دفاع تمام قد از«فاخته»
هدفم انتقال استرس نبود
یکی از نقدهای جدی به سریال «فاخته» التهاب و تلخی آن بود. نقدها وقتی دو چندان می شد که سریال برای مخاطب کودک و نوجوان و در شب های ماه مبارک رمضان پخش می شد. معظمی اما روایت دیگری دارد:«واقعا نخواستیم بیننده با دیدن سریال دچار استرس و التهاب شود ؛ حتی با میزانس و قاب بندی سعی كردم آرامش را به آن ها بدهم. فقط خواستم احساس قصه از طریق بازی ها منتقل شود ؛ حالا البته اگر بیننده دچار استرس شده یعنی این كه اجرای ما درست بوده. »
به هدفم رسیدم
محمود معظمی که تجربه سریال اپیزودیک «شاید برای شما هم اتفاق بیفتد» و «تکیه بر باد» را در کارنامه دارد ار نتیجه «فاخته» راضی است. او می گوید:«خدا را شكر سریال مخاطب زیادی پیدا كرد و به چیزی كه هدف خودم از ساخت یك سریال مناسبتی بود رسیدم. خوشبختانه احساسی كه متن قصه «فاخته» درباره همراهی یك خانواده برای مرتفع كردن مشكلات و سبك زندگی اسلامی داشت، در اجرا در آمد و خانواده های زیادی با شخصیت های قصه و ماجراهای آن در گیر شدند. خیلی ها از من مدام سوال می كردند كه انتهای قصه چه می شود. این نشان می دهد كه «فاخته» بیننده خودش را پیدا كرده.» این سریال بر خلاف کار موفق او یعنی «تكیه بر باد» داستانی ساده تر داشت. معظمی در این باره عنوان می کند:« خود من موافق سریال هایی هستم كه تعلیق و پیچیدگی داشته باشد ؛ مثل «تكیه بر باد» كه به نظرم یكی از پر پیچ و خم ترین داستان های چند سال اخیر را داشت. متن آن سریال به شما اجازه می دهد كه بیینده زیادی جذب كنید ولی این جا قضیه متفاوت است.»
چیزهایی که دست و بال کارگردان را بست
معظمی در برابر این انتقاد که «فاخته» انتظارات را برآورده نکرد و از کارگردانی که «تکیه بر باد» را ساخته توقع بیشتری می رود، این چنین پاسخ می دهد:« فراموش نكنید كه «فاخته» كاری مناسبتی است و قصه همزمان نگارش می شد.البته من از كارگردان هایی ام كه در مسیر نگارش فیلمنامه دخالت می كنم ؛ نظر می دهم ،ایده می دهم و جاهایی كه موافق نباشم بشدت مخالفت می كنم. منتهی كار چون در گروه كودك و خردسال تصویب شده بود بیشتر از این نمی توانستیم پیش برویم. ما قصه ای می خواستیم كه متناسب با گروه كودك باشد. وقتی شما اسم كودك را روی یك قصه می گذارید باید مواظب یك سری محدودیت ها باشید.خود این اسم برای ما محدودیت ایجاد می كرد؛ این كه خشونت بیش از حد نباشد ، داستان تلخ نباشد؛ یك سری مفاهیم باید به كودك انتقال داده شود و ... همه این ها چیزها دست و بال شما را می بندد و اگر غیر از این بود چه بسا اتفاقات بهتری هم در قصه می افتاد. ضمن این كه نباید «فاخته» را با دیگر سریال های ماه رمضان كه برآورد اصلی دارند مقایسه كرد. ما هر آن چه در توان داشتیم گذاشتیم كه اتفاق بهتر برای سریال بیفتد.»
چرا داستان بالا و پایین نداشت؟
چرا داستان بالا و پایین نداشت؟ می شد با برخی تمهیدات دراماتیک قصه ای جذاب تر تعریف کرد:«واقعا سعی كردم با اجرا و بازی بازیگرها فراتر از قصه حركت كنم ؛ قصه بعضی وقت ها دست و بال آدم را می بندد ؛ با همه این ها برایم جالب بود كه خیلی از مخاطبان همین قصه را دوست داشتند و حتی با وجود این كه خیلی پیچیدگی نداشت باز هم كسی سوال نكرد كه چرا داستان بالا و پایین ندارد؟ به نظرم چون قصه در كنار سادگی پرداختی خوب داشت، خیلی ها آن را دوست داشته اند. همان طور كه گفتم خود من طرفدار قصه های پر پیچ و خم هستم ولی «فاخته» قصه كودك بود و از یك مرزی نمی توان بیشتر عبور كرد.»
