تبیان، دستیار زندگی
امیر المۆمنین علیه السلام گوید رسول خدا (صلی الله و علیه وآله) فرمود: دو پرخورند كه سیر نشوند: دنیا طلب و دانشجو، كسى كه از دنیا بآنچه خدا برایش حلال كرده قناعت كند سالم ماند و كسى كه دنیا را از راه غیر حلالش بدست آورد هلاك گردد مگر اینكه توبه كند و بازگش
عکس نویسنده
عکس نویسنده
نویسنده : امین ادریسی
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

حرام خواری در فوتبال!!

فوتبال

در دنیای مدرن امروز، تكنولوژی و صنعت روز به روز و با سرعتی باور نكردنی در حال پیشرفت و توسعه می باشد، پیشرفتی كه توانسته است تمام ابعاد زندگی انسان را از تغذیه تا شیوه پوشش و خلاصه سبك زندگی انسان را با تغییرات گسترده روبرو كرده است، با این حال به نظر می رسد، هنوز انسان گم شده ای دارد كه پیشرفت صنعت و تكنولوژی نتوانسته است سهم بسزایی در یافتن این گنج ارزشمند ایفا كند و این گمشده، چیزی نیست جز اخلاق، كه بسیاری كوشیده اند تا تكنولوژی را جایگزین آن كنند تا در نتیجه یك انسان مدرن بی اخلاق را تربیت و پرورش دهند.

اخلاق همان گنج بزرگی است كه خداوند متعال پیامبران الهی را برای گسترش آن در جامعه مبعوث و آن را در مرحله قبل از علم و توسعه معرفی كرده است:

«لَقَدْ مَنَّ اللَّهُ عَلَى الْمُۆْمِنینَ إِذْ بَعَثَ فیهِمْ رَسُولاً مِنْ أَنْفُسِهِمْ یَتْلُوا عَلَیْهِمْ آیاتِهِ وَ یُزَكِّیهِمْ وَ یُعَلِّمُهُمُ الْكِتابَ وَ الْحِكْمَةَ وَ إِنْ كانُوا مِنْ قَبْلُ لَفی‏ ضَلالٍ مُبینٍ: به یقین، خدا بر مۆمنان منت نهاد [كه‏] پیامبرى از خودشان در میان آنان برانگیخت، تا آیات خود را بر ایشان بخواند و پاكشان گرداند و كتاب و حكمت به آنان بیاموزد، قطعاً پیش از آن در گمراهى آشكارى بودند»[آل‏عمران:  164]

اخلاق همان گنجینه بی نظیری است كه خداوند متعال آخرین فرستاده خود را با این ویژگی توصیف و می فرماید:

«وَ إِنَّكَ لَعَلى‏ خُلُقٍ عَظیمٍ: و راستى كه تو را خویى والاست»[القلم:4]

هر چند این ویژگی در تمام ابعاد زندگی از اهمیت قابل توجهی برخوردار است، اما یكی از ابعاد مهم آن را می توان در ورزش و خصوصا در ورزش فوتبال بیان كرد، چرا كه ما معتقدیم كه ورزش تنها به یك بعد از زندگی یعنی سلامت جسم نمی پردازد و رسالتی بالاتر یعنی سلامت روح و روان آدمی را دنبال می كند و مسلما اگر این رسالت مهم را از ورزش حذف كنیم، چیزی از آن باقی نخواهد ماند.

حرام خواری در فوتبال

بی اخلاقی در مسئله فوتبال را می توان از جنبه های مختلف مورد بررسی قرار داد، از طرفی بی اخلاقی در بازیکنان فوتبال و کم رنگ شدن فضائل اخلاقی در برخی از آنها، و از طرف دیگر نیز در بین طرفداران و تماشاگران این ورزش پرطرفدار است ، که در این مقاله قصد داریم به یکی از مهمترین بی اخلاقی ها در بین هواداران این ورزش بپردازیم، بی اخلاقی به نام فساد اقتصادی و حرام خواری که در قالب شرط بندی بر سر تیم های مختلف انجام می شود و  در سال های اخیر رواج بیشتری داشته و عده ای به ثروت های کلان و بادآورده رسیده اند و عده ای نیز پایه های زندگی خود را در این میان ویران کرده اند و راهی نیز برای بازگشت ندارند.

