پرسش

با سلام دختر 2.5ساله ای دارم كه ناخن دستش را دائما می خورد حدود یك ماه است فوق العاده پر انرزی و كنجكاواست با او چه كنم . سوال راجع به خودم تصمیم دارم كه كارشناسی ارشد شركت كنم اما زود انرزی از دست می دهم . خوابم زیاد است . صبحها به هوای خوابیدن چند ثانیه ای و چند دقیقه ای خوابم تبدیل به چند ساعت و در نتیجه اعصاب داغونی و بد اخلاقیم می شود . برای خودم می برم و می دوزم كه در مدت 4ماه كه نمی شود در یك رشته جدید كه در ان اطلاعات نداری قبول شوی و بعد به خودم می گویم بقیه كه قبلا از این كارها كرده اند من از انها چی كمتر دارم .لیسانس شیمی دارم و می خواهم روانشناسی امتحان بدهم چون دو سال شیمی شركت كردم و از نتیجه راضی نبودم به میزانی كه خواندم نتیجه ندیدم .اگر همراه می داشتم و یك شخصی كه به من انرزی می داد حتما موفق بودم .اما تنها هستم برای درسم هزینه می كنم حالا كه دلم می خواهد جزوات سنجش سه را بگیرم با خودم كنار نمی ایم می گویم در این وضعیت مالی اگر قبول نشوم صد هزار تومان لااقل پول كمی كه نیست چون برای شیمی هم كلاس رفتم .و اگر هم جزوه ها را نگیرم می گویم منابعم كامل نیست پس چون اطلاعاتم ناقص است در این رقابت فشرده قبول نمی شوم . خود در گیری دارم راهنماییم كنید چطور یك برنامه ریزی دقیق و منطقی بكنم همزمان با مسولیت بچه و خانه داری با تشكر
- 27 ساله - لیسانس

