توصیه هایی برای عزاداری در ایام محرم

حضور در مجالس روضه امام حسین (علیه السلام) طبق روایات و احادیث بسیار مورد تاکید قرار گرفته اما با توجه به بسیاری از وقایع تاریخ می توان دریافت که در این مجالس به روی هر قشری باز است و افراد ناآگاه، جاهل و گناهکار نیز می توانند در این مجالس حضور پیدا کنند.

امروزه برخی این مجالس که فرصتی برای بخشیدن گناه گناهکاران و ترفیع درجه نیکان است با سوء استفاده دشمن و جاهلیت برخی دیگر روبه رو شده و با هوشیاری و افزایش آگاهی ها نباید این مجالس به تهدیدی برای خدشه دار کردن وحدت جامعه اسلامی تبدیل شده و می بایست مردم فهیم و عزادار با بصیرت بخشی جامع خود آسیب های موجود را از مجالس عزای حسینی بزدایند.

اینکه ما مجلس عزاداری و مدح سیدالشهدا را که عظمتش به خاطر شهادت و فداکاری در راه خدا و به خاطر گذشت از همه خواسته ها و از همه مطلوب هاست تبدیل کنیم به یک نقطه سبک، به یک جایی که یک تعدادی جوان لخت بشوند، بپرند هوا، بپرند پایین و ندانند چه می گویند، درست است؟ این شکر نعمتی است که خدا به شما داده؟ (سخنان مقام معظم رهبری،آیة الله خامنه ای دام ظله)

این سخنان در حقیقت توصیه هایی برای اثبات رشد معنوی مجالس سوگواری است، توصیه هایی که ضمن افزایش کارکرد معنوی و اجتماعی عزاداری، آن را از حاشیه های بی ثمر دور ساخته و به مجرای اصلی خویش باز می گرداند.

درباره عزاداری ممکن است بسیاری از رفتارها و صورت ها به خودی خود حکم فقهی حرمت نداشته باشند، ولی مسلم است که ترویج این روش ها موجب می شود عزاداری ها از اهداف خود دور شود و روحیه حاکم بر آنها، در راستای ارتقای سطح معنوی افراد و آگاهی های جامعه نباشد.

در ادامه توصیه هایی از علمای دین را ارائه می دهیم:

توصیه های آیة الله العظمی وحید خراسانی (دام ظله)

مرحوم آخوند وقتی از دنیا رفت، آن مردی که در دقت نظر، حاشیه رسایلش آیتی است و در حاشیه مکاسبش در هر سطری اهل فقه می دانند چقدر هنر کرده، با این قدرت فکری، اهلش وقتی او را مشاهده کردند ، گفت: ما تا در دنیا بودیم نفهمیدیم سید الشهدا کیست، وقتی آمدیم به اینجا فهمیدیم او کیست. هنوز باز زود است. آخوند در حیات برزخی او را دیده. آن وقتی شناخته می شود كه در حیات اخروی بشر قدم بگذارد، بعد بفهمد او كیست و او چه كرد.
هم خودتان، هم به مردم توصیه كنید: از اول محرم شروع کنید از اول قرآن، حداقل هر روز یك جزء قرآن بخوانید. با كلام الله روح را منور كنید: نوروا بیوتكم بتلاوة القرآن.[ اصول كافی، ج 2، ص 610] "قَدْ جَاءَكمْ مِنَ اللَّهِ نورٌ وَكِتَابٌ مبِینٌ"[مائده، 15]

این خانه ی دل تاریك را به این چراغ روشن كنید، ولی از آن حدیث صحیح غفلت نكنید (اصول کافى- ج۲، ص: ۶۱۸): آن قرآن را به امام زمان هدیه كنید تا این هدیه موجب لطف او بشود و عنایت او. مگر به كیمیای نظر او مس وجود من و تو منقلب بشود والا اگر آن اكسیر به این آهن نخورد قلوبهم كالحجارة بل هی اشد قسوة می شود و آن وقت است که اشکمان برای حسین علیه السلام خشک می شود ...

