با کتاب، قانون بخوانیم

حسین جمالی فرد -بخش کتاب و کتابخوانی تبیان

ماه پایانی تابستان شاهد روزهای پرهیاهویی در ساختار مدیریت شهری و روستایی کشور بود. از آن جهت که شهریور مصادف شد با فعالیت شورای جدید شهرها و روستاها، انتخاب شهرداران و خلاصه فضای سیاسی و اداری جامعه متاثر از خبرهای مربوط به شوراها بود.

در حوزه کتاب، اگرچه کتب مربوط به قوانین و آیین نامه ها تا وقتی نیازی به آن نباشد، کمتر خواننده ای دارد اما وای به وقتی که سر وکار فردی به جایی بیفتد که اطلاع از حقوق شهروندی کارش را چند روز جلوتر می اندازد. آن وقت که فرد مورد نظر برای به دست آوردن اطلاعات مربوطه سراغ هر کتاب و جزوه و رسانه ای می رود.

مجموعه قوانین مربوط به شورای اسلامی روستا، بخش و دهیاران عنوان کتابی است که به قلم فراز صادقی مقدم گردآوری شده است. در این مجموعه که از جمله کتاب های حقوقی به شمار می رود، نویسنده همه احکام و قوانین مربوط به شوراهای روستایی کشور را در 364 صفحه پیش  روی خوانندگان قرار داده است.

یکی از معضلات و مشکلات همیشگی مراجعان به نهادهای دولتی و سازمان های اداری، عدم آگاهی از قوانین و مقررات جاری در آن بخش است. علاوه بر آن چه در جامعه شهری و چه در جامعه روستایی همین عدم آگاهی و اطلاع کافی باعث شده است که تخلفات بسیاری به صورت آگاهانه یا ناآگاهانه از سوی مردم انجام شود. بالطبع بار این ناآگاهی را سایر هموطنان و ساکنان یک شهر یا روستا به دوش می کشند.

نویسنده کتاب که تجربه حضور در بدنه فرمانداری و مشاور فرماندار را نیز در سابقه کاری خود دارد هدف از نگارش این کتاب را معطوف به همین کمبود در حوزه اطلاع رسانی  قوانین و مقررات می داند. جای خالی کتاب هایی از این دست که اولین فایده آن بالابردن سطح اگاهی مردمی است که خود بیشترین خدمات را از این نهادها و سازمان ها دریافت می کنند.

نگارنده در فصول مقدماتی کتاب به اهمیت و جایگاه شورا در اسلام، قانون اساسی کشور می پردازد و در ادامه نحوه تشکیل شوراها و شرح وظایف آنها را بررسی می کند.آیین نامه های داخلی و موارد مربوط به آن بخش دیگری از کتاب است که هم می تواند مورد استفاده اعضای شورا قرار گیرد و هم کسانی را که با رای خود منتخبان شورا را انتخاب کرده اند از برخی قضاوت ها و پیش داوری ها بر حذر دارد.

به اعتقاد نویسنده، بخشی از مخاطبان خاص کتاب یعنی مدیرانی که در مجموعه فرمانداری ها، بخشداری ها، دهیاری ها و شورا ها بیشترین استفاده را از این مجموعه می برند چرا  که مجموعه قوانینی که با آن شبانه روزی سر و کار دارند به صورت  یکجا، طبقه بندی شده و مدون را در اختیار خواهند داشت.

نویسنده در بخش های دیگر کتاب به سراغ مخاطب عام و جامعه هدف شورا می رود و مجموعه قوانین کاربردی در خصوص تملک اراضی، تغییر کاربری ها، بیمه های اجتماعی، محیط زیست، مقررات ساختمان سازی، ثبت اسناد و املاک، ثبت احوال،بهره برداری از اراضی و جنگل ها و دهها  نکته ریز و درشت قانونی دیگر  را با استناد با آیین نامه و قوانین مربوطه بررسی می کند.

از گذشته دور، ساخت و ساز در روستاها بعضا بدون رعایت ضوابط و مقررات ساختمان بوده و در سال های اخیر هم با رشد و توسعه گردشگری برخی روستاها مورد هجوم سودجویان قرار گرفته اند. ویلاسازی و توسعه بناهای مسکونی بدون توجه به زیر ساخت ها و امکانات موجود در هر منطقه یکی از آسیب های جدی این حوزه به شمار می رود.

در بخشی از این کتاب با بررسی این موضوع، مقررات ملی ساختمان های روستایی برای استفاده مخاطب معرفی شده است. در بخشی از این فصل می خوانیم:مقررات ملی ساختمان عبارت است از مجموعه اصول و قواعد فنی که رعایت آنها در طراحی، محاسبه، اجرا، بهره برداری و نگهداری ساختمان ها به منظور اطمینان از ایمنی، بهداشت، بهره دهی مناسب، آسایش و صرفه اقتصادی الزامی است.

چاپ اول مجموعه قوانین و آیین نامه های  مربوط به شورای اسلامی روستا، بخش و دهیاران نوشته فراز صادقی مقدم به همت نشر پایگاه فرهنگ در 2000 نسخه منتشر شده است.