پو؛ فرزند مجازی شما
محبوبیت این موجود كوچك و عجیب، مرز سنی و جنسیتی را شكسته است. پو یک موجود قهوه‌ای عجیب و غریب با چشم‌های بزرگ است که روی صفحه های تبلت یا گوشی، آرام ایستاده و نگاهمان می‌کند. این بازی رسانه‌ای نه چندان جدید، این روز ها حتی در گوشی‌ها و تبلت‌های بسیاری ازبزرگسالان جا خوش کرده است.
در تعریف بازی پو و در هنگام خریداری آن با این نوشته مواجه خواهیم شد: "پو دوست‌داشتنی ما، یک موجود کوچک زنده است که در موبایل شما زندگی می‌کند. فرقی نمی‌کند اندروید، ios یا بلک بری داشته باشید، خوشبختانه می‌تواند خود را به خوبی با محیط وفق دهد و نیازی هم به سیگنال‌های قدرتمند مودم شما ندارد! "
اثرات رسانه ای بازی پو
اگر در گذشته بیشتر نسبت به تاثیر بازی‌های رایانه‌ای بر کودکان و نوجوانان نگران می‌شدیم، امروز این خطر گسترده‌تر شده و ابعاد وسیعی در خانواده‌ها پیدا کرده است. اگر در قدیم برخی بازی‌های رایانه‌ای باعث رواج مفاهیم ضدمعنوی و خشونت می‌شد، امروز باید از بازی‌های آرامی که به ظاهر هیچ‌کدام از آسیب‌های بازی‌های اکشن و خشن را ندارند، هم ترسید. بازی‌های آرامی که فرد را (در هر گروه سنی و تحصیلی و در هر جایگاه اجتماعی) تحت‌تأثیر قرار می‌دهد و خطرشان کمتر از بازی‌های خشونت‌آمیز و تأثیرگذار اکشن نیست. طبق تحقیقات، افرادی که وابسته به این بازی‌ها می‌شوند، درون گرا شده و در جامعه منزوی و رفته‌رفته در برقراری ارتباط اجتماعی واقعی کم‌تمایل یا ناتوان می‌شوند.
مخاطبان بازی پو چه کسانی هستند؟!
شاید برای تان جالب باشد بدانید که هر کس با هر تحصیلات و سن و جنسیتی، یک بچه قهوه‌ایِ نیازمند به رسیدگی و توجه در گوشی یا تبلتش دارد و در برابر او احساس مسئولیت می‌کند؛ نکته جالب این است که حتی بعضی سالمندان هم به این بازی روی آورده‌اند. طبق آمار، روزانه 320-260 هزار نفر این بازی را به صورت رایگان دریافت می‌کنند.
یک بازی رسانه ای موفق
در دنیایی که تکنولوژی بازی‌های رایانه‌ای هر روز پیشرفته‌تر و پیچیده‌تر می‌شود و با قدرت هر چه تمام‌تر، محصولات را با گرافیک بالا و داستان‌های جذاب و رنگ و لعاب فراوان به مخاطبین خود عرضه می‌کند، گُل کردن بازی‌های آرام و بی‌دغدغه، کمی عجیب و قابل تأمل به نظر می‌رسد.
براساس نظریه‌های علم ارتباطات، بازی‌های رایانه‌ای در دنیای امروز نوعی رسانه نوین هستند. این رسانه‌های نوین، علاوه بر تأثیرگذاری و فرستادن و دریافت پیام از سوی مخاطب، وظیفه بزرگ دیگری هم دارند. این وظیفه، تلاش برای ماندگاری است. هر چه یک رسانه ماندگارتر باشد و بتواند مخاطب را مدت زمان بیشتری از آن خود کند، موفق تر خواهد بود. سازندگان بازی پو به این هدف دست یافته‌اند و چنان در لایه‌های زندگی فرد وارد می‌شوند که بعد از مدتی خود فرد هم متعجب می‌شود که چطور شد که موجود صفر و یکی بی‌جان، توانست بخش عمده‌ای از احساسات او را به خودش معطوف کند!
بازی پو یک بازی آرام عاشقانه است که با تکیه بر احساسات و وابستگی انسان‌ها به موجوداتی که دوستشان دارند طراحی و ساخته شده است. واقعی شدن «پو» و راه یافتن او به زندگی و احساسات افراد نشان می‌دهد که هدف‌گذاری و برنامه‌ریزی طراح و سازنده، بسیار دقیق و موفق بوده است.