«شرط بندی در مسابقات به این معنا که طرف های مسابقه قرار بگذارند هر کس بازنده شد چیزی را به برنده بدهد یا کاری برای او انجام دهد، حرام است و همچنین حرام است اگر تماشاگران باهمدیگر شرط بندی کنند. البته این حرمت برای شرکت کننده های مسابقات اسب دوانی و تیر اندازی استثنا شده است»

مسئله قمار و شرط بندی از جمله مسائلی است که در زمان جاهلیت نیز از رواج زیادی برخوردار بوده است و به همین جهت با بعثت رسول خدا صلی الله علیه و آله، افراد موضوعاتی که قبل از اسلام برای آنها دارای اهمیت بود را از رسول خدا سوال می کردند، سوالاتی همچون: وجود خداوند، تغییرات شکل ماه، ماه های حرام، در مورد یتیمان، خوردنی ها، قیامت و از جمله سوالات، پرسش در مورد شرط بندی و قمار بوده است:

«یَسْئَلُونَكَ عَنِ الْخَمْرِ وَ الْمَیْسِرِ قُلْ فیهِما إِثْمٌ كَبیرٌ وَ مَنافِعُ لِلنَّاسِ وَ إِثْمُهُما أَكْبَرُ مِنْ نَفْعِهِما وَ یَسْئَلُونَكَ ما ذا یُنْفِقُونَ قُلِ الْعَفْوَ كَذلِكَ یُبَیِّنُ اللَّهُ لَكُمُ الْآیاتِ لَعَلَّكُمْ تَتَفَكَّرُونَ: در باره شراب و قمار از تو سۆال مى‏كنند، بگو: «در آنها گناه و زیان بزرگى است؛ و منافعى (از نظر مادى) براى مردم در بردارد؛ (ولى) گناه آنها از نفعشان بیشتر است. و از تو مى‏پرسند چه چیز انفاق كنند؟ بگو: از مازاد نیازمندى خود.» این چنین خداوند آیات را براى شما روشن مى‏سازد، شاید اندیشه كنید!» [بقره:219]

صاحبان لغت در توضیح کلمه میسر اینگونه گفته اند که «میسر» از «یسر»، به معناى آسانى است و چون در قمار، افراد بدون زحمت، پول به دست مى‏آورند، به آن مَیسر گویند و به همین جهت نیز خداوند متعال در آیات دیگر این عمل را، یکی از اعمال شیطانی معرفی و می فرماید:

«یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا إِنَّمَا الْخَمْرُ وَ الْمَیْسِرُ وَ الْأَنْصابُ وَ الْأَزْلامُ رِجْسٌ مِنْ عَمَلِ الشَّیْطانِ فَاجْتَنِبُوهُ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ: اى كسانى كه ایمان آورده‏اید، جز این نیست كه شراب و قمار و بت‏هاى نصب شده (عبادت آنها و قربانى براى آنها و خوردن گوشت آن قربانى) و تیرهاى قرعه قمار، نجس و پلید و از اختراعات شیطان است، پس از آنها دورى كنید، شاید رستگار گردید.»[مائده:90]

قمار

این آیه در حقیقت به سبک زندگی اسلامی و قرآنی اشاره میکند چرا که یکی از عوامل رستگاری و موفقیت در سبک زندگی اسلامی پرهیز از مسئله قمار و شرط بندی در زمینه های مختلف و از جمله فوتبال است.

