صباح زنگنه در گفت وگو با تبیان مطرح کرد:

رابطه ریاض - واشنگتن؛ نه جنگ، نه صلح

اخیرا فشارها در آمریکا برای انتشار 28 صفحه منتشرنشده از گزارش رسمی کنگره درباره همدستی سعودی ها در حملات 11 سپتامبر افزایش پیدا کرده است. به همین دلیل تحلیلگران منطقه ، معتقدند که تا پایان دوره ریاست جمهوری باراک اوباما روابط واشنگتن و ریاض بر پایه "نه جنگ و نه صلح" خواهد بود.

اگرچه روابط آمریکا و عربستان سعودی به خصوص با حصول توافق هسته ای ایران و 1+5 و برملا شدن ردپای سعودی ها در حملات 11 سپتامبر دیگر همانند گذشته نیست اما چندی پیش باراک اوباما رییس جمهوری آمریکا در راس هیاتی به ریاض رفت و با مقامات این کشور دیدار و گفت وگو کرد. یکی از نکات تامل برانگیز این سفر آن بود که  پادشاه سعودی که به طور معمول خود شخصا برای استقبال از سران کشورهای خلیج فارس به فرودگاه می رود، برای استقبال از اوباما نفر دست چندم کشورش را فرستاد. اکنون رهبران عربستان، چشم انتظار پایان دوران ریاست جمهوری باراک اوباما در کاخ سفید هستند تا مجددا موقعیت خود به عنوان ارجح ترین هم پیمان آمریکا را باز یابند.
غرض ورزی های ضدعربستانی مداوم دولت اوباما اگرچه بیشتر شفاهی بوده تا عملی اما این مساله به وضوح در مصاحبه های اخیرمقامات ارشد این کشور از جمله اوباما انعکاس پیدا کرده است.
جفری گلدبرگ، خبرنگار مجله آتلانتیک در این باره می گوید: این روزها در کاخ سفید گاهی می شنویم که مقام های امنیت ملی اوباما به مخاطبان خود یادآور می شوند که اکثریت مطلق هواپیما رُبایان حملات11  سپتامبر عربستانی بوده اند نه ایرانی.
اما این اشتباه است که عربستانی ها تصور کنند با کناره گیری اوباما از ریاست جمهوری آمریکا خصومت ها با آنها از بین خواهد رفت. اخیرا فشارها در آمریکا برای انتشار 28 صفحه منتشرنشده از گزارش رسمی کنگره آمریکا درباره همدستی سعودی ها در حملات 11 سپتامبر افزایش پیدا کرده است. صباح زنگنه کارشناس مسایل منطقه دراین باره معتقد است که تا پایان دوره ریاست جمهوری باراک اوباما روابط واشنگتن و ریاض بر پایه "نه جنگ و نه صلح" خواهد بود.

متن این گفت وگو را در ادامه می خوانید:

- با توجه به سفر اخیر اوباما به ریاض و دیدار با مقامات سعودی ، روابط این دو کشور و تاثیر این مناسبات بر سیاست خارجی ایران را چگونه ارزیابی می کنید؟
این دو کشور روابط دیرینه ای با یکدیگر دارند. به خصوص این روابط از زمان پادشاهی عبدالعزیز آل سعود و دستیابی عربستان سعودی به نفت در دوران ریاست جمهوری روزولت گسترش یافت. از آن زمان عملا تنظیم سیاست خارجی ریاض بر عهده آمریکا بوده و این سیاست هم چنان ادامه دارد. به مرور زمان به دلیل اینکه آمریکا بیشتر نفت خود را تامین کرد، اهمیت ریاض برای این کشور کمتر شد، اما در دوران اخیر تلاش های عربستان برای ترویج تفکرات وهابی و تقویت جریانهای تروریستی روابط دو کشور را تیره کرده است. اما باید این نکته را مورد توجه قرار داد که این تنشها و مشکلات اساس روابط واشنگتن-ریاض را برهم نمی زند. ریاض یکی از بزرگترین خریداران تسلیحات در سراسر جهان از آمریکا است و بر همین اساس واشنگتن به هیچ وجه نمی خواهد این بازار را از دست دهد.
از طرف دیگر رویه و رفتاری که عربستان در نزدیکی به اسراییل در پیش گرفته است، یکی از عوامل بازدارنده تیرگی کامل روابط دو کشور است. با این حال حضور ریاض در بسیاری از جریانهای تروریستی افراطی مانند داعش، القاعده و النصره برای مقامات کشورهای اروپایی بسیار مشکل ساز است. در این میان اگرچه آمریکایی ها تمایل دارند که در دوران ریاست جمهوری باراک اوباما به موفقیتی در مبارزه با گروههای تروریستی دست یابند و در همین راستا فشارهایی را بر عربستان وارد می کنند، اما به نظر می رسد بازهم چندان عربستان را تهدید آمیز تلقی نمی کنند.