خود من موافق سریال هایی هستم كه تعلیق و پیچیدگی داشته باشد ؛ مثل «تكیه بر باد» كه به نظرم یكی از پر پیچ و خم ترین داستان های چند سال اخیر را داشت. متن آن سریال به شما اجازه می دهد كه بیینده زیادی جذب كنید ولی این جا قضیه متفاوت است
ضعف شدید فیلمنامه ها
معظمی در ادامه ضعیف بودن فیلمنامه ها را عامل اصلی لخت بودن سریال ها و سادگی روایی بیش از حدشان می داند:« من خودم طرفدار سریال های پیچیده هستم منتهی به نظر می رسد فیلمنامه نویسان نمی خواهند خود را به دردسر بیندازند. نگارش متن های پیچده واقعا كار سختی است و متخصص خاص خود را می خواهد. هر كسی از پسش بر نمی آید . »
بازیگران «فاخته»
معظمی درباره بازیگران شاخص سریال یعنی ثریا قاسمی،شهرام عبدلی و سپیده کاشانی هم می گوید:« خانم ثریا قاسمی جزو بازیگران محبوب من هستند. ایشان هنوز با عشق و انرژی كار می كند. اصولا اصطلاحی كه برای یك سری بازیگران مثل خانم قاسمی ، رحیم نوروزی و فرخ نعمتی بكار می برم، این است كه آن ها بازیگران مینیاتوری هستند، یعنی سعی می كنند تمام لحظات را به بهترین شكل اجرا كنند. خود من از ابتدا برای شخصیت «خانجون» به خانم قاسمی فكر می كردم. برای بازیگر نقش دختر كوچك سریال هم خیلی گشتم تا به سپیده كاشانی رسیدم. اوچند سال پیش اولین بازی اش را در یكی از اپیزود «شاید برای شما اتفاق بیفتد» با خودم تجربه كرده بود و نوع بازی اش را می شناختم. در «فاخته» سكانس به سكانس تمرین می كردیم و خوشبختانه چیزهایی كه مد نظرم بود را اجرا كرد. با شهرام عبدلی سال ها است كار می كنیم و رفیق قدیمی هستیم.
نوروزی اغراق شده بازی نکرد
چرا رحیم نوروزی این قدر اغراق آمیز نقش نزول خوار را بازی کرد؟ معظمی این گونه پاسخ می دهد: « شما نزول خوارهای دیگر را ببینید بشدت تیپ اند و غلو شده و اغراق آمیز بازی می كنند . البته سلایق متفاوت است ولی به نظر من رحیم نورزی به بهترین شكل این كاراكتر را درآورده. بقدری آن را خوب و ظریف بازی كرده كه شما از دیدن شخصیت او متنفر نمی شوید.حتی من در جامعه دیده ام طرف نزول خور نیست ولی رفتارش با مادر همین است. حالا نزول خواری می تواند مزید بر علت شود. در «فاخته» نویسنده از تبعات نزول خواری استفاده كرده و گفته این آدم زندگی خانوادگی خوبی ندارد؛ البته حتی به مادر هم كمك می كند و خیلی منفی منفی هم نیست .در آخر می فهمیم كه برخورد بهتری هم خواهد داشت.
دفاع از فرخ نعمتی
نقدهایی جدی هم به بازی فرخ نعمتی و نقشش وجود دارد. این که چرا او این قدر اغراق شده نقش پدر بزرگ نامهربان را بازی می کند؟ چرا اصلا باید به یک باره خوشی را از نوه اش بگیرد؟ پاسخ کارگردان را بخوانید: « او همان اول می گوید به خاطر كینه ای كه از آن خانواده داشته ، آمده تا انتقام بگیرد. به مرور رفتار خانواده را كه می بیند و عشقی كه به این بچه پیدا می كند علاقه پدری در او زنده می شود و بعد از آن هیچ اصرای ندارد كه بخواهد انتقام بگیرد و تنها دغدغه اش می شود دیدن بچه و حتی او را به عنوان ورثه انتخاب می كند.
مصاحبه : احمد رنجبر
بخش سینما و تلویزیون تبیان
مطلب مرتبط:
