کلاس قرآن، کلاسی جذاب و با نشاط

تصور بیش تر معلمان درباره فرآیند یاددهی-یادگیری آن است که آن چه که موجب ارزشمندی و اثربخشی این فرآیند می شود صرفا معطوف به محتوا و ماهیت مطالب آموزشی است. اما باید اذعان داشت که نه تنها محتوا، بلکه ایجاد شور و نشاط، چگونگی آموزش از طریق برانگیختن شوق و برآوردن نیاز دانش آموزان همراه با بهره گیری از زیباشناسی، جاذبه مداری و طرب انگیزی نیز در یادگیری مطلوب کاملا موثر است. اگر فعالیت یاددهی-یادگیری بر اساس رغبت و نیاز فراگیران تنظیم شود، یادگیری و کلیه ی کارکردهای آموزشی نشاط انگیز وجدآور خواهد بود.

می توان برای جذاب و با نشاط کردن درس قرآن و فراهم آوردن مشارکت هرچه بیش تر دانش آموزان در فرآیند یاددهی-یادگیری از روش های فعال، قصه گویی، شعرخوانی، تمثیل و تشبیه، نمایش، نقاشی و کاردستی و ... بهره جست.

در این قسمت به برخی از روش های مناسب برای جذاب و فعال سازی کلاس قرآن در موضوعات مختلف آموزش قرآن اشاره می شود.

الف- آموزش روخوانی قرآن

1- از آن جا که مراحل اولیه ی آموزش روخوانی، مبتنی بر کسب مهارت بخش خوانی است، برای ایجاد تنوع در کلاس درس از روش های زبر نیز می توان استفاده کرد.

عبارت مورد نظر را روی تابلو می نویسیم و از دو نفر یا دو گروه می خواهیم به تناوب و پشت سرهم یک بخش را بخوانند.

2- هر ردیف کلاس یک یا دو آیه را پیش خوانی می کند و با فرمان معلم، هر ردیف، آیه یا آیات مربوط به خود را می خوانند. این فعالیت را میز به میز هم می توان انجام داد.

3- ابتدا فرصت پیش خوانی آیات را به دانش آموزان می دهیم، سپس از هر دانش آموز می خواهیم یک آیه را با صدای بلند بخواند و اگر در خواندن خود اشکالی داشت سایر دانش آموزان با یک بار دست زدن توجه فرد را جلب می کنند و او باید دوباره آیه را بخواند.

4- معلم با هماهنگی قبلی از یک دانش آموز می خواد آیه ای را بخواند و سایر دانش آموزان آیه را در درس پیدا کنند و با صدای بلند بخوانند.

ب-آموزش قرائت قرآن

1- خوب است دانش آموزان، آیات و عبارت های قرآنی درس را در خانه به صورت آهنگین بخوانند و صدای خود را ضبط کرده و به کلاس بیاورند تا دیگران هم سعی کنند آهنگین بخوانند.

2- معلمان محترم نیز سعی کنند با نوار تمرین کنند و گاهی آیات قرآن را برای دانش آموزان به صورت آهنگین بخوانند.

3- از دانش آموزان خوش صوت برای خواندن آیات قرآن کمک بگیرند.

ج- آموزش پیام های قرآنی

1-      دانش آموزان برای پیام های قرآنی درس، داستان بسازند و انشا بنویسند.

2-      از ضرب المثل ها و یا اشعار مناسب با پیام های قرآنی استفاده کنند. یا از دانش آموزان بخواهید در منزل اشعار و ضرب المثل های مناسب را پیدا کرده تا برای کلاس بازگو کنند یا به صورت کتاب مصور درآورند.

3-      برای پیام قرآنی درس تصویرسازی کنند.

4-      پیام قرآنی را با خط خوش بنویسند و در کلاس نصب کنند.

5-      بعضی از پیام ها را می توان با بازی آموزش داد. مانند استفاده از پازل و جدول و ...

6-      از دانش آموزانی که پیام های قرآنی متعددی را حفظ هستند بخواهید به جلوی کلاس بیایند و به ترتیب هرکدام یک پیام را با مفهوم آن با صدای بلند بخواند.

د- آموزش داستان های قرآنی

قصه در قرآن کریم جلوه های متعددی دارد، قصه های قرآت دارای مضامین، اهداف و پیام های گوناگون اعتقادی، اخلاقی، اجتماعی و انسانی است و علاوه بر عبرت انگیزی به منظور رشد و هدایت انسان ارائه شده است. قصه و داستان را می توان به شیوه های متنوعی ارائه کرد. شما می توانید از فناوری های جدید و رسانه های گوناگون نیز در ارائه ی هرچه متنوع تر و جذاب تر داستان ها استفاده کنید. برای بیان جذاب و متنوع قصه گویی، می توان از ارائه داستان در قالب نمایشنامه ( ایفای نقش توسط دانش آموزان ) بخش نمایشنامه تصویری یا صوتی درباره ی داستان های کتاب های آموزش قرآن یا سایر داستان های قرآنی بهره بگیرید.

ه- آموزش درک معنای قرآن کریم در پایه های بالاتر

1-      واژه های قرآنی و معنای آن ها را در کارت های رنگی جداگانه تهیه کرده تا فراگیران با همکاری گروهی واژه های مربوط به هم را پیدا کنند.

2-      واژه ها را به همراه معنای هرکدام در اشکال گوناگون نوشته و به یکدیگر بچسبانید و مانند آویزهای تزئینی با نخ از سقف یا پنجره ی کلاس آویزان کنید.

3-      از مسابقات و بازی های مختلف برای آموزش مفاهیم استفاده کنید.

مرکز یادگیری سایت تبیان - فرآورنده: نسیم گوهری