در مجموع اگر روابط عربستان و آمریکا در مسیری حرکت کند که به تقویت جریانهای افراطی، مسلحانه و تکفیری حرکت کند به ضرر ایران خواهد بود اما اگر آمریکا به طور جدی با این جریانها مبارزه کند، در این صورت روابط واشنگتن و ریاض به سردی می گراید که این اتفاق به نفع مردم منطقه بوده و موجب ارتقای گفتمان منطقه ای و بین المللی جمهوری اسلامی ایران خواهد شد.
هم چنین این مساله را باید یادآور شد که ریاض در سالهای گذشته نتوانسته است در صحنه های مختلف منطقه ای و بین المللی به موفقیتی در  قبال ایران دست یابد و بر همین اساس از یک سو با حفظ مناسبات با کاخ سفید و از سوی دیگر با حمایت از گروهها و جریانهای افراطی و تکفیری تلاش می کند که در منطقه صاحب نظر باشد. 
- به تازگی گزارش 28 صفحه ای محرمانه کمیته کنگره آمریکا درخصوص حملات تروریستی 11 سپتامبر و همدستی مقامات سعودی برای انجام این عملیات بسیار جنجال برانگیز شده است. این اتفاق تا چه حد می تواند در تیرگی روابط کاخ سفید با سعودی ها و پررنگ شدن نقش ایران در منطقه کمک کند؟
قطعا انتشار چنین گزارشی درباره همدستی مقامات سعودی به صورت غیرمستقیم با عوامل حملات 11 سپتامبر موجب ارتقای جایگاه ایران خواهد شد. اما حضور لابی عربستان در آمریکا و گشاده رویی افراطی مقامات کاخ سفید و اعضای کنگره آمریکا در برابر هدایای اعطاشده از سوی خاندان سعودی توسط این روند را دچار کندی و توقف کرده است. چنانچه اراده سیاسی در شناسایی عوامل اصلی حادثه یازده سپتامبر وجود داشته باشد و نیمه پنهان این ماجرا آشکار شود، مطمئنا شاهد عکس العمل جدی افکارعمومی جهان خواهیم بود. اگر این اتفاق رخ دهد، در این صورت این مساله به گسترش هر چه بیشتر مواضع انساندوستانه و صادقانه ایران در سراسر جهان کمک خواهد کرد.
- برخی تحلیلگران بر این باورند، با توجه به اینکه اوباما در آخرین سال ریاست جمهوری خود به سر می برد، کاخ سفید چندان در برابر کارشکنی های عربستان سعودی در کشورهای منطقه ای واکنش جدی از خود نشان نمی دهد، ارزیابی شما دراین باره چیست؟
در طول چند ماهی که اوباما در مسند ریاست جمهوری قرار دارد و تازمانی که رییس جمهور آتی آمریکا بر سر کار بیاید، روابط واشنگتن و ریاض برپایه نه جنگ و نه صلح خواهد بود. بر اساس همین رویکرد، در طول چند ماه اخیر شاهد واکنش جدی در برابر کارشکنی های سعودی و حمایت مقامات این کشور از جریانهای افراطی در منطقه، نخواهیم بود. به عبارت دیگر دولت کنونی اوباما منفعت خود را در این می داند که از این کارشکنی ها عبور کند، این در حالی است که این اقدام به ضرر آمریکا و امنیت جهانی خواهد بود.