مقایسه هوش هیجانی در انواع حجاب و پوشش

پژوهش در راستای بررسی احساس پوشیدگی، هوش هیجانی و سلامت روان، با توجه به نوع پوشش افراد مورد مطالعه قرار گرفته است که هوش هیجانی زنان چادری بالاتر از هوش هیجانی زنان مانتویی است زیرا...

هوش هیجانی:

تعریف: هوش هیجانی یا EQ”” عبارت است از توانایی و شناخت صحیح هیجان‌ها و عواطف خود و دیگران، آنگونه که هستند؛ و در بر گیرنده دو جنبه از هوش است که عبارتند از؛

اول: درک خودتان به معنی درک اهداف، تفکرات، رفتار و مقاصد

دوم: درک دیگران و احساسات آنها

ابعاد هوش هیجانی:

شناسایی و بیان هیجان‌ها: که به معنای توانایی فرد در خود آگاهی هیجانی، بیان هیجانات، درک نیاز‌های دیگران و توانایی تشخیص درست از نادرست و ابراز هیجان است.

استفاده صحیح از هیجانات: به معنی استفاده از عواطف در جهت کمک به کسب نتایج مطلوب، حل مسائل و استفاده از فرصت‌هاست و نیز توانایی تشخیص هیجانات گوناگون از یکدیگر و استفاده از آن‌ها در جهت تفکر موثرتر.

فهم و درک هیجانات: که همان توانایی فهم هیجانات پیچیده(نظیر احساس دو هیجان همزمان) و آگاهی از علل آنها و چگونگی تغییر هیجان‌ها از یک حالت به حالت دیگر است.

مدیریت و تنظیم هیجانات : یعنی توانایی اداره کردن هیجان ها در خود و دیگران، به کار گیری عواطف برای حل مسائل و هماهنگ کردن هیجان و تفکر

آنچه مهارت هوش هیجانی به ما آموزش می دهد:

اولا: انسان به درون خود نگاه کند، قبل از آنکه دهانش را برای برقراری ارتباط باز کند.

ثانیا: به ما یاد می دهد تا بفهمیم علت رفتارهای دیگران چیست.

ثالثا: یاد می دهد که در مورد هیجانات خود و دیگران با هوش، زیرک، دقیق بوده و به هیجانات در هر موقعیتی اهمیت دهیم.

مشخصات افراد با هوش هیجانی بالا

این افراد دارای ویژگی های منحصر به فردی هستند که آنها را از دیگران متمایز می سازد و ضامن موفقیت آنها در زندگی است. ایشان در زمینه تعارض قادرند به طور عمیق و منطقی بیاندیشند و به جای اینکه واکنش نشان دهند، گوش کنند و خواسته‌هایشان را به شکل مناسب ابراز کنند.

ایشان، احساسات یا افکار خشم را سرکوب نمی‌کنند، بلکه به جای آن، این احساسات و افکار را با روش سازنده اظهار می‌کنند و همچنین این افراد بهتر می‌توانند خود را کنترل کرده و به خود انگیزه بدهند.

آیا EQ همان IQ است؟

حتما همه ما می دانیم که این دو مقوله کاملا از هم متفاوت هستند چه بسا افرادی که؛ دارای IQ”” و هوش شناختی بالایی هستند ولی از EQیا هوش اجتماعی پایینی برخوردارند که برقراری رابطه با این افراد بسیار مشکل است. چراکه در واقع اینگونه افراد عموما احساس برتری کرده و فکر می‌کنند مسائل را خوب درک می‌کنند، در حالی که تنها ادراک محدودی از هیجانات خود و دیگران داشته و اغلب همدردی و دلسوزی را درک نمی‌کنند.

پس باید گفت؛ هوش شناختی یا IQ تنها شاخص عمده برای افراد نیست. و پژوهشگران معتقدند هوش هیجانی می‌تواند کاربرد ها و تاثیرات مهمی بر فعالیت های گوناگون آدمی چون رهبری و هدایت دیگران، زندگی شغلی؛ خانوادگی و زناشویی، تعلیم و تربیت، سلامت روانی و … داشته باشد.

بررسی میزان EQ خانم های چادری، مانتویی معمولی، مانتویی مدگرا در یک تحقیق میدانی

طی یک تحقیق توصیفی از نوع پیمایشی که میان ۳۰۰ نفر از خانم‌های ۱۵ تا ۴۵ ساله تهرانی با پوشش های مختلف انجام شده است؛ پرسشنامه ای که شامل ۹۰ سوال و شیوه نمره گذاری آن برای مبنای مقیاس لیکرت می باشد و نیز فرم ۲۸ سوالی پرسش نامه گلد برگ در اختیار این افراد گذاشته شد که طی آن به بررسی اطلاعاتی درباره وضعیت اجتماعی- اقتصادی نوع پوشش آزمودنی، احساس پوشیدگی و تابع مد بودن افراد فراهم می‌کند.

