زبان فارسی و مشکل های به کارگیری آن در رسانه ها

به گزارش تبیان به نقل از  ایرنا، نشست بررسی چالش های نگارش زبان فارسی در رسانه ها روز سه شنبه با حضور سید سعید قاسمی (پژوهشگر تاریخ مطبوعات)، فریدون صدیقی (کارشناس علوم رسانه ای)، حمیدرضا مدقق (کارشناس رسانه) و علیرضا حسینی پاکدهی (عضو هیات علمی دانشکده ارتباطات دانشگاه علامه طباطبایی)، در دفتر مطالعات و برنامه ریزی رسانه ها برگزار شد.
در این نشست فرید قاسمی با اشاره به تحت تاثیر قرار گرفتن زبان فارسی در رسانه ها در دوره های گوناگون گفت: نثر روزنامه نگارانه در ایران از 1215 تا به امروز در حدود 180 سال ادامه داشته است که طی این مدت همواره در دوره های گوناگون تحت تاثیر سلیقه های مختلف قرار گرفته است.
وی ادامه داد: در دوره ای که روزنامه ها چاپ سنگی می شد این سلیقه را در نگارش زبان فارسی، خوشنویسان اعمال می کردند. در دوره چاپ سربی حروف چین ها در شکل صوری و محتوایی زبان فارسی در مطبوعات اثر می گذاشتند و بسیاری از واژه هایی که بعد به صورت غلط مصطلح مطرح شد حاصل این دوره است.
قاسمی افزود: پس از آن که حروف نگاری رایانه ای باب شد، این کم دقتی بیشتر شد و بعد از گسترش شبکه های مجازی و پدید آمدن شهروند خبرنگاران نیز کار به جایی رسید که می توان گفت «آن قدر کشته فزون شد که کفن نتوان کرد».
این پژوهشگر تاریخ مطبوعات گفت: ما در رسانه های نو دو نوع پیام نگار داریم؛ یکی رسانه نگار و دیگری رسانه آویز، رسانه آویزان کسانی هستند که آویزان مطبوعات شده اند و آن را به انحراف کشیده اند.

** حمیدرضا مدقق: رسم الخط یکسان نداریم
حمیدرضا مدقق نیز در این نشست گفت: ما در کتاب های تحصیلی آموزش و پرورش نیز رسم الخط یکسانی نداریم، از این رو است که در یک کتاب آموزش و پرورش یک واژه سر هم نوشته می شود و در کتاب دیگر جدا. این دوگانگی و تعارض ها نخستین مشکل زبان فارسی در رسانه ها به شمار می رود.
وی افزود: دیگر مشکل این که، کسانی که وارد عرصه رسانه می شوند باید از ذوق ادبی بهره مند باشند اما ما در این عرصه و نیز در دانشکده های ارتباطات کسانی را داریم که حتی فرق بین جمله و عبارت را نیز نمی دانند. پس چگونه ما می خواهیم در چنین شرایطی وارد بحث آموزش زبان فارسی در رسانه ها شویم.

** فریدون صدیقی: رسانه ها باید در پی پاسخ به نیاز مخاطبان باشند
دیگر کارشناس حاضر در این نشست فریدون صدیقی کارشناس و فعال رسانه ای بود و گفت: کار روزنامه تخریب زبان و ادبیات است؛ از همین رو است که مطلب های گذری و سطحی را می گویند که روزنامه ای نوشته شده است، این بدین سبب است که روزنامه و به طور کلی رسانه در وهله نخست باید به نیاز مخاطب پاسخ دهد، مخاطب به دنبال سرگرمی است و پس از آن می خواهد از اخبار مطلع شود؛ در درجه سوم است که مخاطب به دانش افزایی خویش نیز فکر می کند.
وی افزود: باید در بحث نگارش رسانه ای به مخاطب نیز توجه کرد و نیاز او را در نظر گرفت اما این نباید سبب شود که نادانی و ندانسته های خود را به نام خلاقیت جا بزنیم و توجیه کنیم.

** حسینی پاکدهی: به بهانه سرعت اجازه نداریم مطلب غلط تحویل مخاطب دهیم
علیرضا حسین پاکدهی عضو هیات علمی دانشکده ارتباطات دانشگاه علامه طباطبایی درباره مشکل های زبان فارسی در رسانه ها گفت: پدیده سیاست زدگی در رسانه ها سبب شده کسانی که به خدمت گرفته می شوند براساس همسو بودن سیاسی با رسانه مورد نظر پذیرش شوند، این در کنار نگاه تجارتی حاکم در رسانه ها موجب شده که به تخصص افراد کوچک ترین توجهی نشود.
وی افزود: همین گردن نهادن به تخصص، مشکل دیگری است که رسانه ها دچار آن هستند زیرا هرکس هر طور که دلش می خواهد زبان را به کار می برد و هیچ توجهی نیز به تخصص نمی شود و این ناآگاهی را با بلاغت و خلاقیت توجیه می کنند. اما متاسفانه این جرات نیز در میان افراد وجود ندارد که به کم دانشی و بی دانشی خود اعتراض کنند از این رو اغلب نادانی های خود را به گردن زبان و خط می اندازند و می گویند خط فارسی مشکل و محدودیت دارد.
پاکدهی اضافه کرد: این در حالی است که باید توجه داشت محدودیت خط منحصر به زبان و خط فارسی نیست، چرا که همه خط ها و زبان های دنیا دارای محدودیت هستند به طور کلی در رابطه نیاز مخاطب و رسانه ها این را هم باید در نظر گرفت که هیچ گاه هیچ مخاطبی به ما اجازه نداده به بهانه سرعت در کار، مطلب غلط و نادرست به او تحویل دهیم زیرا نادرستی محتوایی یا نگارشی مطلب یک رسانه موجب از دست رفتن اعتماد مخاطب نسبت به آن رسانه خواهد شد.

منبع: ایلنا