پیرامون شرط بندی و قمار تعابیر قابل تاملی در روایات اسلامی بیان شده است، تعابیری که حاکی از دور شدن از رحمت خداوند و لعنت فرشتگان است، چنانچه امام صادق علیه السلام می فرماید: «به راستى فرشتگان هنگام شرط بندى‏ گریزان هستند و آنان را لعنت مى‏كنند مگر مسابقه شتردوانى و اسب سوارى و تیراندازى و شمشیربازى و به تحقیق پیامبر اكرم صلى الله علیه و آله با اسامه مسابقه داد و مسابقه اسب‏سوارى برگزار كرد.»[ منابع فقه شیعه ؛ ج‏24 ؛ ص335]

متاسفانه شرط بندی در فوتبال امروزه با روش های مختلفی از جمله شرکت در سایت های نظرسنجی و پیش بینی فوتبال انجام می شود که پول حاصل از این شرط بندی، طبق نظر مراجع تقلید حرام است که از جمله فتاوا در این زمینه، فتوای امام خمینی است که در پاسخ به این سوال می فرماید:

«شرط بندی در مسابقات به این معنا که طرف های مسابقه قرار بگذارند هر کس بازنده شد چیزی را به برنده بدهد یا کاری برای او انجام دهد، حرام است و همچنین حرام است اگر تماشاگران با همدیگر شرط بندی کنند. البته این حرمت برای شرکت کننده های مسابقات اسب دوانی و تیراندازی استثنا شده است.»[ توضیح المسائل ، ج 2، ص 962]

امیر المۆمنین علیه السلام گوید رسول خدا (صلی الله و علیه وآله) فرمود: دو پرخورند كه سیر نشوند: دنیا طلب و دانشجو، كسى كه از دنیا بآنچه خدا برایش حلال كرده قناعت كند سالم ماند و كسى كه دنیا را از راه غیر حلالش بدست آورد هلاك گردد مگر اینكه توبه كند و بازگشت نماید، (مال‏ حرام‏ را بصاحبش برگرداند

اما این حرام خواری علاوه بر آنچه قرآن مجید بر آن تاکید دارد، از اینکه مانع سعادت و خوشبختی افراد میشود، آثار دیگری نیز در زندگی دنیا به دنبال دارد که به برخی از آنها اشاره می کنیم:

1- شکست و هلاکت در دنیا

امیرالمۆمنین علیه السلام گوید رسول خدا (صلی الله و علیه وآله) فرمود: دو پرخورند كه سیر نشوند: دنیاطلب و دانشجو، كسى كه از دنیا به آنچه خدا برایش حلال كرده قناعت كند سالم ماند و كسى كه دنیا را از راه غیر حلالش بدست آورد هلاك گردد مگر اینكه توبه كند و بازگشت نماید، (مال‏ حرام‏ را بصاحبش برگرداند »[ أصول الكافی / ترجمه مصطفوى ؛ ج‏1 ؛ ص57]

2- صرف شدن مال حرام در باطل

امیرالمومنین علی علیه السلام: مردم! بدانید هر كه زبانش را نگه ندارد پشیمان شود، هر كه علم نیاموزد جاهل ماند، هر كه بردبارى نورزد حلم نیابد، آن كه از كار زشت دست نكشد عقل ندارد، و آن كه عقل ندارد خوار گردد، و هر كه خوار شود احترام نیابد، هر كه تقوا دارد نجات یابد، هر كه مال‏ از حرام‏ بدست آرد به راهى كه اجرى نبرد خرج كند.»[تحف العقول: ص801]

خلاصه کلام آنکه با وضعیت نامناسبی که برای این ورزش در کشور ما وجود دارد، از فقدان مدیریت درست بر این ورزش گرفته تا فقدان اخلاق و جوانمردی در بین برخی از افراد، هرگز نباید انتظار موفقیت در عرصه های بین المللی را داشته باشیم، و مسلم است که موفقیت با فقدان فضائل اخلاقی ارزشی نخواهد داشت.

امین ادریسی                

بخش اخلاق و عرفان اسلامی تبیان


مطالب مرتبط:

آرزوی یک شبه پولدار شدن

این احادیث ترسناک نیست؟

چگونه می‌توان از مال حرام گذشت؟

زیان‌های رشوه خواری و عواقب شوم آن

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.