که احساس پوشیدگی آزمودنی جمعا با سه سوال سنجیده می شود: ا- در حال خرید ۲- گردش در شهر ۳- هنگام حضور در جمع (دوستان ، مهمانی …) و هنگام حضور در محل کار، دانشگاه یا در هر محل رسمی دیگری است. که تفاوت معناداری بین احساس پوشیدگی بین سه گروه پوششی وجود داشت.

برای جلوگیری از اطاله کلام به طور خلاصه به بیان تنایج آزمون مذکور می پردازیم.

احساس پوشیدگی در سه گروه مذکور: افراد با پوشش چادر احساس پوشیدگی بالایی داشتند،بین احساس پوشیدگی افراد مانتویی معمولی در مقایسه با افراد چادری تفاوت معناداری مشاهده شد. یعنی افراد مانتویی معمولی چون خود را با افراد چادری مقایسه می کردند احساس پوشیدگی کمتری داشتند و این در حالی بود که افراد مانتویی مدگرا احساس پوشیدگی بالاتری نسبت به افراد مانتویی معمولی داشتند چرا که ایشان خود را با افراد بی حجاب و بد حجاب اطراف خود مقایسه می کردند.

میانگین هوش هیجانی و سلامت روان در سه گروه مذکور:

با بررسی تحقیق مذکور در پوشش چادر، میانگین هوش هیجانی و سلامت روان در بالاترین مقدار و در پوشش مانتویی مدگرا این میزان در پایین ترین مقدار قرار گرفت.

نتیجه پژوهش

نتایج این پژوهش در راستای بررسی احساس پوشیدگی، هوش هیجانی و سلامت روان، با توجه به نوع پوشش افراد مورد مطالعه نشان داد با افزایش احساس پوشیدگی، سلامت روان افزایش میابد. و نیز طی بررسی دیگری به این نتیجه رسیدیم که با افزایش احساس پوشیدگی، اضطراب و بی خوابی و افسردگی کاهش میابد. ونیز بین احساس پوشیدگی و متغیر هایی نظیر استقلال، خود آگاهی هیجانی، روابط بین فزدی، عزت نفس، انعطاف پذیری، همدلی و خود ابزار، به این نتیجه رسیدیم که افراد با احساس پوشیدگی بالاتر توانایی بالاتری در حل مسئله یعنی تشخیص و تعریف مشکلات، ارائه راه حل های موثر و مفید، تحقق بخشیدن و اعمال آن ها، در تحمل فشار روانی  در واقع گرایی در خودشکوفایی در خوش بینی یعنی زیرکانه نگاه کردن به زندگی، حتی در صورت بروز بدبختی  و خوشبختی دارند. لذا در گروه چادری هوش هیجانی و سلامت روان در بالاترین مقدار و در گروه مانتویی مدگرا در پایین ترین مقدار قرار دارد.

نتیجه ای که ما از بحث گرفتیم

با آنکه این روزها انگ های مختلفی چون امل بودن، متحجر بودن و بسیاری از این الفاظ نامانوس به افراد با پوشش کامل چادر زده می شود افراد چادری ای که نه با تحمیل، زور و اجبار یا تقلید، بلکه با فکر و سنجیده شده این حجاب برتر را انتخاب کرده اند همچنان بر حجاب خود پایبند بوده و برای صحبت های افرادی که به حجاب بی احترامی کرده و آن را باعث عقب افتادگی زن میدانند ارزشی قائل نیستند. و این نشان از هوش اجتماعی بالای این افراد دارد که همواره با ارزش های دینی همسو بوده و به هیچ وجه من الوجوه حاضر نیستند از عقاید خود کوتاه بیایند.

از این دست زنان در جامعه کنونی ما کم نیستند، افرادی چون بانو دباغ که در عین اینکه در بسیاری از عرصه های اجتماعی و سیاسی کوشید و هیچ گاه منفعل نبودند، بر عقاید دینی خود (که یکی از مهمترین بحث های دین برای زن حفظ حجاب بود) پایبند بودند تا مشتی محکم باشد بر دهان یاوه گویانه غرب زده زمانه که این نشان از اراده و عزم قوی، سلامت روان اینگونه افراد دارد.

با امید آنکه همه زنان میهن ما قدر گوهر وجودی خویش را بدانند و با استفاده از هوش هیجانی سرشار خود حربه های دشمن را تشخیص داده و با آن همسو نگردند. و بیش از آنکه به دنبال نشو ونمای ظاهری خویش باشند به پرورش نیروهای بالقوه، نهفته در روح خویش بپردازند تا گامی به سوی خدایی کردن زندگی خویش برداند چرا که زن پایه و اساس خانه است و اگر زن به امور جزیی و کم اهمیتی چون رسیدگی به ظاهر خود بسنده کند به اصطلاح معروف” کلاه افراد خانه پس معرکه است”.

---

منبع : نشریه اسلام و پژوهش های تربیتی شماره ۱