صفر تا صد حذف یک صفر

امروزه برای پیشرفت و توسعه اقتصادی و همچنین مهار تورم؛ موضوع حذف یک یا چند صفر از واحد رسمی پول کشورها، مورد توجه و بررسی قرار گرفته است. این طرح موافقان و مخالفان فراوانی در سراسر جهان دارد.

به اعتقاد برخی از صاحب نظران اقتصادی حذف صفر از واحد رسمی پول کشورها یکی از راه‌های کنترل تورم اقتصادی است که در کشورهای مختلفی اجرا شده و در مواردی هم نتیجه مطلوبی داشته.

کدام کشورها از شر صفرهای پول خلاص شدند؟

تاکنون بیش از پنجاه کشور در سراسر جهان با بررسی های طولانی مدت و همه جانبه به این نتیجه رسیده اند که حذف صفر از واحد پولی کشورشان کمک چشمگیری به مهار تورم می کند و بنابراین مهم، این طرح را به مرحله اجرا گذاشتند که مهمترین این کشورها عبارتند از:

- آرژانتین

- برزیل

- مکزیک

- ترکیه

- آذربایجان

- یوگوسلاوی

حذف صفر از پول ایران

حائز اهمیت است بدانیم "ریال" از سال ۱۳۰۸ به عنوان واحد رسمی پول ایران و به جای تومان انتخاب شد، اما این واحد در میان مردم کاربرد چندانی نداشت و در موارد بسیار که حتی می‌توان به کارمندان ادارات اشاره کرد، همه از واحد تومان استفاده می‌کردند.

موضوع حذف صفر از پول ایران امری است که مدتها بر سر آن بحث و گفتگوهای کارشناسانه صورت گرفته است. البته همواره زمانی که سخن از تجربه ای موفق در حذف صفر از پول ملی به میان می آید، نگاه مسئولان و کارشناسان ایرانی معطوف به همسایه غربی می شود. هرچند بیش از 50 کشور جهان اقدام به حذف صفر از پول خود کرده اند اما طی سالیان اخیر بارها این متخصصان بانک مرکزی ترکیه بوده اند که جهت انتقال تجربیات خود در اصلاح واحد پولی به ایران سفر کرده اند و اکنون نیز کارشناسان داخلی بر سر اینکه آیا ایران در حذف صفر مانند ترکیه موفق خواهد شد یا خیر بحث می کنند. ایجاد تغییر در تصویر شکل گرفته از یک کشور شاید دهه ها به طول بیانجامد اما ترکیه در کمتر از یک دهه موفق به انجام این امر شد. ده سال پیش اقتصاد ترکیه در هم ریخته و بیمار بود، بانک ها در شرف ورشکستگی بودند، تورم بالا هم جزیی همیشگی از اقتصاد به حساب می آمد و درخواست کمک ترکیه از صندوق بین المللی پول به یک عادت تبدیل شده بود. اما اکنون رشد اقتصادی ترکیه تقریبا از تمام کشورهای اروپایی بیشتر است. مشکلاتی که دیگر کشورهای حوزه مدیترانه مانند یونان، اسپانیا، پرتغال و حتی ایتالیا  با آن دست به گریبانند در ترکیه به چشم نمی خورد.

در این خصوص بحث حذف یک صفر از واحد پول ملی مدت هاست که از سوی مقامات اقتصادی و بانکی مطرح است. ومردم  سالهاست در تمام مبادلات پولی خود از واژه تومان به جای ریال استفاده میکنند و تصویب این موضوع تنها پذیرش واقعیتی است که مدتهاست عملی شده است. این سیاست بنابر آنچه که مقامات بانک مرکزی تاکید کردند آثار اقتصادی از جمله تورم و یا اثرگذاری بر سایر شاخص‌های کلان اقتصادی را به دنبال نخواهد داشت و تنها موجب تسهیل مبادلات و برگشت به فضای عرفی جامعه می‌شود، چرا که اکنون نیز مردم در امور روزانه و مبادلات به غیر از مسائل بانکی تمام امور مالی خود را با واحد تومان انجام می‌دهند.

پروسه‌ای طولانی بر سر راه تبدیل ریال به تومان وجود دارد. در این راستا پیشنهاد دولت این بوده که یک صفر از واحد پول ملی حذف شود. این طرح 12 مزیت دارد که جزئیات آن به شرح زیر است:

1. کاهش تورم.

2. نقل و انتقال آسانتر پول و کاستن از مخاطرات آن در حجم کلان

3. صرفه‌جویی در هزینه‌های چاپ اسکناس

4.  صرفه‌جویی در وقت نیروهای انسانی و هزینه‌های معاملاتی در مسایل مالی کشور.

5.  اثرات مثبت روانی در جامعه (افزایش اعتماد به نفس).

6.  مانع نفوذ ارزهای خارجی

7. تقویت پول ملی و افزایش ارزش اسمی آن

8.  کاهش تورم و موجب جلب اعتماد سرمایه‌گذاران

9. سادگی در مبادلات و نگهداری ساده‌تر حساب‌ها ارقام، ترازنامه‌ها

10.  اشغال فضای کمتر آمار و اطلاعات مالی در حافظه و هارد رایانه

11. کاهش نیاز به استفاده از چک‌های بانکی به شکل بی‌رویه و غیرمنطقی

12. کاهش تسهیلات فعالیت دستگاه‌های خودپرداز

کلام آخر

باتوجه به آنچه که گفته شد در می یابیم، اهداف این اصلاحات (تبدیل ریال به تومان) تامین ثبات، سلامت و پایداری نظام پولی و بانکی بر مبنای موازین شرعی و صیانت از منافع سپرده‌گذاران است که مشتمل بر اقدامات مناسب به‌ منظور برون‌رفت مؤسسات اعتباری از شرایط نامطلوب، نحوه رسیدگی به تخلفات مؤسسات اعتباری و اقدامات مقتضی در زمان ورشکستگی این مؤسسات است. و در نتیجه از ایجاد تورم و ورشکستی بانک ها و موسسات مالی جلوگیری خواهد کرد.

---

منابع: خبرگزاری مهر/ خبرگزاری تسنیم