در مجالس و محافل امر آل محمد را احیاء كنید

یا فضیل: هنگامی که جلساتی دارید، آن جلسات را به احادیث ما مزین می کنید؟ فضیل پاسخ می دهد: بله.... و از این پاسخ حضرت خوشحال شده و این چنین مجالسی مورد رضایت و محبت اهل بیت علیهم السلام است : إن تلك المجالس أحبها فأحیوا أمرنا. زنده كننده ی امر ما اهل بیت باشید و بعد حضرت برای این فرد دعا می کند و برای او رحمت خداوند را طلب می کند.

بعد می فرمایند: ای فضیل! اگر کسی از ما یاد کند یا نزد او از ما یاد شود و در چشمانش به اندازه بال مگسی اشک حلقه زند خدا گناهانش را بیامرزد اگر چه بیش از کف های دریا باشد. (بحارالأنوار - ج 44 - ص 286)

توصیه های آیة الله مظاهری (دام ظله)

باید مواظب باشیم خرافات در عزاداری های ما نباشد. از نظر عقیده، محبت و شعار، در حد بالا و خوب هستیم ... در یک جا لنگیم و عمده هم آنست و آن شیعه  عملی بودنمان است.
عده ای آمدند در خانه امیرالمومنین علیه السلام و به ایشان عرضه داشتند که ما از شیعیان شما هستیم ... حضرت آمدند یک نگاهی به آنها کردند و گفتند: من در سیمای شما شیعه گری نمی بینم. نه اینکه عقیده و محبت نداشتند؛ عقیده و محبت داریم، اما از نظر عمل لنگیم.

در این ایام سعی کنیم ظاهرمان را نیز شبیه اهل بیت علیهم السلام کنیم ... در لباس پوشیدن، نوع برخورد و رفتار در هیئت ها و مجالس، نوع برخورد با پدر و مادر(حواسمان باشد اطاعت از دستور پدر و مادر بالاتر از شرکت در مجلس عزاداری است ... دل آنها را به دست آوریم).

توصیه های مقام معظم رهبری (حفظه الله)

مجلس امام حسین علیه السلام، باید مجلسی وزین و توأم با احترام باشد تا فیوضاتی که در این مجالس در حال فرود و نزول است، عاید عزاداران شود. با داد و فریاد و بالا و پایین پریدن و نعره زدن، لخت و برهنه شدن نه تنها توجه معنوی برای خود شخص صورت نمی گیرد، بلکه نگاه دیگران نیز از محتوای عزاداری منحرف می شود.

شدت توجه اباعبدالله علیه السلام به پوشیده بودن بدن حتی بعد از شهادت

در تایید توصیه مقام معظم رهبری در خصوص برهنه نشدن در مراسم سوگواری اباعبدالله علیه السلام به این روایت توجه فرمایید:

راوی می گوید؛ امام حسین علیه السلام فرمودند: جامه ای که مورد رغبت کسی نباشد به من بدهید که زیر لباسهای خود بپوشم، تا شاید آن را از تنم بیرون نیاورند. برای ایشان تبان(شلوار کوچک یا کوتاه) آوردند. حضرت فرمودند: نه، این جامه کسی است که ذلت و خواری دامن گیرش شده باشد. پس جامه کهنه دیگری را گرفتند و پاره پاره کردندو زیر جامه هایش پوشیدند. (لهوف، ص ۱۲۳)

توصیه های آیة الله مکارم شیرازی دام ظله

مردم باید مسائلی را رعایت کرده و روش های سنتی در عزاداری ها را حفظ کنند. مراسم عزاداری باید به دور از اسراف و تظاهر و ریاکاری باشد. ایشان مردم را به پرهیز از برهنه کردن بدن برای سینه و زنجیر زنی و نیز قربانی گوسفند در معابر عمومی توصیه کردند .

در باب قمه زنی نیز فرمودند: کسانی که قمه زنی می کنند عاشق امام حسین علیه السلام هستند اما باید از قمه زنی پرهیز کرد چون در شرایط فعلی این عمل به مراسم عزاداری و مکتب اهل بیت علیهم السلام ضربه می زند چون دشمن از آن بهره برداری سوء می کند و لذا باید خیلی هزینه برای آن بپردازیم. در عوض این خون را به مراکز اهدای خون برای نجات جان بیماران هدیه دهید.

منابع:
افکار نیوز
سایت آیات عظام؛ مکارم شیرازی، سبحانی، خامنه ای، وحید خراسانی دام ظلهم
حوزه