پاسخ

با سلام.
با توجه به سن فرزند شما (5/2 سال) می توانید امیدوار باشید كه این اختلال چندان با دوام نخواهد بود و پس از مدتی كه او كمی بزرگ تر شد خود به خود از بین خواهد رفت. چون ناخن جویدن یكی از واكنش های عصبی است كه گویا اكنون برای فرزند شما خیلی زود است و شاید فقط در حد عادتی باشد كه از طریق مشاهده ی رفتار دیگران آموخته است.
اما نكته ی بسیار بسیاربا اهمیت این است كه اگر خدای ناكرده رفتار واكنشی شما حساب شده و منطقی نباشد و باز هم خدای ناكرده «انفجاری» و توأم با خشم و تهدید و یا تنبیه باشد همین رفتار موجب تشدید ناخن جویدن او می شود. چون وقتی رفتار و ناخرسندی شما را مشاهده می كند –دست كم احساس می كند- برای به دست آوردن تعادل خودش به رفتار جبرانی پناه می برد و همین امر و این چرخه ی معیوب تكراری، موجی دوام این رفتار در آینده می شود كه در آینده نگران كننده است. پس اولین پیش نها ما به شما این است كه به هر قیمتی كه شده واكنش ها ی خود را تغییر دهید و شرایطی فراهم كنید كه واقعاً باور كند دوستش دارید و او را می پذیرید. ما هم می دانیم تغییر یك باره ی خلق و خوی ما بزرگ تر ها كار ساده ای نیست ولی گاهی اوقات شدت علاقه به بچه هایمان موجب می شود از خیلی چیزها بگذریم از جمله عادت های پیشین خود. به عنوان یك راه حل عملی به شما پیش نهاد می كنیم حتماً تمرینات واكنش سازی عضلات یا Relaxation را انجام دهید تا آرامش كامل خود را به دست آورید و برای اقدام مؤثر او این گام ها را بردارید:
• یك مشغولیت فرعی برای كودك مهیا كنید. بسیاری از كودكان هنگامی كه دست هایشان بیكار هستند به جویدن و كندن ناخنهایشان می پردازند. كار بهتری برای انجام دادن به كودك خود بدهید! برای نمونه می توانید شیئی كوچك و قابل حملی در اختیارش بگذارید كه هر كجا خواست آن را همراه خود ببرد –یك سنگ گرد، یك توپ پلاستیكی، یك تكه خمیر- سپس تشویقش كنید تا در صورتی كه نیاز به جویدن ناخن هایش پیدا كرد، با آن شیء بازی كند.
كودكان بزرگ تر از آموختن مهارت هایی كه به دو دست احتیاج دارند، لذت می برند. برای مثال بافندگی، خیاطی، درست كردن كارهای دستی. اگرچه ما رضایت زیادی به فراهم كردن یك جانشین برای ناخن نداریم، اما كودك می تواند برای ارضای نیازهای دهانی خود از یك نی پلاستیكی استفاده كند (البته در صورتی كه سنش در حدی باشد كه این كار برایش خطرناك نباشد).
• موقعیت هایی را كه با این عادت در ارتباط هستند عوض كنید و یا از آنها دوری كنید. اگر در هنگام تماشای تلویزیون ناخن می جود، قانون این است: فقط در صورتی می تواند به تماشای تلویزیون بپردازد كه دست هایش مشغول كاری باشند. به تدریج، می توانید با ترك عادتش فرصت بیشتری برای تماشای تلویزیون به او بدهید.
• علامتی را جایگزین كنید. از كودك بخواهید تا هنگامی كه میلش بر جویدن ناخن از بین نرفته است دستهایش را مشت كند، یك توپ پلاستیكی را با دست هایش فشار دهد یا دسته های صندلی را برای سه دقیقه محكم بگیرد. پس از این باید به طور ناگهانی به انقباض ماهیچه هایش خاتمه دهد. را دیگر این است كه در هنگام نیاز به جویدن ناخن وری دستهایش بنشیند و فشار را بر آنهاحس كند.
• به كودك یادآوری كنید كه تمرین های كسب آرامش تدریجی، راهی دیگر برای رهایی از میل به جویدن هستند.
• كودك را وادار به تمرین كنید. وقتی كودك را در حال ناخن جویدن یا تمیز كردن زیر ناخن هایش یافتید، او را به فعالیت های فرعی كه آموخته است وادارید(نظیر مشت كردن دستش برای سه دقیقه) . اگر كودكتان از انجام تمرین ها خودداری كرد فعالیتی را كه مشغول آن است متوقف كنید (اورا به طور موقت محروم كنید).
• با مشاهده ی پیشرفت، كودك را تحسین كنید. به كودك نشان دهید كه انگشتانش قرمزی و حساسیت كمتری دارند و ناخن هایش در حال بلند شدن هستند. ناخن های كودك را با یك سوهان مرتب كنید و لبه های خشن را هموار سازید. زیرا این برجستگی ها می تواند برای یك «ناخن خوار حرفه ای» وسویه كننده باشند. كودكان بزرگ تر می توانند در نهایت، پیشرفت خودشان را شخصاً ثبت كنند.
• از انگیزه های مثبت استفاده كنید. نكته ی مهم این است كه وعده ی هدیه ای دوست داشتنی به كودك بدهید. برای یك دختر جوان می یتوانید از یك لاك ناخن، یك جفت دستكش زیبا و یا یك حلقه استفاده كنید. اما برای پسرها یك ناخن گیر زیبا، یك ذره بین (برای بررسی وضعیت ناخن ها) و یا مقداری خمیر باری انگیزه های مناسبی محسوب می شوند. از دست های كودك عكس بگیرید تا با مقایسه ی آنها در طول دوره ی ترك عادت و پس از آن، بهبود وضعیت ناخن ها آشكار باشد.
• مراقبت از ناخن ها را به كودك بیاموزید.

این پاسخ با استفاده از كتاب بسیار خوب «چگونه با كودكم رفتار كنم» نوشته ی دكتر گاربر ترجمه ی شاه