دوبنیم

دوبنیم عنصر شیمیایی است که با نشان Db و عدد اتمی 105 در جدول تناوبی وجود دارد. دوبنیم یک عنصر مصنوعی و شدیداً رادیواکتیو است که پایدارترین ایزوتوپ آن، نیمه عمری کمتر از 40 ثانیه دارد. بنابراین، این عنصر کاربردی نداشته و خصوصیات کمی از آن شناخته شده است.

کاربردهای دوبنیوم

دوبنیوم هیچ کاربرد خاصی ندارد و اطلاعات اندکی از آن در دسترس است.

تاریخچه

دوبنیم را ظاهراً برای اولین بار ( برگرفته از نام دوبنا در روسیه) Albert Ghiorso دراوایل سال 1970 در دوبنا واقع در روسیه تولید نمود. بعدها در همان سال محققان دانشگاه کالیفرنیا - برکلی- موفق به شناسایی قطعی عنصر 105 شدند. این عنصر بوسیله بمباران کالیفرنیم-249 با اشعه هسته های اتم نیتروژن MeV-84 در شتاب دهنده ذرات اتمی تولید شد.

اتم های عنصر 105 به طور قطعی در 5 مارس 1970 کشف شدند اما شواهدی مبنی بر تولید این عنصر یکسال قبل از آن تاریخ و با همان روش در برکلی وجود دارد.

بعدها دانشمندان برکلی روش های پیچیده تری را به منظور تایید یافته های شوروی به کار بردند که هیچکدام موفق نبود. آن ها به احترام Otto Hahn دانشمند فقید آلمانی (1968-1879 ) نام hahnium (نشان Ha) را برای این عنصر جدید پیشنهاد کردند. به همین علت است که بیشتر دانشمندان آمریکایی و اروپای غربی از این نام استفاده می کنند.

بعد از اعتراض محققان روسی، درباره نام گذاری این عنصر اختلاف در گرفت. لذا اتحادیه بین المللی شیمی محض و کاربردی (IUPAC) نام Unnilpentium (نشان Unp) را و به طور موقت برای این عنصر اتخاذ کرد. با این همه در سال 1997 آن ها اختلافات را حل کرده و نام کنونی دوبنیم (Db) را که برگرفته از نام شهری است که موسسه تحقیقات مشترک اتمی روسیه در آن واقع شده، برای این عنصر انتخاب کردند.

مرکز یادگیری سایت تبیان - منبع: پایگاه ملی داده های علوم زمین کشور
تنظیم: مریم فروزان کیا