این فشار ادامه یابد، عضو درگیر دچار خواب رفتگی میشود، به این معنا كه پیامهای حسی قطع میشوند.
به محض آنكه فشار از عصب برداشته شود، كار خود را از سر میگیرد. حالت ناخوشایند سوزن سوزن شدن، در اثر فرستاده شدن ناگهانی پیامهای متعدد درد از عصب به مغز است. اعصاب دیگری كه در این وضعیت تحت فشار قرار گرفته بودند، از جمله عصبهای تشخیص دهنده دما، برای بازگشت به حالت اولیه به زمان بیشتری نیاز دارند.
فشردگی شدید عصب رگهای عصبی نیز میتوانند در اثر گیر افتادن میان استخوانها یا بافتهای دیگر تحت فشار شدید قرار بگیرند. برای مثال :
• سندرم تونل مچ دست - عصب اصلی دست از میان حلقه ای متشكل از استخوانهای مچ میگذرد. وجود تاندونهایی كه غشایی ملتهب و متورم داشته باشند، فضای این تونل را تنگ كرده و عصب را به شدت فشار میدهند. نشانه های این مشكل شامل حالت خواب رفتگی، درد و ضعف دست است.
• آسیب دیدگی ریشه عصب گردن- اعصاب گردن از درون سوراخهای كوچك موجود در میان مهره ها خارج میشوند.فضای این سوراخها میتواند در اثر التهاب، آسیب دبدگی یا رشد بیش از حد بافت استخوانی، كوچك شود و در نتیجه عصبی كه از آن عبور میكند به شدت تحت فشار قرار میگیرد. در این حالت احساس خواب رفتگی در گردن ایجاد شده و موجب بروز درد جابجا شده در بازوها میشود.

برای معاینه و بررسی به متخصص مغز و اعصاب مراجعه نمایید .