یک فرزند مجازی!
این روزها بازی پو در سرتاسر جهان به قدری محبوبیت پیدا کرده است که حتی برخی افراد عکس او را روی بدن خود تاتو کرده‌اند! در ایران نیز این بازی علاقه مندان و شیفتگان بسیاری دارد. برخی از نظرات مخاطبان این بازی گواه این مدعاست:
"کی می دونه پو چطوری می تونه ازدواج کنه؟ دلم می خواد بچه مو توی لباس دامادی ببینم!
وقتی سیر شده و می خوام بهش غذا بدم و اون می گه: «نه» دلم می خواد بپرم توی تبلت بغلش کنم!
من خودم یه پسر دارم برای همین پوی دختر انتخاب کردم. دخترا بابایی هستن آخه. پوی من هم خودشو برام لوس می کنه و منم نازشو می خرم."
پو این روزها فرزندخوانده بسیاری از خانواده ها شده و بسیاری از افراد به اندازه ای درگیر این بازی مجازی شده‌اند که زندگی واقعی خود را فراموش کرده‌اند. در مسیر بزرگ شدن پو، والدینش حاضر به هر کاری می‌شوند. در حقیقت بازی پو، برای جامعه غرب و جبران نداشتن فرزند برای کسانی است که می خواهند حس فطری والد بودن را تجربه کنند. اما این روزها در برخی از خانواده های ایرانی که فرزند واقعی نیز وجود دارد، فرزند فراموش می‌شود چرا که فکر و ذهن زن و مرد می‌شود این «فرزند مجازی»!
بازی و سبک زندگی
بازی ها نیز هم چون سایر رسانه ها بر سبک زندگی مخاطبان خود، تاثیر می گذارند. بر خلاف رسانه های دیگر، افراد در بازی ها به طور مستقیم تجربه می کنند و در آن زندگی می کنند. به همین دلیل است که تاثیر پذیری افراد از بازی های در زمینه سبک زندگی، بسیار زیاد است.
در بازی پو از ارتباطات خانوادگی و خویشاوندی خبری نیست و فردگرایی ترویج شده در این بازی، احساس نیاز برای یافتن دوستان و خدمت به هم‌نوعان را پدید نمی‌آورد. گویی در میان نیازهای پو، بازی با کودکان دیگر نیز جایی ندارد.
یکی از نکات قابل تامل در بازی پو غربی بودن آن است. برای مثال هنگام خرید غذا برای پو، این بازی امکان انتخاب از پنج نوع غذا را که عمدتا فست فود و غربی هستند، به فرد می‌دهد. شگفت آنکه بهای هر یک از مواد غذایی همانند بهای واقعی آن است. از طرفی، در قسمت تن‌پوش‌های پو، دو گزینه آخر مخصوص مناسبت‌های کریسمس و هالووین است که سبک زندگی غربی را به یاد می آورد. مصرف‌گرایی هر چه بیشتر و امتیاز بیشتر گرفتن برای داشتن پول بیشتر و به دنبال آن خرج کردنش، این بار از طریق رسانه به نام بازی وارد عمل شده است.
در پایان باید گفت که علیرغم کارکرد های منفی ذکر شده، بازی پو کارکردهای مثبتی همچون افزایش احساس مسئولیت‌پذیری را نیز با خود به همراه دارد. به این نکته نیز باید توجه داشت که یکی از عوامل مهمی که منجر به تاثیرگذاری منفی از سوی رسانه ها بر روی مخاطبان می شود، ناشی از پایین بودن سواد رسانه ای مخاطبان است. بازی ها نیز از این قاعده مستثنی نیستند. عدم آگاهی و سواد رسانه ای و در نتیجه افراط و زیاده روی در استفاده از بازی ها و غرق شدن در آن، تاثیرات منفی بسیاری را با خود به همراه خواهد داشت. از این رو لازم است که به بازی ها تنها از جنبه سرگرمی نگاه نکنیم؛ بلکه همواره کارکردهای رسانه ای آن را نیز مد نظر داشته باشیم.
فرآوری: زهرا مجدی زاده
بخش ارتباطات تبیان
منابع: همشهری آنلاین/ مشرق نیوز/ خبرنامه دانشجویان ایران/ مهرخانه
مطالب مرتبط:
