از خون تا نماز در شب یلدا

امروز سی سال از یلدای خونین کرمانشاه می گذرد روزی که هواپیماهای بعثی مردم بی دفاعی که برای برپایی مراسم شب یلدا آماده می شدند به خون کشیدند؛ این همان شبی بود که عده ای از رزمندگان در منطقه «علی شرقی، علی غربی» با خواندن دو رکعت نماز کنار سفره یلدایشان در سنگر، خود را برای عملیات بزرگ «نهر عنبر» آماده می کردند.

تلخ ترین بمباران کرمانشاه

سرهنگ مرادعلی محمدی مدیرکل حفظ آثار و نشر ارزش های دفاع مقدس استان کرمانشاه در سی امین سالگرد شهدای یلدای خونین گفت: بیشترین بمباران شهرهای کشور در سال 1365 صورت گرفت.

هدف دشمن از بمباران شهرها ایجاد رعب و وحشت در میان مردم و فشار روحی برای متزلزل کردن اراده آن ها در ادامه نبرد و مقاومت و پشتیبانی از رزمندگان و خارج شدن از بن بست در نبردهای زمینی بود.
استان کرمانشاه به عنوان مرکز پشتیبانی از رزمندگان اسلام در جبهه میانی و به دلیل هم مرز بودن با کشور عراق همواره موردتهاجم هواپیماها و موشک های دشمن قرار گرفت و در طول جنگ تحمیلی با تقدیم 2748 شهید در اثر بمباران ها و حملات موشکی و بیش از هزاران نفر زخمی و مجروح، جلوه ای از حماسه ایثار و مقاومت و پشتیبانی از رزمندگان اسلام را خلق کرد.

یکی از تلخ ترین حوادث دوران دفاع مقدس حادثه شب یلدای خونین شهر کرمانشاه است. زمانی که در 30 آذر 1365 مردم شهر بر اساس رسم دیرینه مشغول خرید و تهیه ملزومات شب یلدا بودند تا در جمع خانواده شب خاطره انگیزی را سپری کنند که ددمنشان رژیم بعث عراق با تهاجم به وسیله ده ها فروند هواپیما در دو نوبت و در ساعات 12:30 و 16:45 دقیقه مراکز خرید مردم و مناطق مسکونی مختلفی از شهر کرمانشاه را مورد آماج بمب های خوشه ای قراردادند.
در اثر این بمباران ها بیش از 100 تن از شهروندان کرمانشاهی به شهادت رسیده و تعداد زیادی از مردم بی گناه نیز مجروح شدند و خاطره خوش شب یلدا برای مردم این دیار به اندوه تبدیل شد.

جای خالی آق بابا

حمید فیض آبادی، تخریبچی دوران دفاع مقدس بابیان این مطلب که رزمندگان دوران دفاع مقدس از همین جامعه بودند و با آداب و رسوم جامعه شان رشد کردند، ابراز کرد: جمع بچه های تخریبچی و غواص؛ هم به لحاظ بعد معنوی قوی تر بود و هم نشاط و شوخی ها و خنده در بین شان بیشتر بود؛ رزمندگان آداب نیکوی از قدیم مانده مانند مراسم تحویل سال را رعایت می کردند و به عنوان مثال سفره هفت سینی با انواع سلاح هایی که با سین شروع می شد، داشتند.
بچه های رزمنده تخریبچی در سنگرها یا آسایشگاه ها، میوه، تخمه و تنقلاتی که معمول بود را از روزهای قبل برای شب یلدا نگه می داشتند، دورهم محفل شادی داشتند و سعی می کردند این شب را متفاوت بگذرانند؛ در کنار دعا، زیارت عاشورا و قرائت سوره واقعه، جک ها و لطیفه های خوب و اسلامی گفته می شد و نسبت با سایر شب ها متفاوت برگزار می شد.

رزمندگان در شب های خاص، دعا، مناجات و مراسم ملی را به طور خاص برگزار می کردند و به یکدیگر تبریک می گفتند، اما باوجوداینکه آداب و رسوم گذشته را رعایت می کردند، مراسمی برای مانند چهارشنبه سوری نداشتند.

شاید بعضی ها که افراطی و در اطراف ما خیلی اندک بودند، این شب ها را قبول نداشتند و می گفتند این مراسم از گذشته مانده و طاغوتی است اما درواقع این روزها در آیین، فرهنگ و سنن ما هست و بچه های رزمنده به آن ها توجه داشتند.
«مهدی سعیدی»، برادر دو شهید که سال گذشته درگذشت، همیشه در شب های خاصی که مراسم داشتیم، از همه شادتر بود و بیشتر شوخی می کرد بااینکه مسئول ما محسوب می شد، سعی می کرد فضای شادی در بچه ها حکم فرما باشد؛ آقای سعیدی پدربزرگ ما که آق بابا صدایش می کردیم را دیده بود و در شب های خاصی مانند شب یلدا می گفت جای آق بابا خالی؛ کاش بود و از آن رسوم قدیم برایمان تعریف می کرد.

نماز در شب یلدا

جاوید فولادزاده جانباز 35 درصد دفاع مقدس اظهار داشت: سال 65 و در شب یلدای آن سال ما در منطقه «علی شرقی، علی غربی» و تپه 160 بین دهلران و موسیان ایران و مرز عراق در سنگری تنها به وسعت 6 متر و در فاصله کمتر از 100 متری با نیروهای عراقی بودیم و چون در تیررس عراقی ها بودیم سقف سنگر را بسیار پائین آورده بودیم تا از دور دیده نشود.

در آن شب 15 نفر بودیم و چون سنگرمان کوچک بود به سختی کنار یکدیگر نشستیم؛ اما سفره ای پهن کردیم و توی آن آینه، قرآن، کاسه آب و اسلحه گذاشتیم و ژس هم رزمان شهیدمان را هم به کنارشان قراردادیم؛ آن سفره شب یلدا هیچ گاه از ذهنم پاک نمی شود و شب خاطره انگیزی شد.
در آن شب توسط یکی از بچه های اهواز، هندوانه ای تهیه شد، من نیز تخمه و پسته ای که یک ماه قبل وقتی در مرخصی بودم تهیه کردم را توی سفره گذاشتم و بچه های شمال هم چند دانه ازگیل و گلابی جنگلی آوردند. سوغات بچه های طارم زنجان هم زیتون بود.

بیوک آذری زبان نیز نُقل های معروف و خوشمزه از ارومیه آورده بود و خلاصه هرکسی به نحوی نقشی در آماده کردن سفره شب یلدا آن هم در شرایط سخت منطقه و در فاصله کمتر از 100 متر با عراقی ها ایفا کرد. این ها همه در شرایطی بود که ما باید برنامه مان در 40 دقیقه تمام می شد و به دلیل نزدیکی با نیروهای عراقی نگهبانی هم می دادیم.
قرار بود سه روز بعدازآن شب به یادماندنی عملیات بزرگ «نهر عنبر» توسط نیروهای سه گانه ارتش، سپاه و بسیج در منطقه دهلران و موسیان علیه نیروهای عراقی انجام شود. آن شب در کنار سفره یلدا ضمن اینکه هر کس در فضای صمیمی لطیفه ای شیرین یا خاطره ای از دوست شهید خودش تعریف می کرد.
در پایان همگی با خواندن دو رکعت نماز از خدای بزرگ خواستیم تا در این شب که جزء فرهنگ ملی و باستانی ما است و خانواده های ایرانی در کنار هم جمع شده اند ما را دعا کنند تا در این عملیات مهم پیروز شویم؛ چه حالت روحانی و وصف ناشدنی بود وقتی بچه ها با دادن نامه خود به یکدیگر وصیت می کردند هر کس که زودتر شهید شد دیگری نامه اش را به خانواده اش برساند و این عملیات هم با پیروزی ما همراه شد.